میرفت عبدالقادر

سودان- صدها زن آواره در مراکز اسکان در سودان رنج می‌برند. این زنان، برای حفظ جان فرزندانشان، مجبور به پناه بردن به مناطق امن شده‌اند و اکنون زندگی غم‌انگیزی را سپری می‌کنند.

پس از ارائه شکایتی به یکی از مسئولان در خصوص کیفیت نامطلوب خدمات در مراکز آوارگان، (أ. م)، یکی از صدها زن آواره که از تبعات جنگ آسیب دیده و به مناطق امن پناه برده بود، دیگر مکانی برای زندگی ندارد. کمیته مرکز، او و پنج فرزندش را از یکی از خانه‌های اسکان اخراج کرده است.

طبق گزارش‌های سازمان ملل متحد، تعداد آوارگان تا به امروز به بیش از ده میلیون نفر رسیده است. از این تعداد، زنان و کودکان ٨٠ درصد از جمعیت آوارگان را در مراکز اسکان واقع در استان‌های مختلف تشکیل می‌دهند.

نمارق نمیری، یکی از آوارگان در شهر پورت سودان، هرگز تصور نمی‌کرد که سفر آوارگی‌اش از شهر خارطوم تا این حد دشوار و مملو از رنج و مشقت باشد. این سفر آسان نبود؛ به‌ویژه آنکه او و فرزندانش هزاران مایل را پیاده طی کردند زیرا هیچ وسیله نقلیه‌ای برای حمل و نقل آنها وجود نداشت. پس از تحمل رنج‌های فراوان، به استان الجزیره رسیدند، اما به دلیل تداوم جنگ در آن منطقه نیز مجبور به ترک آنجا شدند.

نمارق نمیری در خصوص رنج زنان در مراکز آوارگان، به‌ویژه زنان باردار، بیان کرد که او مجبور شده برای تأمین غذای فرزندانش کار کند. اما زنان باردار بیشتر متحمل رنج می‌شوند، زیرا مراقبت‌های پزشکی، پزشکان، معاینات دوره‌ای و سایر خدمات بهداشتی در دسترس نیست. همچنین کمک‌های لازم در زمان زایمان، مراقبت از نوزادان و تأمین وعده‌های غذایی برای آنها فراهم نیست، به‌ویژه که مردان خانوادە نیز به دلیل بیکاری نمی‌توانند به آنها کمک کنند، زیرا مقامات کشور به آنها اجازه کار در بازارها را نمی‌دهند و برخی به طور خاص از اشتغال منع شده‌اند.

در مورد حریم خصوصی در مراکز اسکان، نمارق نمیری توضیح داد که حریم خصوصی وجود ندارد. او اظهار داشت: «مادران و زنان در مراکز اسکان نمی‌توانند به خودشان رسیدگی کنند و تنها تلاش می‌کنند به دخترانشان که به شدت نیازمند توجه هستند، خدمات ارائه دهند.»

فعالان فمینیست و حقوق بشر در پنج سال گذشته، پس از سقوط دولت البشیر، نقش مهمی در مطالبه و دفاع از حقوق زنان ایفا کرده‌اند و در دولت مدنی قبلی به آنها نقش و قدرت داده شد. با این حال، اکنون آنها با مشکلات زیادی در دسترسی به زنان آواره و مستندسازی دقیق رنج‌هایشان مواجه هستند

امیره عثمان، فعال حقوق بشر و رئیس ابتکار «نه به سرکوب زنان»، اظهار داشت: «وضعیت زنان در مراکز اسکان در استان‌هایی که تحت کنترل ارتش سودان هستند، از جمله کرری شمالی، نیل، القضارف و دیگر مناطق، به گونه‌ای است که دولت از مسئولیت خود در قبال آوارگان شانه خالی کرده است. دولت‌ها با آوارگان زن طوری رفتار می‌کنند که گویی آنها از خانه‌هایشان فرار کرده‌اند و نه اینکه خود دولت در این امر سهیم بوده است. شاهد عدم پذیرش کامل مسئولیت هستیم و اکثر مراکز به مسئولیت مردم محلی واگذار شده‌اند.»

او اشاره کرد که فروپاشی اقتصادی کشور، از دست دادن مشاغل توسط شهروندان، بی‌توجهی دولت به نیازهای آنان، و وعده‌های بی‌عمل برای مشارکت در امور کاری و مدیریتی، باعث شده است که شهروندان، از جمله زنان، به وضعیت اسفباری نزدیک شوند و تقریباً به گدایان تبدیل گردند.

در مورد وضعیت زنان در مراکز اسکان و رنج‌هایشان، امیره عثمان توضیح داد که ازدحام شدید در این مراکز، ناشی از افزایش مداوم تعداد آوارگان، رنج زنان را به دلیل نبود خدمات اساسی مانند آب آشامیدنی سالم، حمام‌ها، نقض حریم خصوصی و عدم تأمین غذا به جز وعده‌های غذایی ناچیز و فاقد مواد مغذی، تشدید کرده است. علاوه بر این، مسئولان به شدت بر آوارگان تسلط دارند، که این مسئله به مشکلات آنها افزوده است.

او اشاره کرد که زنان در مراکز اسکان از عدم دسترسی به درمان برای خود و فرزندانشان رنج می‌برند. وی بیان کرد: «این وضعیت به دلیل عدم وجود مکانیسمی برای توقف سریع جنگ، مدت زیادی ادامه خواهد داشت، که به معنای تداوم این رنج است.» او از مسئولان و دولت خواست تا مسکن امنی برای آوارگان فراهم کنند که آنها را از گرما و باران محافظت نماید تا بتوانند زندگی از دست رفته خود را بازیابند و از نو شروع کنند.