آیه ابراهیم

سودان - مادران این کودکان با رنجی دوچندان دست و پنجه نرم می‌کنند. آن‌ها که اغلب از خارطوم پایتخت سودان و ایالت جزیره گریخته‌اند، نه تنها باید درد آوارگی را تحمل کنند، بلکه در جستجوی درمان و تأمین هزینه‌های سنگین آن نیز هستند. این مادران هر روز با واقعیت‌های تلخی روبرو می‌شوند و تنها امیدشان به بهبود شرایط است.

در بازدید از اقامتگاه «دویم ود حاج» در منطقه مروی، تصویری تکان‌دهنده از زندگی کودکان سرطانی نمایان شد. در میان این کودکان که بزرگترینشان تنها ۱۲ سال دارد، برخی با آگاهی از بیماری خود و رنج خانواده‌شان به بهبودی امید بسته‌اند و برخی دیگر، غافل از دردی که می‌کشند، همچنان مشغول بازی و شادی هستند.

داستان نسیبه عوض الکریم، مادری از ایالت نیل سفید، نمونه‌ای از این رنج مشترک است. او به همراه پسر ۱۲ ساله‌اش که به سرطان مبتلاست، مسیر پرفراز و نشیبی را از خارطوم تا ود مدنی و سپس مروی طی کرده است. پسر او دو سال پیش از آغاز جنگ به سرطان مبتلا شد و در خارطوم تحت درمان بود. اما با شروع درگیری‌ها در آوریل ۲۰۲۳، آنها مجبور به ترک پایتخت شدند.

نسیبه با صدایی که غم در آن موج می‌زند، می‌گوید: «مسیر آوارگی ما پر از رنج بود. وقتی سرانجام توانستیم درمان را از سر بگیریم، با مشکل کمبود دارو روبرو شدیم. هزینه درمان سرسام‌آور است و پسرم به ده دوز دارو نیاز دارد. حالا به خاطر نبود دارو، درمانش متوقف شده است.»

از زمان شروع درگیری‌ها، سازمان‌های خیریه و انجمن‌های مردم‌نهاد تلاش کرده‌اند تا به یاری این کودکان بیایند. آنها به انتقال کودکان از مناطق جنگی به مناطق امن کمک می‌کنند و در جستجوی درمان و سرپناه برای آنها هستند. اما با وجود اقامتگاه‌های ویژه، افزایش تعداد بیماران و بالا رفتن هزینه‌های مسکن، مشکلات زیادی را ایجاد کرده است.

دکتر زینب جابر، مدیر سازمان «کلنا قیم» که مسئولیت رسیدگی به کودکان سرطانی را بر عهده دارد، تصویر روشنی از این وضعیت دشوار ارائه می‌دهد. او می‌گوید: «این خانواده‌ها که از نقاط مختلف کشور آمده‌اند، با چالش‌های متعددی روبرو هستند. از تأمین مسکن و غذا گرفته تا هزینه‌های سنگین درمان، آزمایش‌های پزشکی و رفت و آمد. هزینه شیمی‌درمانی و پرتودرمانی سرسام‌آور است و با توجه به کمبود فرصت‌های شغلی، تأمین این هزینه‌ها برای خانواده‌ها تقریباً غیرممکن شده است.»

دکتر زینب جابر توضیح می‌دهد که سازمان آنها با کمک خیرین داخلی و خارجی، در چهار زمینه اصلی به این کودکان کمک می‌کند: تأمین مسکن بهداشتی، تغذیه درمانی، ایاب و ذهاب بیمارستانی، و خدمات آموزشی همراه با حمایت‌های روانی و تفریحی.

در میان این کودکان، انفال معتصم داستان خاص خود را دارد. او که علاوه بر سرطان با دیابت نیز دست و پنجه نرم می‌کند، می‌گوید همه چیز از یک سقوط ساده در مدرسه شروع شد. پس از تشخیص سرطان، سفر درمانی طولانی او از کسلا تا مدنی و سپس مروی آغاز شد. حالا با کمبود دارو روبروست و هنوز ده جلسه درمانی دیگر در پیش دارد.

گرچه مشکل سرطان کودکان در سودان سابقه‌ای طولانی دارد، اما جنگ داخلی آن را به بحرانی بزرگ‌تر تبدیل کرده است. خانواده‌ها در شرایط اقتصادی دشوار، نه تنها باید هزینه‌های درمان را تأمین کنند، بلکه مجبورند مدام از شهری به شهر دیگر کوچ کنند. با این حال، شعله امید در دل این خانواده‌ها همچنان روشن است. آنها چشم به راه روزی هستند که صلح و آرامش به کشورشان بازگردد و بتوانند سالم و تندرست به خانه‌هایشان برگردند.