اخلاص حمروني

تونس - انجمن مهندسان زن تونس با هدف پشتیبانی از زنان در عرصه مهندسی، اقداماتی را برای حل مشکلات مربوط به استخدام، ارتقاء شغلی، و دستیابی به موقعیت‌های مدیریتی در سازمان‌هایی که آنها برایشان کار می‌کنند، به اجرا گذاشته است. این تلاش‌ها به منظور افزایش دسترسی زنان به حقوق برابر در تصمیم‌گیری‌های حرفه‌ای و اجتماعی صورت می‌گیرد.

در سال ۲۰۱۵، با هدف ارتقاء توانایی‌های زنان در علوم و به‌طور خاص در رشته مهندسی، انجمن مهندسان زن تونس توسط گروهی از متخصصین این حوزه تأسیس شد. ایده پایه‌گذاری این انجمن از ذهن نادیه سویسی، صاحب فکر و بنیان‌گذار این حرکت، پس از مشورت‌ها و گفتگوهای متعدد با همکارانش در زمینه‌های مختلف مهندسی نشأت گرفت.

نادیه سویسی، مهندس عمران و مدیرعامل یک شرکت پیمانکاری، ضمن بررسی مأموریت‌ها، فعالیت‌ها و برنامه‌های انجمن تونسی مهندسان زن، بر این نکته تأکید کرد که انجمن با هدف حمایت از توانمندی‌های زنان در مهندسی و کارآفرینی تأسیس شده است. او اشاره کرد که بسیاری از فارغ‌التحصیلان مهندسی به دلیل نبود فرصت‌های شغلی مناسب در رشته تحصیلی خود، رو به تدریس در دانشگاه‌ها آورده‌اند. نادیه سویسی توضیح داد: «ما در جستجوی راه‌حل‌های اساسی برای حل این مشکلات بودیم و در نهایت به ایده تأسیس این انجمن رسیدیم که با برگزاری نشست‌ها، مشارکت در رویدادهای ملی و بین‌المللی و ارائه دوره‌های آموزشی، به تقویت توانمندی‌های زنان و پشتیبانی از آنها در مسیر کارآفرینی می‌پردازد.»

نادیه سویسی بیان کرد که انجمن مهندسان زن تونس، در راستای گسترش دسترسی و افزایش تأثیرگذاری خود، فعالیت‌هایش را توسعه داده است. این اقدام شامل افتتاح سه شعبه جدید در شهرهای باجه، سوسه، و قفصه می‌شود که به منظور پوشش دهی به نیازهای مهندسان زن در مناطق شمال غرب، مرکزی، ساحلی و جنوبی کشور انجام گرفته است.

نادیه سویسی در خصوص نقش زنان در حوزه علمی تونس اظهار داشت که مشارکت آنها بسیار حائز اهمیت است. وی تأکید کرد که زنان مهندس در تونس، با تشکیل ۵۴ درصد از کل مهندسین، بزرگترین سهم را در میان کشورهای جهان عرب و حتی در سطح جهانی دارند. با این حال، نادیه سویسی اذعان داشت که با وجود این پیشرفت قابل توجه، چالش‌های عدیده‌ای در مسیر زنان علمی، به‌ویژه در مهندسی، همچنان باقی مانده است. این چالش‌ها عمدتاً مربوط به سختی‌های استخدام و انحصار برخی تخصص‌ها توسط مردان، مانند ساخت‌وساز، مکانیک و الکترونیک، می‌باشند.

وی اضافه کرد که مهندسان زن در تونس با مشکلات قابل توجهی در مسیر پیشرفت حرفه‌ای خود روبرو هستند. او توضیح داد که این مهندسان به دلیل بار سنگین مسئولیت‌های کاری و خانوادگی، به ندرت و به سختی می‌توانند به ارتقاء شغلی دست یابند. علاوه بر این، بسیاری از آنها تمایلی به پذیرش مسئولیت‌های مدیریتی نشان نمی‌دهند، چرا که احساس می‌کنند قادر به مدیریت فشارهای ناشی از این نوع موقعیت‌ها، در کنار سایر تعهدات خود، نیستند.

نادیه سویسی بر این نکته تأکید کرد که تعداد زنان دست‌یافته به موقعیت‌های تصمیم‌گیری در تونس همچنان کم است. وی اذعان داشت: «ما همچنان مسیر طولانی برای تقویت توانایی‌ها و افزایش اعتماد به نفس مهندسان زن در پیش داریم، تا آنها بتوانند با جسارت بیشتری به پیشرفت‌های حرفه‌ای خود ادامه دهند. این مهم توجه ویژه‌ای می‌طلبد، به‌ویژه که آنها سال‌های زیادی را صرف تحصیلات خود کرده‌اند، کاری که هرگز آسان نبوده است.»

نادیه سویسی خاطرنشان کرد که علی‌رغم موانع متعدد، برخی زنان در حوزه‌های خود به پیشگامانی دست یافته‌اند، حتی به عنوان صاحبان پروژه و در نقش‌های تصمیم‌گیری قرار گرفته‌اند، که این خود شاهدی بر تعداد قابل توجه این دستاوردها است. با این حال، وی افزود که عدم اعتماد به نفس یکی از چالش‌های اصلی برای مهندسان زن در دستیابی به موفقیت‌های کارآفرینی است. نادیه سویسی تأکید کرد که موفقیت در کارآفرینی نیازمند تعهد کامل به پروژه است، اما مسئولیت‌های خانوادگی فراوان برای بسیاری از زنان، دستیابی به چنین جایگاهی را دشوار می‌سازد.

در مورد دلایل مخالفت مردان در تونس با هدایت زنان در محل کار، گفت: «همچنان در جامعه تونسی آن طرز تفکر وجود دارد که نمی‌پذیرد زن مسئول کار باشد، بنابراین همچنان چالش‌های زیادی در مقابل مهندسان جوان زن قرار دارد.»

برای کاهش این مشکلات، گفت: «آکادمی‌ای را برای آموزش و آگاه‌سازی مهندسان زن تأسیس کرده‌ایم، علاوه بر حمایت مالی از علاقه‌مندان به راه‌اندازی پروژه‌ها از طریق برگزاری دوره‌های آموزشی. در آخرین دوره، موفق شدیم ۶٠ مهندس زن را در زمینه توسعه پایدار آموزش دهیم و تا زمان تأسیس پروژه‌های شخصی خودشان، آن‌ها را پشتیبانی کنیم.»

وی افزود که در مورد فرصت‌های شغلی، تفاوتی بین شهرها وجود دارد: «مهندسان زن در مناطق داخلی، فرصت کمتری برای یافتن شغل یا راه‌اندازی کسب‌وکار خود دارند. همچنین، تخصص بیشتر آنها در مهندسی کشاورزی است تا بتوانند پروژه‌های کشاورزی در مناطق داخلی را راه‌اندازی کنند، به طور مثال در جنوب به کاشت خرما، در ساحل به کاشت زیتون و در شمال غرب بر کشاورزی بزرگ تمرکز دارند.»

در پایان سخنان خود، نادیه سویسی به مهندسان تازه فارغ‌التحصیل توصیه کرد: «من به مدت ٣٠ سال در زمینه مهندسی عمران که عمدتاً مردانه است، فعالیت کرده‌ام. اما با اعتماد به نفس و پشتکار، موفقیت قابل توجهی در حوزه کاری خود کسب کرده‌ام. بنابراین به مهندسان تازه‌فارغ‌التحصیل می‌گویم که شما نیز می‌توانید پیشتاز و مدیر باشید، به شرطی که به خود اعتماد داشته باشید و به آنچه می‌خواهید دست یابید.»