بحران بهداشتی در سودان، رنج زنان باردار را تشدید می‌کند
زنان سودانی همواره با انواع مختلفی از آسیب‌های اجتماعی از جمله قتل، ناپدید شدن اجباری و تجاوز جنسی مواجه بوده‌اند. حتی زنانی که از این حوادث جان سالم به در برده‌اند، پس از آوارگی و پناه بردن به مناطق دیگر، همچنان در رنج و سختی به سر می‌برند.
ميساء قاضي
سودان- عواملی همچون طولانی بودن مسیرهای سفر زنان باردار، فقدان امنیت، درگیری‌ها و تیراندازی‌های پیاپی، غارت و ویرانی تأسیسات بهداشتی در سودان، موجب شده رنج و سختی زنان باردار این کشور بیش از پیش افزایش یابد.
سودان به عنوان یک کشور پهناور در حال توسعه، همواره با کمبود خدمات پزشکی و بهداشتی و نرخ بالای مرگ و میر مادران مواجه بوده است. اما درگیری‌ها و مناقشات اخیر منجر به بسته شدن بسیاری از بیمارستان‌ها در مناطق درگیر و همچنین آوارگی میلیون‌ها نفر در شرایط بغرنج شده که این امر سختی‌ها و رنج زنان باردار این کشور را دوچندان کرده است.
از هنگام آغاز درگیری‌ها در سودان، فراخوان‌هایی از سوی کاربران شبکه‌های اجتماعی منتشر شده تا آدرس و شماره تماس ماماها در اختیار زنان باردار قرار گیرد. این اقدام با هدف حل مشکل زنانی صورت گرفته که به دلیل شدت درگیری‌ها و تعطیلی برخی بیمارستان‌ها، امکان جابجایی و دسترسی به زایمان ایمن را ندارند.
کنوانسیون ژنو ۱۹۴۹ بر حمایت از زنان و کودکان به عنوان شهروندان غیرنظامی و انتقال آنها از مناطق درگیری و خشونت، به منظور جلوگیری از آسیب‌رساندن به جنین و نیز تأمین غذای اضافی برای رفع مشکلات بهداشتی دوران بارداری، تأکید کرده است. اما با توجه به ادامه درگیری‌ها در سودان، اجرای این مفاد در عمل با موانع و مشکلات جدی مواجه است.
با تشدید درگیری‌ها، بیش از ۲۲۰ هزار زن باردار مجبور به ترک خانه‌های خود شده و ضمن آوارگی، در شرایطی بسیار سخت و نامساعد به سر می‌برند. نانا علی، معلمی که به شهر مروی آواره شده، در این باره می‌گوید: «بزرگترین چالش پیش روی ما، عدم اطمینان نسبت به آینده در کل کشور سودان و بحرانی است که حوزه‌های بهداشت و درمان و آموزش را در بر گرفته است.»
وی می‌افزاید: «من با مشکلات بسیاری در حوزه‌های آموزش و بهداشت مواجه هستم. تحصیل فرزندانم متوقف شده و مدرسه‌ای برای ادامه تحصیل آنها پیدا نکرده‌ام. همچنین باردار هستم و به دنبال شرایط امن‌تری برای زایمانم می‌گردم. چراکه پزشک گفته نوزادم پس از تولد به حضانه نیاز دارد، در حالی که تنها بیمارستان مجهز به حضانه در منطقه ما فاقد امنیت لازم است.»
صابرین صدیق نیز مجبور به ترک دوباره خانه و آوارگی در حالی شد که باردار بود. وی ابتدا از خرطوم به شهر شندی و سپس به مروی در شمال سودان نقل مکان کرد. صابرین صدیق تأکید می‌کند که تمایلی به ترک خانه‌اش نداشته اما شدت یافتن درگیری‌ها و نگرانی همسرش از بروز خطرات احتمالی برای وی و جنین و فرزند دیگرشان، موجب شد تا به اجبار و به دنبال خانواده همسر، رهسپار شهر شندی شود تا همسرش در خانه بماند و از بروز هرگونه سرقتی جلوگیری نماید.
وی افزود: هنگامی که زمان زایمانم نزدیک شد، با وجود هفت ماهه بودن بارداری، مجبور به سفر به شهر مروی در شمال شدم تا با خانواده همسرم که به دلیل قطع ارتباطات در منطقه جنگی از وضعیت من بی‌اطلاع بودند، ملاقات کنم.
وی توضیح داد: با توجه به نداشتن درآمد، پس از تمام شدن پولم مجبور شدم سوار وانت شوم و یک روز کامل در راه باشم. اگرچه این سفر برای وضعیت من و جنینم پرخطر بود اما خوشبختانه کمی آب و میوه همراه داشتیم.
صابرین صدیق ادامه داد: پس از مدتی همسرم که به شهر شندی آواره شده بود، توانست با من تماس بگیرد و پس از چندی به ما ملحق شد. او با کار در مشاغل فرعی شروع به تأمین نیازهای ما کرد. خانه ما در خرطوم دچار سرقت شده بود. همچنین چون زایمان من زودتر از موعد مقرر اتفاق افتاد، نیمه شب به بیمارستان رفتم در حالی که داروخانه‌ها تعطیل بودند و قابله‌ها نیز به دلیل وضعیت نامساعد اقتصادی و عدم آمادگی، با من بدرفتاری کردند.