بار سنگین بحران آب بر دوش ساکنان حسکه
رنجی که حدود یک و نیم میلیون نفر از ساکنان شهر حسکه در منطقه شمال و شرق سوریه با آن مواجهاند، پس از قطع آب توسط نیروهای اشغالگر ترکیه، شدت یافته است و دسترسی به آب آشامیدنی برای این مردم به چالشی بزرگ تبدیل شده است.
دلال رمضان
حسکە- سریال قطع آب از چاههای ایستگاه «علوک» که مسئول تأمین آب شهر حسکه و حومه آن است، بیش از ده ماه ادامه داشته است. این ایستگاه در منطقه سری کانی/رأس العین قرار دارد که تحت اشغال نیروهای ترکیه و مزدوران وابسته به آن است. این وضعیت موجب تشدید رنج ساکنان شهر و اردوگاههای موجود در حومه آن شده است.
از زمان اشغال شهر سری کانیه/رأس العین در سال ٢٠١٩، نیروهای اشغالگر ترکیه و مزدوران وابسته به آنها به طور عمدی آب ایستگاه «علوک» را که برای مصرف آشامیدنی در نظر گرفته شده است، قطع کردهاند. این اقدام موجب محرومیت بیش از یک و نیم میلیون نفر از ساکنان شهر حسکه و نواحی اطراف آن از آب شده است. این عملیات به منظور اعمال فشار و ایجاد محدودیت برای ساکنان انجام میشود تا آنها را مجبور به خرید آب از تانکرها با هزینههایی بیشتر از توان مالیشان کنند و بدین ترتیب بار مالی آنها را افزایش دهند.
ایستگاه «علوک»، واقع در شرق شهر سری کانیه، مسئول تأمین آب آشامیدنی برای بیش از یک و نیم میلیون نفر در حسکه و مناطق و روستاهای اطراف آن، همچنین برای آوارگان مناطق اشغالشده که در اردوگاهها مستقر هستند، میباشد. با تشدید بحران آب، اداره آب در سوم ژوئیه ٢٠٢٣، شهر حسکه را به عنوان شهری فاجعهزده اعلام کرد. در این راستا، اداره خودمدیریتی در تلاش است تا از طریق حفر چاهها و اجرای پروژههای جایگزین و اضطراری، مشکلات ساکنان منطقه را کاهش داده و بار سنگین این بحران را از دوش آنان بردارد.
فاطمه ضامن، رئیس مشترک اداره آب حسکه، در مورد قطع مداوم آب توسط نیروهای اشغالگر ترکیه اظهار داشت: «پس از اشغال شهر سری کانی توسط دولت ترکیه، این نیروها شروع به قطع آب شهر حسکه کردند و از این اقدام به عنوان ابزاری برای فشار بر غیرنظامیان و تشدید مشکلات آنان استفاده نمودند. در ابتدا، قطع آب به صورت متناوب صورت میگرفت، اما از بیش از ده ماه پیش، آب شهر به طور کامل قطع شده است.»
او اشاره کرد که منبع اصلی تأمین آب ساکنان شهر در حال حاضر، چاههای روستای «شموکا» و آب تانکرهاست، که اغلب پاسخگوی نیازهای مردم نیست. وی تأکید کرد که ساکنان منطقه اکنون به آب تانکرهایی متکی هستند که معمولاً از منابع ناشناخته تأمین میشود و غالباً آلوده است. علاوه بر این، آنها به آبهای زیرزمینی وابستهاند که برای آشامیدن مناسب نیست و تنها برای شستشو و نظافت مورد استفاده قرار میگیرد.
او توضیح داد که با فرا رسیدن فصل تابستان و افزایش دما، رنج مردم بیشتر شده و تقاضا برای آب به شدت افزایش یافته است. با وجود وجود حدود ۶۴ تانکر متعلق به اداره آب و ٨٠٠ تانکر دیگر متعلق به غیرنظامیان، این منابع برای تأمین نیازهای اهالی کافی نیست. وی تأکید کرد که عدم آگاهی از منابع آب که اغلب آلوده هستند، منجر به شیوع بیماریهای رودهای، پوستی و عفونتهای مختلف در میان ساکنان شهر شده است. «منبع اصلی آبی که به آن وابستهایم، نیاز ساکنان را برآورده نمیکند و این موضوع مردم را به حفر چاههای جدید ترغیب کرده است، که به نوبه خود تأثیرات منفی بر منابع آبهای زیرزمینی منطقه دارد.»
فاطمه ضامن در خصوص راهحلهای اضطراری که اداره آب برای تأمین نیازهای مردم اتخاذ کرده است، اظهار داشت: «ما با توجه به امکانات موجود، تلاش میکنیم آب آشامیدنی را فراهم کنیم. هر روز صبح تانکرهای آب را به تمام نواحی توزیع میکنیم و از طریق کمونها به دست مردم میرسانیم. بخشی از آب نیز به مؤسسات خدماتی، آموزشی و بیمارستانها اختصاص داده میشود. با این حال، میزان آب موجود برای همه کافی نیست و منبع اصلی که به آن متکی هستیم به طور قابل توجهی کاهش یافته است.» وی تأکید کرد که اداره خودمختار دموکراتیک در حال اجرای پروژههایی برای حفر چاه به منظور تأمین آب آشامیدنی برای ساکنان منطقه است.
تفاحه خلیفه، یکی از ساکنان شهر حسکه، اظهار داشت که آنها به مدت پنج سال از قطعی مکرر آب رنج بردهاند و این مسئله به ویژه با آغاز فصل تابستان تشدید میشود. وی اشاره کرد که مخازن آبی که در محلهها قرار داده شدهاند، نیازهای مردم را برآورده نمیکنند و بسیاری از خانوادهها اغلب بدون آب میمانند. «ما توان خرید آب تانکرها را نداریم، زیرا هزینه آن بسیار بالاست. اکثر مردم با مشکلات اقتصادی شدیدی مواجه هستند و نمیتوانند هر دو یا سه روز یکبار آب تهیه کنند. این آبها نیز غالباً آلوده هستند و باعث شیوع بسیاری از بیماریها میشوند.»
وی اشاره کرد که ساکنان شهر خواستار یک راهحل اساسی برای مشکل قطع مداوم آب هستند. «ما از سازمانهای بشردوستانه درخواست میکنیم که در توزیع آب به تمام محلهها کمک کنند.» او افزود که بسیاری از زنان برای دسترسی به آب مجبورند به مناطق دوردست بروند. وی در ادامه پرسید: «دولت ترکیه چه هدفی دارد و ما چه کردهایم که با این اقدامات غیرانسانی مورد مجازات قرار میگیریم؟»