Haber Merkezi-  Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, 27 Ekim-3 Kasım tarihleri arasında Amed, Mêrdîn, Wan, Êlîh, Sêrt, Şirnex, Colemêrg, Agirî, Mûş, Çewlîg, Bedlîs, Qers, Dersîm ve Îdîr kent merkezlerinde “Anadilin kullanımı ve anadiline ilişkin talep ve eğilimleri” ölçmek amacıyla saha araştırması yaptı.

 2 bin 443 kişiyle yüz yüze yapılan ankette, katılımcıların yüzde 49,9’unu erkekler, yüzde 50,1’ini ise kadınlar oluşturdu. Katılımcıların yüzde 85,2’si kendilerini Kürt, yüzde 9’u Türk, yüzde 4,3’ü Arap, yüzde 0,2’si Ermeni, yüzde 0,2’si ise Süryani olarak tanımladı.

 Katılımcıların yüzde 60,8’i ev içinde Kürtçe, yüzde 26,2’si Türkçe, yüzde 9’u Türkçe ve Kürtçeyi aynı oranda, yüzde 2,9’u Arapça, yüzde 0,9’u Azerice, yüzde 0,2’si Süryanice, yüzde 0,1’i Ermenice konuştuklarını belirtti. Hane içinde Kürtçeyi en fazla 54 yaş ve üstünün kullandığı, peşinden 18-32 yaş grubunun geldiği, Türkçeyi ise en çok 33-40 yaş grubunun konuştuğu ortaya çıktı.

Ayrıca hane aylık geliri yükseldikçe Kürtçe kullanımının azaldığı, Türkçe kullanımının arttığı da tespiti yapıldı.

 Kütlerin yüzde 70’i evinde Kürtçe konuşuyor

Kendini ‘Kürt’ olarak tanımlayan katılımcıların yüzde 70,9’unun ev içinde en çok Kürtçe konuştuğu, yüzde 19,2’sinin Türkçeyi kullandıkları, yüzde 9,8’inin hem Kürtçe hem de Türkçe konuştuğu sonucuna varıldı. Kendini Süryani olarak tanımlayan katılımcıların yüzde 20’si, Türk olduğunu belirtenlerin yüzde 3,2’si ve Arap olduklarını belirtenlerin yüzde 1,9’u evde Kürtçe konuştuklarını kaydetti.

Anadilde eğitim talep ediliyor

Ankete katılanların yüzde 86,7’sinin çocuklarının anadilde eğitim görmesini istediklerini ifade ettikleri ankette, yüzde 4,2’si çocuklarının anadilde eğitim görmesini istemezken, sadece yüzde 9’u çocukların anadilde eğitim gördüğünü belirtti.

Kendini ‘Kürt’ olarak tanımlayan katılımcılar, anadilin önündeki en büyük tehlikeleri yüzde 62,9’la ‘ailelerin çocuklarıyla Türkçe konuşması’, yüzde 14,6’sı ‘anadilde eğitim olmaması’, yüzde 9,5’i ‘kentlere göç’, yüzde 8’i ise ‘yasal statüsünün olmaması’ olarak gördüklerini belirtti.