İran’da ağır cezalar içeren yeni ‘başörtüsü’ yasa tasarısı meclisten geçti

İran'da kamusal alanda başörtüsü zorunluluğuna uymayanlara para ve hapis cezası gibi bir dizi cezai yaptırım içeren yasa tasarısı mecliste 152 milletvekilinin oyuyla kabul edildi.

Haber Merkezi- İran'da yargının önerisi üzerine hükümet tarafından hazırlanarak Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin imzasıyla meclise gönderilen ‘İffet ve Başörtüsü Kültürünün Desteklenmesi’ başlıklı yasa tasarısı oylamaya sunuldu.

Tasarı 152 oyla kabul edildi

Tasarı, mecliste hazır bulunan 201 milletvekilinden 34'ünün 'hayır' oyuna karşılık 152 oyla kabul edildi. 7 milletvekili ise çekimser oy kullandı. Yasanın 3 yıl süreyle deneme uygulamasına girmesi kararı alındı. Yasanın yürürlüğe girmesi için son olarak meclisten geçen yasalar hakkında nihai incelemeyi yapan Anayasayı Koruyucular Konseyi tarafından da onaylanması gerekiyor.

Tasarı ayaklanma sonrası hazırlandı

Söz konusu yasa tasarısı, İran'da 16 Eylül 2022’de Jîna Mahsa Amini’nin 'ahlak polisleri’ tarafından ‘başörtüsünü düzgün takmadığı’ gerekçesiyle gözaltında katledilmesiyle başlayan “Jin jiyan azadî” ayaklanması sonrası hazırlandı.

Bankacılık işlemleri yasaklanabilecek

Tasarıya göre; başörtüsü kuralına aykırı hareket eden kadınlar ilk aşamada kısa mesaj ve benzeri yöntemlerle 'uyarılacak'. Uyarıyı dikkate almayan ve başörtüsü kuralına ikinci kez uymayanlara para cezası verilecek. Ceza bir ay içinde ödenmezse para cezası otomatik olarak kişinin banka hesabından kesilecek. Herhangi bir nedenle cezaların tahsilinin mümkün olmaması halinde ise kişinin tüm banka ve kredi kuruluşlarını kapsayacak şekilde banka kartı çıkarma ve yenileme dahil her türlü bankacılık işlemi yapması yasaklanacak. Cezalara itiraz 10 gün içinde yapılabilecek.

Tutuklamalar da öngörülüyor

Dördüncü kez uyarının dikkate alınmaması halinde para cezasının yanı sıra yargı tarafından kişi hakkında dava açılması ve gerekli görülmesi halinde tutuklanması öngörülüyor.

İşletmeler yasa kapsamında

Kanuna aykırı hareket edenler işletmeler ise yaptırım düzenlemesi kapsamında geçici süreyle mühürlenebilecek ve devlet tarafından sunulan vergi muafiyetlerinden men edilebilecek. Sosyal, siyasi, kültürel, sanatsal veya sportif faaliyetlerde bulunan kişilerden yasaya aykırı davrananlar hakkında, para cezası, mesleki faaliyetlerden men ve son aşamada hapis cezası istemiyle dava açılabilecek.

Tasarıda ayrıca başörtüsü kuralına uymayan kadınlara yönelik hakaret, iftira, tehdit, saldırı veya özel hayatın gizliliğini ihlali gibi suç işleyenler hakkında da ilgili kanunlar çerçevesinde yargı tarafından dava açılacağı belirtiliyor.