‘Çocukların çalıştırılmasına karşı hak temelli politikalar üretilmeli’

Amed Barosu Çocuk Hakları Merkezi, Türkiye’nin çocuk işçiliğiyle mücadelede sorumluluğunu yerine getirmediğini belirterek, sorunun çözümü için çocuk hak temelli, gerçekçi ve bütünlüklü politikalar üretilmesini istedi.

Amed- Amed Barosu Çocuk Hakları Merkezi, 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü nedeniyle Adli Yardım binasında basın açıklaması yaptı. Açıklamaya Amed Barosu Yönetim Kurulu üyeleri de katıldı. Açıklamayı yapan Amed Barosu Çocuk Hakları Merkezi üyesi Nupelda Eren, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler ve mevzuat kapsamında çocuk işçiliği ile mücadele konusunda sorumluluklarını yerine getirmediğini belirterek, “Bu konuda hak temelli, gerçekçi ve bütüncül politikalar geliştiremediğini görmekteyiz” dedi.

‘TÜİK 2019’dan bu yana veri açıklamıyor’

Çocuk İşçiliği İle Mücadele Ulusal Programı çerçevesinde veri tutma görevi olan TÜİK'in de 2019 yılından itibaren tüm yaş gruplarını kapsayacak çocuk işçi sayısına dair istatistik açıklamadığını hatırlatan Nupelda Eren, “Bununla beraber TÜİK'in 2019 verilerine göre 720 bin çocuk işçinin olduğu, yine TÜİK'in hane halkı işgücü araştırması 2022 yılı sonuçlarına göre 15-17 yaş grubundaki çocukların işgücüne katılma oranının yüzde 18,7 olduğu görülmüştür” diye kaydetti.

 ‘Çocuk işçiliğinin gerçek boyutları bilinmiyor’

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin (İSİG) 2022'de yayınladığı raporda Türkiye'de en az 2 milyon çocuğun çalıştırıldığı, bu sayının yaz aylarında 4 milyona yaklaştığı tespitine yer verildiğine işaret eden Nupelda Eren, şunları ifade etti:

“Çocuk iş gücü anketlerinin yılın son aylarında yapılıyor olması sebebiyle bu veriler özellikle tarım sektöründe çalıştırılan çocukların sayısının düşük olarak görünmesine ve çocuk işçiliğinin gerçek boyutlarının bilinememesine neden olmaktadır. Yine kayıt dışı istihdam edilen çocukların sayısının da verilere yansımadığını dikkate aldığımızda bu verilerin gerçeklikten uzak olduğunu belirtebiliriz. İSİG'in 20 Kasım 2022 Dünya Çocuk Hakları Günü’nde paylaşmış olduğu raporda 211’i 14 yaş ve altı, 405’i 15-17 yaş grubunda olmak üzere son on yılda en az 616 çocuk işçinin hayatını kaybettiği belirtilmiştir.”

 ‘Depremlerden sonra çocuklar, çocuk işçiliğine itildi’

Birleşmiş Milletler (BM) Çocuklara Yardım Fonu’nun (UNICEF) 6 Nisan 2023 tarihli açıklamasına atıfta bulunan Nupelda Eren, Türkiye ile Kuzey ve Doğu Suriye’yi sarsan 6 Şubat tarihli iki büyük depremden iki ay sonra 2 buçuk milyon çocuğun insani yardıma ihtiyaç duyduğunu ve çalıştırılma riskiyle karşı karşıya bulunduğuna vurgu yaptı. UNICEF’in açıklamasında depremlerin okul çağında olan yaklaşık 4 milyon çocuğun hayatını etkilediği bilgisinin yer aldığını belirten Nupelda Eren, açıklamadaki diğer verileri ise şu şekilde paylaştı:

“Bunlar arasında 350 bin mülteci ve göçmen çocuğun olduğunu, yaklaşık 1,5 milyon çocuğun depremden etkilenen bölgelerde eğitime geri döndüğünü; 250 bin çocuğun ise eğitimlerine devam edebilmek için ülke içinde yer değiştirmek zorunda kaldığını; geri kalan öğrencilerin çoğunun ise depremden en çok etkilenen illerdeki örgün eğitim kurumları halen açılmadığı için henüz sınıflarına dönemediğini belirtilmiştir. Bu durumda UNICEF'in açıkladığı verilere göre depremden etkilenen 4 milyon çocuktan en az 2 milyon çocuğun eğitim hayatına devam edemediği, çocukların depremin yaratmış olduğu maddi ve manevi yıkım etkisiyle çocuk işçiliğine itildiğini göstermektedir.”

Nupelda Eren, çocukların çalıştırılmasına karşı mücadele kapsamında çocuk hak temelli, gerçekçi ve bütünlüklü politikalar üretilmesi gerektiğinin altını çizerek, “Bu alanda mücadelemize devam edeceğimizi kamuoyuna duyururuz” dedi.