Güney Libya’da kadın emeği görünmez ama güçlü

Güney Libya’da kadınlar, geleneksel el sanatlarından küçük ev projelerine kadar pek çok alanda çalışıyor, ancak emekleri resmi istatistiklerde görünmüyor.

MONA TOKA

Libya- Güney Libya’da kadınlar, ailelerinin ve toplumlarının geçimini sağlamak için her gün üretim, hizmet ve küçük işletmelerle uğraşıyor. Ancak bu yoğun ekonomik katılım çoğu zaman resmi istatistiklerde yer almıyor ve devlet politikalarının dışında kalıyor. İş Kadınları Birliği’nin çalışmaları, kadınların bu görünmez emeğini görünür kılmayı ve sürdürülebilir bir ekonomik rol almalarını sağlamayı hedefliyor.

Kadınların tek başına omuzladığı bu ekonomi, özgür bir tercih olmaktan çok, doğrudan alternatiflerin yokluğunun bir sonucu: az iş fırsatı, güneyde düşük yatırım ve küçük işletmeler için hukuki korumanın olmaması. Bu kırılgan ortamda kadın girişimleri, güçten değil, gereklilikten doğan bir kurtarma çabasına dönüşüyor. Um el-Saad Nur ed-Din, güneydeki İş Kadınları Birliği’nin resmi ekonomi dışındaki çalışan kadınları destekleme deneyimi, güçlendirme sınırlarını ve kadın ekonomisini marjinalde tutan yapısal zorlukları ajansımıza anlattı.

Kadınlara eğitimler veriliyor

Um el-Saad Nur ed-Din, güneydeki İş Kadınları Birliği’nin uzun süredir süregelen kurumsal boşluğa yanıt olarak kurulduğunu vurgulayarak kadınların çalışmalarının sonuçlarını koruyacak araçlara ihtiyaçlarının olduğunu ifade etti. Birliğin, kadınları girişimcilik konusunda bilgilendirdiğini piyasa mekanizmalarını anlamalarını sağladığını ve piyasaya giriş yollarını öğrettiğini anlatan Um el-Saad Nur ed-Din, ayrıca kadınlara mesleki eğitimler sunduğunu ifade etti. Um el-Saad Nur ed-Din, kadınlar arasında girişimcilik kültürünü yaymanın, birliğin en önemli hedeflerinden biri olduğunu belirtirken bu hedefin kadın emeğini ekonomik bağlama yerleştiğini hayırseverlik anlayışından ayrıştırdığını vurguladı.

Birlik özellikle düşük gelirli, eşlerini kaybetmiş ve boşanmış kadınlar ile yerinden edilmiş kadınlar gibi gruplara odaklanıyor; çünkü bu gruplar, ‘görünmez ekonomiye’ tek gelir kaynağı olarak bağımlı. Sınırlı kaynaklara rağmen birlik, bu kadınlara eğitim, rehberlik ve ağ oluşturma yoluyla kısmi destek sundu; amaç, kadınlara dayatılan ekonomik izolasyonu kırmak. Ancak Um el-Saad Nur ed-Din, bu desteğin ihtiyaç düzeyine ulaşamadığını kabul ederken; hükümet politikalarının, yoksulluğu bireysel değil yapısal bir sorun olarak ele alması gerektiğini belirtti.

En büyük zorluk finansal destek

Birliğin en önemli başarılarından biri, Güney Kadınları Ağı’nın kurulmasına katkıda bulunması. Bu ağ, güneyin farklı kesimlerinden kadınları bir araya getiriyor. Um el-Saad Nur ed-Din, kadın ağının, sadece organizasyonel bir başarı değil, görünmez ekonomiye karşı bir direnç aracı olduğunu söyledi. Kadın projelerinin güneydeki en büyük sorununun üretim değil, pazarlama olduğunu dile getiren Um el-Saad Nur ed-Din, kadınların özellikle geleneksel el sanatlarında miras kalan becerilere sahip olduğunu ancak gerekli pazarlara ulaşamadığını söyledi. Um el-Saad Nur ed-Din, mali kaynak yetersizliğinin hem projelerin finansmanı hem de birliğin desteklenmesi açısından temel bir zorluk olduğunu ifade ederek “Devlet desteği neredeyse yok, özel sektör katkısı sınırlı ve sivil toplum desteği kadınların tüm ihtiyaçlarını karşılamaya yetmiyor” dedi.

Um el-Saad Nur ed-Din, güneydeki kadınların sadece eğitim kurslarına değil, finansman, kuruluş sonrası takip ve sürekli danışmanlığı içeren bütüncül bir destek sistemine ihtiyaç duyduğunu vurguladı.