HINDIYA AL-ASHEPY

Bingazi- Libya Yüksek Ulusal Seçim Komisyonu (HNEC), 2025 yılı Haziran ayında yapılacak Belediye Meclisi Seçimleri’nin ikinci aşamasına yönelik seçmen kaydının tamamlandığını duyurdu. Toplamda 457 bin 450 kişi seçmen kaydı yaptırırken, bunlardan 135 bin 133’ü kadın seçmen olarak kaydedildi. Bu da kadınların toplam seçmen sayısının yaklaşık yüzde 29'unu oluşturuyor.

Belediye Meclis Seçimleri’nin ilki Kasım 2024’te yapıldı. Seçimde toplam seçmen sayısının yüzde 74'ü oy kullandı. Kadın seçmenlerin katılım oranı ise yüzde 73.4 olarak kaydedildi. Bu oran, kadınların siyasi süreçlere olan ilgisinin arttığını ve katılımlarının öneminin fark edilmesi olarak yorumlanıyor.

Kadınlar seçme haklarına gösterdikleri ilgiyi seçilmek için göstermediğini kaydeden kadın hakları savunucuları, bu durumun ataerkil sistemin yarattığı birçok nedeni olduğuna işaret ederek, kadınlara adaylık konusunda da katılım çağrısı yaptı.

‘Farkındalık arttırılmalı’

İncaz Kalkınma Örgütü Başkanı Wafaa Al-Sharif, kadınların seçimlere katılımının düşük olduğunu belirterek, kadınların aktif katılımının önemi konusunda farkındalığın artırılması gerektiğini vurguladı. Wafaa Al-Sharif, "Katılım oranının düşük olmasını, toplumsal algılar, zorbalık ve özellikle kadın adayların kampanya sürecinin başında, medyada ve dijital medyada yer aldıklarında maruz kaldıkları sosyal ve dijital şiddet gibi çeşitli etkenlere bağlıyorum" ifadelerini kullandı.

Wafaa Al-Sharif, sözlerinin devamında, belediye meclis üyeliğine aday olan ancak toplumsal ve ailesel baskılar nedeniyle görevini yerine getiremeyen ve meclis toplantılarına katılamayan bir kadının yaşadığı deneyime dikkat çekerek, “Bu durum, babasının kızı adına hareket etmesine, toplantılara katılmasına ve kazanan aday olan kızı adına kararlar almasına yol açtı” diye belirtti. 
‘Kadınların katılımı çok düşük’

Kadın İşleri Dairesi Başkanı Aisha El-Barghthi, Yüksek Seçim Komisyonu ile ülke genelindeki çeşitli sivil toplum kuruluşları tarafından yürütülen çalışmalara rağmen, belediye meclisi seçimlerinde kadın adayların oranının çok düşük olduğunu belirtti. Aisha El-Barghthi, bu düşük katılımın başlıca nedeninin, seçmenler ve adaylar arasında kadınların katılımının önemi konusunda yaşanan farkındalık ve eğitim eksikliği olduğunu vurguladı.

 ‘Baskılar katılımı etkiliyor’

Sivil toplum aktivisti Lamia Al-Agha ise, kadınların eğitim, sağlık, güvenlik ve diğer tüm sektörlerde aktif rol üstlendiğine inanmakla birlikte, son yıllarda siyasi katılımlarının son derece zayıf kaldığını ifade etti. Lamia Al-Agha, “Kadınların seçimlere veya siyasi sürece katılımını zaman zaman arabuluculuk ve kayırmacılık etkiliyor. Ayrıca, özellikle ülkenin doğu bölgelerinde etkili olan aşiret yapısı ve bunun kadınlar üzerindeki baskısı, siyasi katılımlarını ciddi şekilde zayıflatıyor” değerlendirmesinde bulundu.