BAHARİN LEHİB

Kabil – Direnen Afgan kadınlar isimleri her ne olursa olsun Taliban karanlığına gömülmek istemediklerini haykırıyor üstelik bunu bir elden yapıyorlar. Tek amaçları yaşam hakkı olmak üzere temel haklarına sahip olabilmek. Özgürce çalışabilmek, eğitim alabilmek ve karanlığa gömülmemek. Taliban kadınları toplumsal karanlığa sürüklemek için burkayı, zihni karanlığa sürüklemek için ise eğitimsizliği kadınlara dayatıyor. Kadınlar ise kadın müzesi, kadın kütüphanesi gibi çalışmalarla sürüklenmek istedikleri duruma tepkilerini ortaya koyuyor ve örgütleniyorlar.

Afganistan’ın başkenti Kabil’de kadınlar “Kadın Kütüphanesi”nin açılışını gerçekleştirdi ve emeklerini birlikte kutladılar. Açılış töreninde Afgan şair, yazarlardan Afgan kadın örgütlerine, kadın ve insan hakları savunucularından, aktivistlere, gazetecilere geniş bir yelpazede rengarenk giysileri ile Afgan kadınlar ı katıldı.

Direnişçi kadınların fotoğrafları asıldı

Kadın Kütüphanesi’nin açılışı törenle gerçekleşti. Tören konuşmalar ve şiirlerin okunması ile sürdürüldü. Kadın Kütüphanesi’nin duvarları ise salonu direnişçi kadınlara ilham kaynağı olan devrimci, demokrat yaşamlarını direnişte yitiren Afgan kadınların fotoğrafları ile dolduruldu. Duvarda en başta RAWA’lı kadınların resimleri yer aldı.

“Toplumun yarısını inkar edemezler”

Afgan kadın aktivist ve Afgan Kadınların Kendiliğinden Hareketi üyelerinden Leyla Basım “Bizlerin okulları kapalı, kadınların eğitim hakkı yok ve bunun başka bir örneği daha dünyada yok” diyerek Taliban’ın bu uygulamayı yıllar önce de yaptığını hatırlattı ancak on yıllar önceki Taliban uygulamalarını 2020’li yıllarda kabul etmeyeceklerinin de altını çizdi. Leyla Basım, “Taliban toplumun bir bölümünü inkar etmek istiyor” diyerek toplumun yarısı olan kadınların inkar edilemeyecek kadar büyük bir gerçeklik olduğunu söyledi.  Leyla Basım, “Taliban iktidara el koyduğunda ve iktidara geldiğinde Afganistan’ın cesur kadınları özgürlük, adalet ve haklarını güvence altına almak için seslerini yükselttiler. Bir yıl boyunca okulların açılması, kadınların sistematik olarak yaşamdan koparılmak istenmesine karşı durdular. Taliban’a karşı kadınlar seslerini defalarca yükseltti hala Taliban’dan bir değişim görmedik. Şimdi kadın direnişinin devam ettiğini, yılmadığını göstermek için Kadın Kütüphanesi’ni oluşturduk” dedi.

“Kadınların direnişini göstermek istedik”

Leyla Basım,"Taliban'a okul kapılarını kapalı tutarlarsa, öğrencilere daha fazla eğitim kısıtlaması getirirlerse, kadınların varlığını inkar ederlerse direnişimizi göstermek istiyoruz. Ama Afganistan'ın kadınları artık okuryazar olmuş ve kendi kimliklerine sahip kadınlar. Toplumda kendilerine bir yer yaratacak bilgiye sahiptirler. Afgan kadınlarının sessiz kalmadıklarını, direndiklerini ve toplumda kendilerini her şekilde tanımladıklarını bu şekilde göstermek istedik" şeklinde konuştu.

“Ayakta duruyor ve mücadele ediyoruz”

Juila Parsi ise; "Biz kadınlar bir yıl boyunca pek çok riski göze alarak Afgan kadınların hakları için mücadele ettik ve ülkemizde bilgi toplama işlerinin yoğunluğu artsın diye çalışıyoruz. Durmayacağız. Hepimizin bildiği gibi, bu yol iniş ve çıkışlarla dolu. Yakında bir sonuç vermeyebilir ama gelecek nesillerin masum kalması ve nefret dolu olmaması için kadın özgürlüğü ve eşitliği bayrağını korumak için ayakta duruyor ve mücadele ediyoruz ve sizden eğitim arkadaşlarımın yanımızda olmasını rica ediyorum” diye ifade etti.

Kütüphanenin kurulma amacına ilişkin sözlerine devam eden Julia Parsi, "Kütüphaneyi oluşturma amacımız, tarihin bu kadar çok tehdidin olduğu bu dönemde, kitap okuma kültürünün yaygınlaştırılması, Afgan halkının eğitim ve öğreniminin temellerinin sağlanmasıdır. Kadın ve kız çocukları için eğitim temel bir ihtiyaçtır. Kitap almaya gücü yetmeyen kadın ve kız çocuklarına bu şekilde kolaylık sağlamak ve daha fazla bilgi edinmelerini sağlamak istiyoruz ve biz de üzerimize düşeni yapıyoruz” dedi.

"Kütüphane yaratmanın amacı yolu değiştirmektir”

"Afganistan Kadın Kendini Protesto Hareketi" liderliğinin bir üyesi olan Anisa Basım ise ajansımıza verdiği demeçte şunları söyledi:

"Kütüphane oluşturmanın amacı, kadınların eğitim ihtiyaçlarına biraz cevap olmaktır, okumaya teşvik etmektir.  Öğrenciler ve kitaplara ihtiyacı olan kişiler gelip kitapları kullanabilirler. Kitapları ücretsiz olarak herkesin kullanımına sunuyoruz, kadın erkek kitaplardan yararlanabiliyor. Ama elbette öncelikli olarak ve özellikle eğitim kısıtlamaları olan kadınlar. Eğitim ve kültür yerleri kapalı, kitap ya alamıyorlar ya da erişemiyorlar ama kütüphanemizde ücretsiz olarak kullanabiliyorlar."

Anisa kültürel yollarla kimi yolları açmaya çalıştıklarını söyledi ve "Kütüphane oluşturmanın dışında başka planlarımız da vardı ve hala var. Her protestomuz engellendi, her eylememizi saldırı oldu. Biz de kültürel yollarla haklarımızı kendi kendimize çabamızla, örgütlenerek oluşturmaya karar verdik. Başlıca planlamalarımızın başında elbette kız çocuklarının okulların açılması, kadınların işlerine tekrar dönmeleri için farklı hedefler ve eylemler de önümüzde duruyor. Kültür yoluyla bir süreliğine mücadele şeklimizi değiştirmek istedik ve bu kütüphanenin yaratılması ve Afgan kadınlarının susturulmayacağını göstermeyi de amaçlıyoruz” şeklinde konuştu.