SİTÎ ROZ

Şengal- Şengal Demokratik Özerk Meclisi (MXDŞ) 5’inci Olağan Kongreye kadınların beyaz fistanlarıyla katılımları, Nisan havasını kongre ortamına taşıdı.  Nisan ayının Êzidî Kürt toplumundaki yeri demokratik Şengal kongresinde ifadesini buldu. Êzidîler Nisan ayında, özgürlüğün doğuşu, baharın gelişi, evrenin oluşumuyla Çarşema Serê Nîsanê bayramını kutluyor. Şengalli Êzidîlerin demokratik iradesi MXDŞ’nin 5’inci kongresi Êzidîler için özel olan Nisan ayında gerçekleştirilmesi de anlamlıydı.

‘Jin Jiyan Azadi’ felsefesiyle ayaklanan Êzidî kadınlar, MXDŞ’nin inşası için 9 yıldır mücadele yürütüyor. Şengal’de verilen mücadele sonucu kadınlar, Êzda inancı ve renginde geliştirdiler. Kadınlar, cinsiyetçiliğe karşı direnişle toplumsal değişimi sağlarken, topraklarını en iyi şekilde savunarak yurtseverliği büyüttüler, doğaya dönük yaptıkları çalışmalarla ekolojik yaşam anlayışının halkta yer etmesi konusunda öncülük yaptılar. 

Êzidî kadınlar, Êzdalık ve Demokratik Özerk Şengal arasında köprü rolünü üstlenerek bu toprakların yüreği ve beyni olmayı başardı.  Demokratik Özerk Şengal’in temel taşını kadınlar oluşturdu. Kadınlar verdikleri mücadele ile Özerk yönetime karşı ferman niteliğindeki 9 Ekim ittifakını da boşa çıkarmaya devam ediyor.

Kongre gündemi: Toplumsal Sözleşme

Gerçekleştirilen kongrenin esas gündemi toplumsal sözleşmeydi. Irak ve özelde Ninova ovasında özerk yönetimin anlamı ile halkları ve inançları ayakta tutan felsefesi kongrede önemli üzerinde durulan bir gündemdi. Özerk yönetimin toplumsal sözleşme üzerinden kadına yaklaşımı, toplumsal sorunların kaynağında yatan cinsiyetçi akla karşı verdiği mücadele kongredeki önemli bir diğer başlık oldu.  Ayrıca toplum, en küçük katman olan aile ve devlet olgusunda demokrasi, doğaya yaklaşım, toplumda yaş ortalamalarına yaklaşımda toplumsal sözleşme başlığı altında ele alınan konular arasında oldu.

Yeni döneme de mücadeleyi büyütme sözü

Kongrede Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü için verilecek mücadele, toplumsal sözleşme ekseninde toplumun sorunlarına çözüm üreten, destek sunan, halk meclislerinin güçlendirilmesi, çocuklar başta olmak üzere toplumun her kesimi için eğitim sisteminin güçlendirilmesi, toplumun sağlığı, siyaset, kültür ve sanat, basın, belediye, ekonomi, diplomasi, savunma ve gençlik hareketi alanında da hazırlanan karar tasarısı kongreye sunuldu. Katılımcılar, karar tasarılarını oyladı.

Karar tasarısına ek olarak Özerk yönetim tarafından kongreye sunulan; Êzidî toplumunu bir arada tutmak ve iradesi güçlü bir Şengal yaratmak için demokratik Êzidî ittifakında ısrarcı olmayı da bir ilke olarak ekledi.  Kongre 101 Meclis üyesi seçerek, yeni döneme iddialı ve mücadele azmiyle yürüyeceğinin sözünü vererek son buldu. 

‘Tüm çalışmalarda kadınlar en önde olacak’

Demokratik Özerk Şengal sistemi ve kadınları bir araya getiren ilkeler ve yine özerk yönetimin toplumsal sözleşmeye verdiği önemi 5’inci Dönem MXDŞ Eşbaşkanı Cihan Celo ile konuştuk.

Cihan Celo, MXDŞ’nin  5’inci Kongreye güçlü gittiğini belirterek, aynı zamanda iki yıl içerisinde MXDŞ yürütme Eşbaşkanı Mervan Bedel yine MXDŞ üyeleri olan YBŞ komutuna Pir Çeko ve Ezidxan Asayiş sorumlusu Şerzad Şemo’nun faşist Türk devletinin saldırıları sonucu kaybettiklerini vurguladı. Cihan Celo Onların yarım bıraktıkları hayallerini ve hedeflerini tamamlama sözü vererek şunları söyledi: “Binlerce yıldır ezilen ve yok hükmünde görülen kadın bugün Demokratik Özerk Şengal’de öncülük misyonunu üstlendi. Kadınlar bu sistem içine girerek onlar için yapılan zindanların duvarlarını yıktı. Kadınların doğasında olan sorumluluk ve öncülük onları özerk yönetim içinde de aktif kılıyor. Demokratik özerk Şengal’i Irak’a taşıracak en dinamik güç kadınlardır. Yeni dönem MXDŞ’nin tüm kurumlarında kadın katılımlarına önem verilecek. Kadın komisyonları, komite ve özerkliğe bağlı özgün çalışmalarda kadınlar en önde olacak.”

‘Esas önceliğimiz bileşenleri bir arada tutmaktır’

“Demokratik Özerk Şengal yapılanmasına kadınların katılımı ve rengini veriyor olması demokrasiyi yaratıyor” diyen Cihan Celo, özgüvene kavuşmuş kadınların toplumu örgütleme ve yürütme gücünün daha fazla olduğunu belirtti. Cihan Celo kadınlar doğası gereği demokratik olduğunu ifade ederek devamla şunları söyledi: “Tarihin derinliklerine indiğimizde kadın toplumu bir arada tutan, yaratan, besleyen ve her şeye rağmen önde yürüyen pozisyondaydı. Bugün de Önder Apo’nun Jin Jiyan Azadi felsefesi kadınları kendi özüne kavuşturuyor. Irak demokratik özerkliği kendisi için örnek alırsa bakın o zaman Irak’ta değişimler çok daha hızlı ve kalıcı olur. Eşit temsiliyet bir toplumun temelini oluşturur. Kongreye sunulan toplumsal sözleşmede buna işaret ediyordu. Biz kongrede Irak’ta daha fazla genişleme kararına gittik. Bunun üzerine diplomasi ve kapsayıcı siyaseti esas alacağız. Tabi önceliğimiz Şengal bünyesinde toplumsal sözleşmeyi esas almak ve bileşenleri bir arada tutmaktır.”

‘Şengali ayakta tutan kadınlardır’

Cihan Celo, “Êzidî toplumun yaşadığı ferman en çok kadınları derin bir travmanın ve umutsuzluğun içine itti. Kadınlar yaşamın en dibinde olduklarını düşündüler.  Özerk sistem bir kadının elinden tutup onu kaldıra bilmenin felsefesini, umudunu yarattı” dedi.  Cihan Celo yok etmek için geliştirilen soykırım ardından böyle bir varoluşu yaratmanın büyük bir mücadeleyle olduğuna dikkat çekerek, “Devlet aklı öyle bir sistemi yarattı ki toplumun her katmanında egemenler geliştirdi ve her koldan kadınlara savaş açtı. Kadının yaratımları onun elinden alındı. Yok edildi sanılan kadın bugün bu coğrafya Önder Apo’nun felsefesi sayesinde varoluşunu sağladı.  Rojhilatta gelişen devrimde, kadınların yüreğiyle, saç örgüleriyle gelişti. Herhangi bir yerden askeri bir güç gidip müdahale etmedi kadınlar kendi öz güçlerine dayanarak devrim yaptı. Şengalde de kadınlar şahsında bir toplum ve inanç yok edilmek istendi. Ama kadınlar buna izin vermedi. Şengal’i ayakta tutan kadınlardır. Güç ve irade kadın olmaktan ileri geliyor. Sadece kadının, yaşam olduğunu bilmemiz yeterlidir” diye konuştu.