RAJA KHAYRAT

Fas- Tüm dünyada yaşanan iklim değişikliği en çok kadınları etkiliyor. Kadınların çevre ve iklim değişikliğiyle ilgili karar alma süreçlerine katılımı sınırlı. Bu durumu aşmak için yoğun çabalar gerekiyor. Bunu acil bir zorunluluk olarak gören kadınlar, kriz yönetiminde kadınların etkin olmasını istiyor.

Araştırmacı ve çevre aktivisti Latifa Serroukh, iklim değişikliği konusunda kadınların rolünün hem ulusal hem de uluslararası düzeyde güçlendirilmesi gerektiğini belirterek Fas'ın çevre ve sürdürülebilir kalkınma alanında önemli bir aktör olarak rol oynamasını istedi. Kadınların da böylesi bir farkındalıkla hareket etmeleri gerektiğini vurgulayan Latifa Serroukh, düşük karbonlu yeşil bir ekonomiye geçişi sağlamada kadınların önemli adımlar atacağını söyledi.

Kadınların toprakla bağı güçlü

Özellikle kırsal kesimlerde kadınların toprakla kurduğu bağa işaret eden Latifa Serroukh, bu nedenle toprakla ilgili konularda kadınların kapsamlı bilgi ve deneyime sahip olduklarını vurguladı. Latifa Serroukh, "Burada, kadınların sürdürülebilir kalkınmaya ve yeşil ekonomiye geçişe dahil edilmesinin önemi açıkça ortaya çıkıyor" dedi. Fas’ın esasen bu konuda önemli adımlar attığını dile getiren Latifa Serroukh, kadınların varlığı için siyasi kararlılık, yasal ve çevresel çerçevelerin belirlenmesinin önemli olduğunu kaydetti.

Girişimler geliştirilmeli

2011 yılından bu yana Fas Anayasası'nın çevre de dahil olmak üzere tüm alanlarda toplumsal cinsiyet eşitliği ilkesini benimsediğini anlatan Latifa Serroukh, kadınların durumuna özel önem verilmeye devam edildiğini ifade etti. Daha fazla stratejiye ihtiyaç duyulduğunu dile getiren Latifa Serroukh, yenilenebilir enerji, ekolojik tarım, atık geri dönüşümü ve çevre dostu kabul edilen el sanatları alanlarında kadınlara yönelik eğitim programları gibi ulusal hem de yerel düzeydeki girişimlerin geliştirilmesi çağrısında bulundu.

Latifa Serroukh, konuşmasına şu sözlerle devam etti:

"Tüm bu girişimler, kadınların kapasitelerinin geliştirilmesine, gerekli bilgi ve becerilerin sağlanmasına etkili bir şekilde katkıda bulunuyor. Sivil toplumun ve çevreyle ilgilenen dernek ve kuruluşlar aracılığıyla kadınları iklim sorunlarına dahil olmaya teşvik etmedeki temel rolünü göz ardı etmemeliyiz. Bu dernek ve kuruluşlar, çevrenin önemi konusunda farkındalığı artırmaya ve sahada projeler uygulamaya katkıda bulunurken, iklim alanında fırsat eşitliği ve cinsiyet eşitliği ilkesini dikkate alan daha kapsamlı politikaların savunulmasına da katkıda bulunuyor."

Sahada öncü projeler

Latifa Sarroukh'un özellikle Fas'ın kuzey kesiminde gözlemlediği bu alandaki öncü projeler arasında, Tanca'da başlatılan ve kadınların yeşil ekonomideki kapasitelerini güçlendirmeyi amaçlayan Fas-İspanya ortak projesi "Inno Vert" deyi örnek verdi. Program, farkındalık yaratma, teknolojik inovasyonu teşvik etme ve yeşil girişimcilik de dahil olmak üzere diğer temaları içeriyordu. Tüm bu projeler, kadınların yeşil bir ekonominin yaratılmasına katkıda bulunmadaki rolünü vurgulamayı amaçlıyor. Latifa Serroukh, “Bu kadınların sahadaki yerel işletmeleri ve kooperatifleri yönetme becerileri ve toplantı ve eğitim kurslarına katılımları sayesinde, yeşil dijital ekonomideki uzmanlıklarından yararlanıldı. Katılımcı kooperatiflerin deneyim ve uzmanlıklarını paylaşabilecekleri bir platform da oluşturuldu" dedi.

Kadınlar için çağrı

"Kadınların yeşil ekonomiye katılımını ve karar alma süreçlerine katılımını teşvik eden tüm bu program ve girişimlere rağmen, bu alandaki fırsatlarını sınırlayan birçok engel ve zorluk bulunuyor” diyen Latifa Serroukh, konuşmasının sonunda kadınların eğitim almasını, teknolojilerde uzmanlaşmasını ve özellikle yeşil ekonomide veya başka bir alanda çalışan kırsal kadınların kadın projeleri ve işletmeleri için gerekli finansmana erişimini kolaylaştırmak için yoğun ve koordineli çaba çağrısında bulundu.