BAHARİN LEHİB

Kâbil- ABD’nin çekilmesiyle birlikte Ağustos 2021’de Afganistan yönetimini yeniden ele geçiren Taliban, bu süreçten sonra kız çocuklarının eğitimini adım adım engelledi. Afgan yetkililer, yönetime gelmelerinin ardından kız öğrencilerin okula alınmamalarını, doğrudan bir yasak olarak nitelemekten kaçınıyordu. Ancak Aralık 2021’de Afganistan Eğitim Bakan Yardımcısı Abdul Hakim Hemat, yeni yılda alınacak kararlar alınana kadar kız öğrencilerin ortaokul ve liseye gidemeyeceklerini açıkladı. 2022-2023 döneminde de kız çocuklarının ortaokul ve liselere gitmelerine izin verilmezken üniversitelerin kapıları da kadın öğrencilere kapatıldı. Bu kararın hemen ardından kız çocuklarının ilkokula gitmeleri de yasaklandı. Ayrıca, okullarda kadın öğretmenlerin çalışamayacağı belirtildi.

Eğitim merkezlerinin kapatılmasına direniş

Afganistan'da 6'ncı sınıftan sonra eğitim görmeleri yasak olan kız öğrencilerin devam ettiği Sivil Toplum Kuruluşu (STK) destekli eğitim merkezleri ani bir kararlı kapatıldı. Bir süre önce Afganistan'daki, özellikle Kabil'deki eğitim merkezleri, kız sınıflarını yeniden etkinleştirdi ve Taliban’dan izin almaksızın fiili olarak tüm kadın öğretmenleri işe aldı. Ancak üç haftalık derslerden sonra Taliban'ın güvenlik teşkilatı veya diğer ordu mensupları bu okullara baskın yaparak sınıfları kapattı ve Taliban'ın kararlarına uymayan eğitim merkezleri mühürlendi. Taliban tarafından önce okullarda ardından eğitim merkezlerinde öğrenim görmeleri engellenen öğrenciler yaşadıklarını ajansımıza değerlendirdiler.

Marwa Mohammadi’nin eğitim alması 2’nci kez engelleniyor

Taliban Kabil’i ele geçirdiğinde 10’uncu sınıf öğrencisi olan Marwa Mohammadi, eğitimi engellenen milyonlarca kız çocuğu ve genç kadından biri. Marwa Mohammadi, "Bir yıl önce, Taliban altıncı sınıfın üzerindeki kızların okula gidebileceğini açıkladığında, ben ve tüm kızlar büyük bir coşkuyla okula gittik. Çok geçmeden Taliban okulumuza geldi. Bizi okulu bırakmaya zorladılar. Dört ay önce Taliban'ın emriyle eğitim merkezleri kapatıldı ama bugünlerde kurslarımız yeniden açılmıştı.  Yine Taliban geldi ve çok gergindiler. Merkezdeki yönetici ve eğitimcilere ‘Neden büyük kızlar kursunuza geliyor?’ diye çıkıştılar” dedi.

‘Videolarını çekmemizden korktular’

Marwa ve aynı eğitim merkezinde ders aldıkları adının açıklanmasını istemeyen bir başka genç kadın Taliban’ın son günlerde eğitim merkezlerine yaptığı baskını şöyle anlattılar: “Taliban üyeleri eğitimcilere çıkıştı. Ama sonra bizim onların videolarını çekmemizden korktular. Çok gerginlerdi ve eğitimcilerin üzerine gidiyorlardı. Daha sonra ‘müdüre bunları gönder’ dediler. Biz de Taliban’ın kötü bir şey yapmasından korktuk ama tepkimizi anlamaları için gürültü yaparak oradan ayrıldık” diye konuştular.

‘Kadın olduğumuz için derse gelme hakkımız olmadığını söylediler’

Diğer eğitim merkezlerinden birinin öğrencisi olan Nilab H.’de Taliban Kabil’i ele geçirdiğinde altıncı sınıf öğrencisiydi.  Nilab H. 6’ıncı sınıfı bitirdikten sonra Taliban bir daha okula gitmesine izin vermedi. Nilab H, Taliban saldırısı ve okullarının kapatılması hakkında şunları söyledi: "Taliban bize bir grup kız olduğumuzu ve derse gelme hakkımız olmadığını söyledi. Öğretmenimiz de kadın olduğu halde eğitimimize devam etmemize izin vermediler.”

‘Öğretmen olmak istiyorum’

Gelecekte öğretmen olmak istediğini belirten Nilab, "Sonunda hayalimi gerçekleştireceğim ve Taliban hükümeti sonuna kadar istikrarlı kalmayacak" dedi.

Marwa Mohammadi’de son olarak, “Taliban eğitimimizi engelleyemez!" Evde okuyoruz ve eğitimimize devam ediyoruz. Umutsuzluğa kapılmayacağım, eminim ki bir gün bu rejim devrilecek ve biz yeniden okula gideceğiz” diye konuştu.