HATÎCE ŞEXNA

Moritanya– Özel gereksinimli bireyler yaşamlarını sağlıklı bir şekilde idare edebilmeleri için özel eğitimlere ihtiyaç duyuyorlar. Rama Sosyal Hizmetler Örgütü Başkanı ve işaret dili tercümanı Lalla Kaber, işitme engeli bulunanlara yönelik toplumda farkındalık yaratmaya çalıştıklarını söyledi.

İşitme engeli bulunanlar için birçok şeyi yapmaya çalıştığını aktaran Lalla Kaber, “2010 yılında Film Yapımcıları Evi'ne katılarak film yönetmenliğini öğrendim. O sırada işitme engeli bulunan insanları topluma entegre etme konusunda uzmanlaşmış bir dernek olan Moritanya İşitme Engelliler Forumu'nun medya sorumlusuyla tanıştım. Dernek, işitme engeli olan insanları topluma entegre etme konusunda uzmanlaşmış durumda. Bende bu dernekte gönüllü olarak çalıştım. İşaret dilini sevdiğim içinde öğrenmeye karar verdim” dedi. 

‘İşitme engellilerin varlığı beni herkesin önünde durmaya teşvik etti’

Dernekte dört yıl boyunca gönüllü olarak yaptığı çalışmalar sayesinde bu grupla güçlü bir ilişki kurduğunu ifade eden Lalla Kaber, onların sorunlarını araştırmaya, hayallerinin ve ilgi alanlarının derinliklerine inmeye başladığını kaydetti. Lalla Kaber, “İşitme engeli bulunanlar için konferanslarda ve forumlarda benden yardım talep edildi. İzleyicilerin karşısına çıkmak için ilk başlarda cesaretim yoktu. İşitme engellilerin varlığı beni herkesin önünde durmaya teşvik etti. Festivallerde ve konferanslarda çeviri yapmak için bana olan güvenleri, onların acılarını takip etme ve aktarma konusunda beni teşvik etti" ifadelerinde bulundu.

‘İşaret dilinin öğrenilmesi gerekiyor’

Tüm bunların kendisini bir dernek kurmaya yönelttiğini sözlerine ekleyen Lalla Kaber, şöyle konuştu: “Derneğin kuruluşundan bu yana attığım ilk adım fotoğrafçılık ve dikiş üzerine eğitim kurslarını hayata geçirmek oldu. İşitme engeli bulunanların topluma kazandırılması, maruz kaldıkları aşağılık algısının değiştirilmesi ve toplumsal yaşama teşvik edilmesi için çalıştık. Toplumdaki her birey gibi haklara sahiptirler. Engellilik büyük ölçüde kalıtsal faktörlerle ilişkili olduğundan, evlilikten önce genetik testlerin yapılması çok önemlidir. İşitme engeli olanlarla iletişim kurulabilmesi için işaret dilinin de öğrenilmesi gerekiyor.”

‘Özel gereksinimi olan bireylere dönük doğru istatistikler bulunmuyor’

Sağırlığa neden olan 13 genin bulunduğunu belirten Lalla Kaber, bunun temel sebebinin anne ve babanın genlerinin birbirine yakın olması olduğunu kaydetti. Lalla Kaber, “Tam sağırlık ve kısmi sağırlık olarak ikiye ayrılıyor. İşitme engeli bireyler için Moritanya’da yeterli bir eğitim sisteminin olmadığını söyleyebilirim. Ülkede bu konuda uzman sayısı az ve pahalı. Bazı aileler masrafları karşılayamıyor. İşitme engeli bulunan bireyler bir işitme cihazı aracılığıyla işitebilir ancak yaş ilerledikçe bu cihazın bakımı, kullanımı dahil olmak üzere can sıkıcı durumlara neden olabiliyor. Bu aynı zamanda kişide bir tür stres ve kaygıya neden oluyor. Örneğin dinlendiği anda aniden kulaklıktan sesler gelmesiyle kişide bir kafa karışıklığına neden oluyor çünkü duyduğu hiçbir kelimeyi anlamıyor. Özel gereksinimi olan bireylere dönük doğru istatistikler bulunmuyor. O yüzden tam olarak sorunlarını, ihtiyaçlarını ve onlara yardım etmenin olası yollarını doğru bir şekilde bilmek mümkün olmuyor” diye belirtti.