LARA GEWHERİ

Haber Merkezi- İran ve Doğu Kürdistan’da “Jin, jiyan, azadî” ayaklanması dokuzuncu ayına girerken, hükümet yetkilileri aylardır birçok insanlık dışı yöntemi deneyerek protestoları bastırmaya çalışıyor. Ülkede ölüm cezaları son zamanlarda artış gösterirken, mayıs ayının sadece 7 günlük bir sürecinde yaklaşık olarak 50’den fazla kişi idam edildi.

İran ve Doğu Kürdistan halkının son dönemdeki protestolarından korkan hükümet, kadınların direnişini de kıramazken, tutuklama, işkence, idam, katliam gibi yöntemleri devreye koyarak halk direnişini bastırmaya çalışıyor. Halklar ise, iktidarın neden olduğu korkuyu her zamankinden daha fazla yenerek mücadele ve direniş ateşini yakmaya devam ediyor.

İdam cezaları dünyaya duyuruldu

İdama karşı dijital medyada paylaşımlar yapılırken, yetkililerin işlediği suçları gösteren fotoğraf ve videolar da “Hepimiz beraberiz”, “İdama hayır” hashtagi ile dünyaya duyuruldu. Protestolarda yer alan İrfan Rezaei Nafaei'nin annesi Farzaneh Barzkar, infazları protesto etmek için sosyal paylaşım sitesi Instagram'da, "Oğlumu öldürdüler ve tek umudum sizin desteğinizdi. İran’da yüzlerce insanın hayatı tehlikede. Canların alınmasını önlemek için kadınıyla, erkeğiyle, genciyle hep birlikte olalım” dedi. 

Kararlar protesto edildi

Doğu Kürdistan'da yakınları infaz edilen birçok aile dijital medya hesaplarından fotoğraf ve videolar yayınlayarak idam kararlarını protesto etti. Son üç ayda Kürtlere yönelik infaz sayısı artarak yüzde 34'e ulaştı. 3'ü siyasi, 45'i hırsızlık, cinayet ve uyuşturucu gibi genel nedenlerle olmak üzere Kürtlere yönelik infazların çoğu Urmiye Merkez Hapishanesi'nde gerçekleşti.

17 ayda 565 kişi idam edildi

İnsan hakları aktivistlerinin yaptığı paylaşımlara göre ise 2008 ve 2022 yılları arası ile 2023 yılının ilk 5 ayında gerçekleşen idamlar şu şekilde:

“2008 yılında adil olmayan yargılamalardan sonra uyuşturucu suçları gibi iddialardan 8'i kadın olmak üzere en az 192 kişi idam edildi. Bunlardan ikisi de ‘dinden çıkma’ gibi asla olmaması gereken bir suçtan idam edildi. İran makamları 2022 yılı ila 2023 yılının ilk 5 ayında yani toplamda 17 ayda 5’i çocuk 565 kişiyi idam etti.”