EBÎR MUHEMED

Qamişlo- Latin harfleriyle yayınlanan ilk Kürtçe yayın olan Hawar dergisi 15 Mayıs 1932’de Suriye'nin başkenti Şam'da Mir Celadet Bedirhan tarafından yayımlandı ve bu tarih Kürt yayıncılığı için bir milat olarak ele alındı. 11 yıl boyunca 57 sayı çıkan Hawar dergisinin yayına başladığı 15 Mayıs tarihi 1998’den bu yana Kürt Dil Bayramı olarak kutlanıyor.

Ağır soykırım ve asimilasyon altında tutulan Kürtler ve Kürt dili egemen ulus devletlerin yasaklarına maruz kalıyor. Rojava Devrimi’yle birlikte Kuzey ve Doğu Suriye’de Kürt dili üzerine birçok çalışma geliştirilirken çocuklar okullarda anadilleriyle öğrenim görmeye başladılar. Ocak 2014’te ilan edilen özerk yönetim, Kürtçe, Arapça ve Süryaniceyi resmi dil olarak tanıdı. İlk öğretimde öğrenciler kendi kimliklerine göre anadillerinde eğitime başladılar. Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’nin Toplumsal Sözleşmesi bu resmi diller dışında kalan diğer tüm dillerin de kendilerini geliştirebilmesi için kurslar ve yine çocuklara eğitim için özel okullar açma hakkını tanıdı. Özerk Yönetim’in bu yasa ve politikaları diğer dillerde olduğu gibi Kürtçenin de canlanması ve Kürt çocuklarının kendi anadilleriyle yetişmesini sağlıyor.

15 Mayıs Kürt Dil Bayramı vesilesiyle Kuzey ve Doğu Suriye'nin Qamişlo kentinde çok sayıda okulu ziyaret ederek anadillerinde eğitim gören öğrencilerin duygu ve düşüncelerini dinledik.

‘Dilimiz bozulursa yok oluruz’

12 yaşındaki Silva Mihemed, Corc Gorgîs Okulu 6’ncı sınıf öğrencisi. Silva Mihemed, anadilinde eğitim görebilmenin kendisinde yarattığı mutluluğu “Kürtçe okuyorum.  Ana dilimle okuyabilmek güzel bir duygu. Dilimiz yok olursa biz de yok oluruz, dolayısıyla dilimize sahip çıkacağız. Anadilimle eğitim görmeye devam edeceğim ve her zaman dilime sahip çıkacağım. Kürtçe okuyup yazacağım” sözleriyle ifade ediyor.

‘Kürtçe yasakken öğrenmek çok zordu’

İbrahim Hanano Okulu’nda 9’uncu sınıfta okuyan 15 yaşındaki Viyan Eli, Rojava Devrimi öncesi eğitiminin ilk yıllarında Şam yönetiminin okullarda Arapça dışında bir dille eğitimi yasaklamış olmasından dolayı Arapça eğitim görmüş. Şu anda kendi anadili olan Kürtçeyle eğitim gören Viyan Eli “Ben Arapça okurdum, anadilim olmadığı için Arapça okumak benim için zordu. Sekiz yıldır eğitimimi kendi dilimde görüyorum ve çalışıyorum.  Bu nedenle daha rahat ve hızlı öğreniyorum” diyor.

‘Kürt dili asla kaybolmayacak’

Herkesin Kürt Dil Bayramı’nı kutlayan Viyan Eli, Kürt çocuklarının her zaman kendi anadilinde eğitim görmelerinin önemine dikkat çekiyor ve şöyle konuşuyor: "Büyüdükten sonra anadilde öğrenmenin neden önemli olduğunu fark ettim. Birçok şeyi ayırt ettim ve tanıdım. Önemli olan her insanın kendi dilinde eğitim alması, Kürt dilinin kaybolmamasını ve her zaman yaşamasını istiyorum.”

‘Özerk Yönetim anadilde eğitim imkânı yarattı’

Viyan Eli’yle aynı okulda eğitim gören 15 yaşındaki Rosim Rasûl da 9. sınıfta. Çocukluk yıllarını Arapça öğrenerek geçiren Rosim Rasûl, Viyan Eli’yle aynı sıkıntıları yaşadığını anlatıyor. O süreçte anadili olmayan Arapçayla ilköğretimini tamamlamak zorunda kalmaktan duyduğu rahatsızlığı şöyle dile getiriyor: “Öğretmenler bizi Arapça konuşmaya, Arapça öğrenmeye zorluyordu. Bizi kendi kültürlerinde yetişmeye zorluyorlardı.   Kürdistan'ın her yerinde aynı politika uygulanıyor. Bakurê Kürdistan'da Türkçe, Rojava Kürdistan'da Arapça, Rojhilat’da da zorla Farsça öğretiyorlar. Özerk Yönetim ve Eğitim Konseyi’ne bize anadilimizde yani Kürtçe eğitim görme imkânı yarattığı için teşekkür ederim.”

‘Kürt Dil Bayramı kutlu olsun’

Rosim Rasûl, çalışmalarında her zaman başarılı olacakları sözünü vererek, "Dilimizin yaşatılması ve kaybolmaması için eğitimimizi iyi değerlendirmemiz ve başarılı olmamız gerekiyor.  İleride yargıç olup adaleti sağlamak istiyorum. Son olarak tüm Kürtlerin 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı’nı kutluyorum” diyor.