HÎMA RAD

Sinê (Sanandaj) - Çilek üretimi denildiğinde İran ve Rojhelat’ta ilk akla yerleşim bölgelerinden olan Sinê geliyor. İran’da yılda toplam 96 bin ton çilek üretildiği tahmin ediliyor ve bunun 62 bin 500 tonu Sinê ve bölgesinden karşılanıyor. Hal böyle olunca çilek mevsimi bölge için hem verim, üretim hem de yaşam kaynağı haline geliyor. Tahmini verilere göre 13 bin ailenin çilek üretimi ile yaşamlarını idame ettirdikleri düşünülüyor.

Kokusu ile ayrı damaklarda bıraktığı tad ile ayrı bir renk hayata katan çilek elbette aslında sofralarımızdaki yerini alana kadar büyük bir zahmet ile yetiştiriliyor. Bu zahmeti en çok çeken de kadınlar desek pek de yanlış bir cümle kurmamış oluruz. Ekim zamanı hasadı başka, hasat zamanı başka oluyor elbette... Sinê’ye bağlı Jawrud, Huye, Serhuye, Şiyan, Bîsaran, Nacî, Aveheng köyleri çilek üretimin de ilk akla gelen köyler oluyor.

Çilek bahçelerinde çalışıyorlar

Huye köyünde çilek bahçelerine düşürüyoruz yolumuzu. Bahçelere yaklaştığımızda muntazam bahçelerin görünüşü “kadın elini” hissettiriyor bize. Elbette bu muntazam manzarayı görmek kadar sizlere de göstermek istediğimiz için açıyoruz kameralarımızı.

Uzun bahçelerin yanı sıra ilerlerken bahçe sahiplerinden ve çilek yetiştiricilerinden Huye Mehemed Rustem Rehmî ile karşılaşıyoruz. Emeklerine büyük bir saygı ile işaret ederek anlatmaya başlıyor sırasıyla bahçede yaptıkları işlemleri. Çileklerin dikimi için bahçelerin hazırlanmasından, toprağın yapısına, bakımı-sulama işlemleri ve çileklerin pazara çıkana kadar ki serüvenini özetliyor.

“Seralarda yetişen çileğin kokusu olmaz...”

Eşi yaşamını yitirdikten sonra Mehemed Rustem Rehmi Xetîce Qurbanî tek başına hayata tutunmak için dört elle sarılmış bahçelerine. “Aslında bu bahçelerde gördüğünüz birçok işi kadınlar yapıyor. Ürünlerimizi yılda iki kez hasadını kaldırıyoruz. Herşeyini biz yapıyoruz. Bahçelerde yetişen ve seralarda yetişen çilekler arasında büyük fark var. En büyük fark ise seralarda yetişen çileklerde koku nerdeyse hiç olmaz ama bahçelerde yetişen çileklerin kokusu bile başkadır” diyor.

“Hayatımız tarım üzerine kurulu”

Bu güzel görünümlü bahçelerin bir başka emektarı Sediya Rustem de bu yıl çilek hasadının geçen yıllara oranla daha verimli olduğunu söylüyor sevinçle. “Tüm hayatımız tarım üzerine kurulu. Bazen tüm emeklerimiz boşa gidiyor” diyerek bir çevre olayının tüm verimi alt üst ettiğini hatırlatıyor. Bir de eklemeden durmuyor bölgede yetişen, bahçelerde yetişen çileklerin tatlarının bambaşka olduğunu...