Libyalı kadınlar “Benzersiz Güçlendirme” ile ekonomik soluk arayışında
Libya denildiğinde petrol yatakları ile zengin coğrafya gözümüzün önüne gelir bir de 2011’den bu yana ülkenin içerisine girmiş olduğu iç savaş... Peki ülkenin petrol zenginliği kadınların ekonomik hayattaki günlük yaşamını etkiliyor mu? Elbette hayır! Kadınlar her halukarda yoksulluğu en derinden hisseden kesimlerin başında geliyor Libya’da da. Yoksulluğun uluslararası raporlarda dahi yüzde 45’lerde seyrettiği ülkede kadınlar kendilerine soluk borusunu yine kendi iradeleriyle ortaya koyuyor. Kadın mikro girişimleciler Libya’da Benzersiz Güçlendirme Kurumu (Uniqueness Empowerment Organization) çatısı altında örgütleniyor. Hem evlerinden çalışan hem de meslek sahibi, ancak kendi meslek kollarında iş bulamayan kadınlar ekonomik özgürlüklerini elde etmek için aynı çatıda bir araya gelmeye çalışıyor. Bizler kurumun koordinatörlüğü ve kurucluğunu yapan Hind Albshari ile bir araya gelerek projelerini kendilerinden dinledik.
ÎBTÎSAM AXFÎR
Bingazi – Ekonomik kriz ve iç savaşın başa baş gittiği Libya’da yoksulluk tablolarında kadın bizzat yer almasa da en derin yoksulluğu yaşayan kesimin başında çocuklar ve kadınlar geliyor. Bilhassa 2011 iç savaşının patlak vermesi ardından kadın yoksulluğu derinleşirken, bir grup mikro girişimci kadın yaşamlarını idame ettirmek, ekonomik özgürlük elde edebilmek için kolları sıvayarak örgütlenmeye gitti. Kadın girişimcilerin yanı sıra sivil toplum kuruluşları da bu örgütlenmede pay sahibi oldu ve destek sundu. Şimdi gün geçtikçe kendi örgütlenme çerçevesini büyüten örgüt her kadın girişimciye 50 bin dinara (Libya dinarı) yakın maddi yardım dahi sunabilir pozisyona geldi. Ajans olarak kadınlar için kurulan Benzersiz Güçlendirme Kurumu (Uniqueness Empowerment Organization) tarafından yürütülen çalışmaları Hind Albshari ile konuştuk.
“Organizasyon fikri 2019 yılında başladı”
Hind Albshari, Libya Yerel Yönetim ve Sivil Toplum Projesi çatısında kurulan organizyon fikrinin 2019 yılında başladığını aktardı. 2020 Ocak ayında ise resmi kuruluşlarını gerçekleştirdiklerini aktaran Hind Albshari, pandemi süreci ile birlikte çalışmalarının beklentilerinden daha sınırlı kapsamda yürütüldüğünü, ancak kısıtlamaların azalmasıyla birlikte bunu da aşmaya başladıklarını kaydetti.
“Çok sayıda kadına soluk oldu”
Pandemi koşullarında yalnızca evlerinden çalışan kadınlarla sınırlı kaldıklarını aktaran Hind Albshari, sözlerine şöyle devam etti: “Proje programı kapsamında üç ana eksen söz konusu oldu. Bunlardan ilki bir haftayı kapsayan eğitim kursudur. Pandemide ekonomik olarak ayakta kalmayı çokça tartıştık ve bunun üzerine de çalışmalarımıza dijital platformlardan ağırlık vermek zorunda kaldık. Kadınlar, evlerinde yaptıkları el ürünleri tariflerini ve fotoğraf görüntülenmesini de yaparak, dijital platformalara yüklediler. Bu çalışma sınırlı yapılmış olsa bile çok sayıda kadına soluk oldu.”
“30 kadın girişimci mezun oldu”
2021 yılı ile birlikte çalışmalarını daha aktif bir şekilde sürdürmeye başladıklarını ve bunun sonucu olarak eğitime katılan 30 kadın girişimcinin mezun olduğunun bilgisini veren Hind Albshari, “Başvuralar beklediğimizden çok daha fazlaydı, ancak proje sahiplerinin pandemiden etkilenme durumlarına göre seçimimizi yaptık. 59 kadın eğitim için başvurdu ve yalnızca ilk grup olarak 30’unu seçip mezun ettik. Diğer grubun eğitimleri de devam edecek” diye belirtti.
“Kadınlara kredi almaları sağlanacak”
Yaptıkları çalışmalarda kadınlardan gelen projelerin fizibilite raporlarını çıkardıklarını ve her gruptan en iyi beş proje ve beş kadın girişimciyi seçeceklerinin bilgisini de paylaşan Hind Albshari, son olarak şunları belirtti: “Bu beş kursiyerimiz giriş temel eğitimini tamamladıktan sonra Bingazi İş Merkezi’nde 6 ay eğitim alacaklar. Eğitimin ardından kendi işletmelerini açabilmeleri için kredi almaları da sağlanacak. Proje bünyesinde yalnızca evlerinden çalışan kadınlar değil, aynı zamanda ekonomik krizden etkilenmiş eski işletme sahibi kadınlar, işsiz kalan sağlıkçı ve öğretmen gibi çok sayıda farklı meslek gruplarına mensup, ancak kendi iş kollarında iş bulamayan kadınlar da yer alıyor” dedi.