BAHARİN LEHİB

Kabil- Babür Bahçeleri olarak da bilinen Bagh-e Babur, Afganistan'ın Kabil kentindeki bulunan tarihi bir mekan. Yıllar içinde bu bahçe mesire yerlerinden biri haline geldi, ancak iç savaşlar sırasında tarihi eserleri yağmalandı ve adeta harabeye dönüştü. 2001 yılından sonra iç savaşlarla tahrip edilen tarihi alanların restorasyonu UNESCO tarafından üstlenilirken, Babür Bahçesi de bu kapsamda restore edildi.

2021 yılında Afganistan yönetimini ele geçiren Taliban, Babür Bahçeleri'ni kadınlara kapattı. Kadın çalışanların tamamı ve erkeklerin bir kısmı işten çıkarıldı. Parkın giriş kapısının yakınında satıcıları kadın olan el sanatları dükkânları bulunuyor. Taliban yönetiminden önce burada 120 kadın çalışan vardı, ancak bu sayı şimdilerde 20’ye düştü. Taliban’dan önce maaşları daha iyi olan kadınların şimdiki güncel maaşları yalnızca 6 bin Afgani (ayda 90 dolara eşdeğer) gibi düşük bir ücrete denk geliyor. Taliban yönetiminden önce bahçenin ziyaretçisi sayısı 50 bin civarındaydı. Bahçenin kadınlara kapatılmasıyla birlikte bu sayı günlük 10 kişiyi bile bulmuyor. Ayrıca bahçenin bir bölümünde üstü örtülü ve ziyaretçilerin görmesine izin verilmeyen bir heykel de bulunuyor.

Her gün baskı görüyor

Bahçede el sanatları işleri satan Fouzia Hashmi, “Ben de diğer Afgan kadınlar gibi Taliban'dan her şekilde zarar gördüm. Daha önce el sanatları üretiminde benimle birlikte 20'ye yakın kadın çalışıyordu, ama şimdi mevcut kısıtlamalar nedeniyle kendimi geçindirecek bir gelirim bile yok. Burada benim dışımda sadece iki kadının dükkanı var. Taliban her gün bize burayı terk etmemiz için baskı yapıyor. Ama ne pahasına olursa olsun onların sözlerini dinlememeye söz verdik. Dükkânlarını kapatan kadınlar, Taliban tehdidinden duydukları korkudan ziyade ekonomik olarak sıkıntı yaşadılar” dedi.

‘Sesimizi kısamayacaklar’

Kadınlar olarak Taliban’ın tehditlerinden korkmadıklarını belirten Fouzia Hashmi, “Küçük şeyler yaparak Afgan kadınlarının sesi olmaya çalışıyoruz ve sesimizi kısamayacaklar. Dükkan sahibi olmamın yanı sıra her gün eğitimden mahrum bırakılan kız çocuklarına yönelik eğitim kursları da düzenliyorum. Ataerkil ve kökten dinci toplum zihniyetine karşı mücadele etmeye çalışıyorum. Taliban ilk başta bahçeye girmemize izin vermiyordu. Ama büyük bir ısrarla sonunda içeri girmeyi başardık” ifadelerinde bulundu.