Rojava’da kadınlar ekonomi alanında devrimler yaratıyor

Rojava’da ekonomi alanında kadınların devrimler yarattığına dikkat çeken Kongra Star Kadın Ekonomi Yöneticisi Armanc Mihemed, hayata geçirilen birçok proje ile önemli başarılara imza atıldığını söyleyerek, yeni yılda da kadın ekonomisi alanında çalışmaların olacağını kaydetti.

RONAHÎ NÛDA

Qamişlo – Tarihte ekonomi kadın eliyle geliştirilirken, ataerkil zihniyete geçişle birlikte kadınların ekonomiye dair tüm kazanımları erkek eliyle alınır. Rojava Devrimi ile birlikte ekonomi alanında çalışmalar yürüten kadınlar, bu alanda önemli projelerin altına imza attı. Bu anlamıyla Kongra Star’ın en önemli ayaklarından biri de Ekonomi Komitesi. Kadınlar için birçok proje üreten komite, kooperatifler başta olmak üzere ticaret, tarım, tekstil, gıda ve sanayi alanında çalışıyor. Kongra Star Kadın Ekonomi Yöneticisi Armanc Mihemed, kadın ekonomisine dair değerlendirmelerde bulundu.

“Kadınlar komünal ekonomiyi hayata geçirdi”

Binlerce yıl önce ekonominin kadın eliyle yaratıldığını belirten Armanc Mihemed, "Ziraat, sanayi ve tarım, emekçi kadınlar tarafından keşfedildi. Ancak egemen erkek büyük bir kurnazlıkla kadınların tüm ekonomi değerlerini elinden aldı. Ekonomi egemen erkeğin eline geçmesiyle topluma devlet sistemi dayatıldı. Ekonomi kadınların elindeyken komünal bir ekonomi yürütülüyordu. Kadınlar genel olarak tüm toplumu düşünüyordu ve var olan ekonomiyi eşit bir şekilde dağıtıyordu. Egemen erkek ise ekonomiyi ele geçirerek, kadınları da köle gibi eve kapattı. Binlerce yıl geçmesine rağmen hala erkek egemen kültürün ekonomi üzerindeki etkisi devam ediyor. Devlet sisteminde de her ne kadar kadın okumuş ve büyük bir emeği olsa da, kadınlar önünde büyük engeller ve zorluklar çıkarıldı. Şimdi de kadın ekonomisinin olması istenilmiyor" dedi.

"Kadınlar tarihe damgasını vurdu"

Rojava devrimi ile birlikte kadın ekonomisi açısından da bir devrim yaratıldığının altını çizen Armanc Mihemed, konuşmasına şöyle devam etti: "Rojava devrimi ile birlikte kadınlar ekonomi alanında da devrimler yarattı. Kadınlar ekonomi alanında tarihe damgasını vurdu. Bunun yanı sıra kadınlar siyasi, toplumsal ve kültürel alanlarda da rolünü oynadı. Bu devrim ile birlikte tarihi büyük adımlar atıldı. Rojava Devrimi zaten kendisi kadın devrimidir ve tarihi adımlarla devrimlerini tarihi ve büyük başarılara dönüştürdü."

"Kadın Ekonomisi 2015 yılında kuruldu"

Rojava’da kadınların ekonomik alandaki ilk örgütlenmesinin 2014 yılında yapıldığını kaydeden Armanc Mihemed, “Alan çalışmaları ardından 2015 yılında da resmi bir şekilde kuruluşumuzu ilan ettik. Kadınlara özgün bir şekilde çalışmaları yürütüyoruz. Çalışmalarımızın ilk adımı olarak kooperatifler kuruldu. Amacımız kadınlardın bu alanda başarılı olması. Kadınlar ekonomilerini geliştirsin ve kendilerini yönetsin istedik.  Kadınlar ilk başta ziraat alanında çalışmaya başladı ve elbette ki ilk başlarda büyük zorluklarla karşılaşıldı. 2015 yılında çalışmaya çok sayıda üye kattık. İlk kurumu Cizîrê bölgesinde kurduk. O süreçte kadınların ekonomiyi tanıma süreci oldu. Her ne kadar toplumun örf ve adetleri kadınların önüne engel teşkil etse de, hiçbir zaman yılmadılar ve büyük adımlar atıldı” ifadelerinde bulundu.

"Kadınlar projeler üretip hayata geçirdi”

Ekonomi projelerini de değerlendiren Armanc Mihemed, yürütülen çalışmaları şu sözlerle anlattı: "Sanayi, tekstil ve ticaret alanında kooperatif anlayışı çerçevesinde çok sayıda proje yaptık. Birçok kooperatifi de deneme amaçlı açtık diyebiliriz. Her ne kadar birçok engellemelerle karşılaştıysak da hiçbir zaman durmadık. Kadınlara kooperatifi eğitim ve toplantı sistemi ile tanıttık. Kuzey ve Doğu Suriye'nin tüm bölgelerinde Kadın Ekonomi bölümünü açtık ve üyelere eğitim verdik. Bu sayede kadınların karşılaştığı engel ve zorlukları verilen mücadeleyle kırdık. En son olarak da özgürleştirilen Arap bölgelerinde de komiteleri kurduk. Birçok Arap kadın ekonomiye katıldı. Bu alanlarda tandır, tekstil ve fırın projeleri oluşturuldu ve kadınlar kendileri o işlerde çalışıyor. Tirbespiyê ilçesinde tarım projesini kurduk ve o bölgede 80 seracılık çerçevesinde tarım alanı kurduk. Yaklaşık 80 kadın o alanda çalışma yürütüyor ve kendi ekonomileri kendileri yönetiyor. Aynı zamanda Dêrik'te de tarım projesini kurduk ve ev ihtiyaçlarına göre sebzeler ekiliyor ve üretilen sebzeler pazarlarda satılıyor."

"Yaklaşık 3 bin 300 kadın kooperatiflerde çalışıyor"

Giysi üretimi ile ilgili çalışmalara da dikkat çeken Armanc Mihemed, "Tekstil alanında da projelerimiz var. Bu tekstil projelerimiz Fırat, Şehba, Cizîr ve Dêrê bölgelerinde var. Kadınlar birçok giysileri elleriyle dikiyor ve Lavin mağazasında satılıyor. Ayrıca kış hazırlığı için konserve türü gıda üretimi de yapılıyor. Kadınlar tarafından hazırlanan gıdalar pazarlarda satışa çıkarılıyor. Yaklaşık 3 bin 300 kadın kooperatiflerde çalışıyor. Tandır projemiz tüm alanlarda çok başarılı bir şekilde sürüyor. Hatta tandır projemiz Serêkaniyê savaşında rolünü iyi oynadı. Tang, top mermileri altında ekmek pişirerek halkı aç bırakmadı. Birçok büyük adımlar atıldı. Kadınlar gönüllü bir şekilde ekonomiye katılıyor. Biz de kadınların bu istekli ve gönüllü katılımından dolayı projeler üretmek istiyoruz ve kadınların talepleri çerçevesinde çalışmaya katmak istiyoruz" şeklinde konuştu.

Sırada yeni projeler var

Kadınların Rojava Devrimi ile birlikte tekrardan ekonomiye döndüğünü söyleyen Armanc Mihemed, kadınların ekonomi alanında büyük adımlar attığına dikkat çekti. Armanc Mihemed, “İleriki süreçte de kadınlar için çeşitli projeler üretmek istiyoruz. Bu yıl da özel bir akademi kurarak, orada ideolojik eğitimleri vereceğiz. Bunun yanı sıra komünlerde hayvancılık projesini kurmak istiyoruz. Yine tandır projesini daha da genişleterek, halkı eski toplum kültürüne dönmesini sağlamak istiyoruz. Ziraat projesini daha da genişleteceğiz. Bununla birlikte kadınların ekonomi anlamda projeleri olması halinde onları geliştirmek için her türlü desteği vererek zenginleştireceğiz" dedi.

Yarın: Kültür kadınlarla yaşatılıyor