BEHARAN LAHİB

Kabil- Yoksulluk ve işsizlik oranlarının yüksek olduğu ülkelerde genelde dünya çocuk gününün bir anlamı olmuyor. Çoğunlukla bu ülkelerde aileler bu günün varlığından habersiz oluyor. Afganistan’da bu ülkelerden biri diyebiliriz. Afganistan’da yıllarca savaş ve şiddet ortamında büyüyen çocuklar,  sosyal refahtan mahrum bırakıldı. Bu yoksulluğu gören diğer ülkeler özellikle son yirmi yılda ülke içinde ve dışında büyük yatırımlara imza atsa da halka bir faydası olmamıştır.

Afganistan’da çalışan çocuk sayısı 3,7 milyon

Save the Children International, 12 Ocak 2001'de 13,1 milyon Afgan çocuğun gıdaya ihtiyacı olduğunu kayıt altına aldı. Afganistan Çalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı ise çalışan çocukların sayısı 3,7 milyon olarak raporlarken, Afgan Bağımsız İnsan Hakları Komisyonu da çalışan çocukların sayısının yüzde 10 arttığına dikkat çekti. Afgan Bağımsız İnsan Hakları Komisyonu (AIHRC), 26 Mart tarihli yıllık raporunda çocukların yüzde 21'inin istihdam edildiğini belirtti. Çocukları Koruma Örgütü (Save the Children), savaş sırasında çocukların kaybıyla ilgili başka bir rapor yayınladı. Rapora göre bu yıl yaklaşık 3.062 çocuk öldü ve yaralandı. Rapora göre çocukların çoğu okul ve hastanelere yapılan saldırılarda katledildi.

Taliban’ın gelmesiyle şiddet arttı

Taliban'ın yeniden ortaya çıkmasıyla bir yandan ekmeğini kazanan insanların çoğu işini kaybederken, diğer yandan şiddetli Taliban baskısı Afgan halkını daha da yoksullaştırdı. Dolayısıyla tahminlere göre, bu yıl açlık ve yoksulluk nedeniyle çocuk ölümlerinin sayısı artacak. Ajansımız Kabil’de yaşayan çocukların yaşadığı zorlukları yakından öğrenmek için üç çocukla röportaj yaptı.

“Sadece kuru ekmek alabiliyoruz”

Kabil'de yaşayan 5 yaşındaki Safiye Ghulam, şişe satarak para kazandığını söylüyor. Babasının bir yıl önce öldürüldüğünü belirten Safiye Ghulam, “Annem yeniden evlendi. Ben nenem ve dedemle yaşıyorum. Şehirlerden boş şişe topluyorum. Dedem kuru ekmek almak için bu şişeleri satıyor. Biz her gün sadece kuru ekmek alıyoruz ve açım. Okumak ve öğretmen olmak istiyorum. Kız çocuklarının öğretmeni olmak istiyorum ve nenem ve dedemin sağlıklı kalması için onlara ilaç almak istiyorum” diyor.

“Taliban’ı hiç sevmiyorum”

Çocuklardan 7 yaşındaki Maryam Matin, “Ben okulda birinci sınıf öğrencisiyim. Taliban'ı hiç sevmiyorum. Çünkü annem öğretmen ve okula gidemiyor. Annemden her şeyi istiyorum ama paramız olmadığını söylüyor. Üç kardeşiz, ablam yedinci sınıfa gidiyor. O da okula gidemediği için Taliban'ı sevmiyor. Büyüdükten sonra Taliban'ı yok etmek istiyorum. Kız kardeşim ve annemin okula gitmesi için çalışmak ve tüm ebeveynlere kız çocuklarının istediği her şeyi almaları için para ödemek istiyorum"  diye belirtiyor.

“Maske satarak para kazanıyoruz”

Ablasıyla birlikte Kabil sokaklarında maske satan 11 yaşındaki Esma Aref, altı kardeş olduklarını belirterek, şunları dile getiriyor: “Babam hastalandı ve öldü. Ablam ve ben maske satarak para kazanıyoruz. Birçok sorunumuz var. Bu paraya göre günde sadece 5 adet kuru ekmek alabiliyoruz. Kız kardeşim ve ben okumak istiyoruz çünkü okuyup meslek sahibi olan insanlar iyi bir hayata sahip olabilirler."