BAHARİN LEHİB

Kâbil- Afganistan kışların sert geçtiği, yoğun kar yağışının yaşandığı dağlık bir ülke. Bu nedenle su kaynaklarından yararlanmak amacıyla ülke genelinde çok sayıda baraj inşa edilmiş. Ancak Sovyet işgali, iç savaşlar ve Taliban yönetimi sonrasında bu barajlar iklim değişikliğinin etkileriyle birlikte ciddi darbelerle karşı karşıya kaldı.

Kunar gibi bazı büyük nehirlerde elektrik üretmek için baraj inşa edilmesine karar verildi ama proje çalışanları Pakistan hükümetinin iş birliğiyle Taliban tarafından öldürüldü. Öte yandan son 20 yılda Afganistan yönetimine gelenlerin yaptığı yolsuzluklar ve ihlaller nedeniyle doğal su kaynakları da gerektiği gibi kullanılmadı. Bu durum Farah da dahil olmak üzere birçok eyalette ciddi su sıkıntısı yaşanmasına, insanların içme suyu bulamamasına ve kuraklık nedeniyle tarımsal ürünlerin yok olmasına neden oldu.

Tüm bu barajlar arasında sadece Afganistan'ın doğa harikalarından biri olarak bilinen Band-E Amir Bamyan Bölgesi’nde 7 adet doğal baraj bulunuyor. Diğer barajlar hükümetler ve özel şirketler tarafından inşa edilmiş durumda.

Qargha Barajı kadınlara kapatıldı

Bu barajlardan şehrin önemli dinlenme yerlerinden biri sayılan Kabil'deki Qargha Barajı'nı ziyaret ettik. Bu baraj 1933 yılında kurulmuş ve Kabil'in birçok bölgesi gibi iç savaşlar sırasında birçok suça tanıklık etti. Ancak son 20 yılda yeniden inşa edildi ve faaliyete geçirildi. Yaz aylarında birçok kişi eğlenmek için buraya gelirken, kış aylarında ise aşırı soğuk ve kar yağışıyla karşı karşıya kalınıyor. Bu tatil beldesi de 2012 yılında terör saldırılarından nasibini aldı ve bir intihar bombacısının saldırısına uğradı. Saldırıda aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu yaklaşık 20 kişi hayatını kaybetti. O dönemde saldırının sorumluluğunu Taliban üstlendi.

Taliban'ın iktidara geri dönmesinin ardından birçok kamusal alan gibi bu tatil yeri de kadınlara kapatıldı. Birkaç gün önce buranın durumunu kontrol etmek için Qargha Barajı'na gittik.

Geçmişin izleri silindi

Kontrol noktasının girişinde, "Erdemi Emretme, Kötülükten Men Etme" kuvvetinden birkaç kişi konuşlandırılmıştı ve tüm araçlarda yolcular arasında kadın olmadığından emin olmak için kontrol yapılıyordu. Çeşitli bahanelerle içeri girmeye çalışan aileler aşağılayıcı muameleyle karşılaştı. Mekan sadece kirli ve düzensiz değildi, aynı zamanda kör ve ruhsuz bir sessizliğe bürünmüştü. Orada yalnızca birkaç erkek görülüyordu ve Qarghe Barajı'nda geçmişte yaşanan heyecan ve gürültü artık yoktu.

‘Kadınlardan korkuyorlar’

Yolda konuştuğumuz kadınlardan Wahida Shakoor, Taliban’ın kadınlardan korktuğu için yasaklama kararları aldığını belirterek, "Taliban'ın neden biz kadınların eğlence yerlerinde olmasından korktuğunu anlamıyorum. Belki de bu yerlerin bizim protestolarımızın mekanı olmasından endişe ediyorlar. Bu tür yerler kadınların bir araya gelerek baskıya karşı protesto etmeleri için bir fırsat olabilir. Eminim ki, her an ezilen biz kadınlar bir gün onları devirecek güçlü bir güç olacağız" diye konuştu.