Pencewîn’de mayınların yaraladığı hayatlar
Pencewîn kara mayının en çok yerleştirildiği yerlerden biri. Birçok kişi bastıkları mayınlar nedeniyle ya yaşamını yitirdi ya da engelli kaldı. İlçede nerdeyse her evde bir mayın kurbanı var.
ŞÎNYAR BAYÎZ
Süleymaniye- Pencewîn ilçesi en fazla kara mayını yerleştirilen alanların arasında yer alıyor. Kara mayını yerleştirilen bölge 60 milyon metre olarak tarif ediliyor. Bölge halkının büyük bir kısmı mayın mağduru ve özel bakıma muhtaç. Tarlalarına korku ile giden halk her an yaşanacak bir patlamanın tedirginliğini yaşıyor. Pencewîn’de nerdeyse her evde bir mayın kurbanı var.
Neden: 8 yıldır süren savaş
1996 yılında kurulan Engelliler Birliği Örgütü’nün 300 kadın olmak üzere bin 200’den fazla üyesi var. Pencewîn’de kara mayınları nedeniyle binden fazla kişi yaşamını yitirmiş. Örgütün sorumlusu Serdar Eziz, “Bu veriler 2015 yılına kadar olan veriler. Hükümet ve örgütler bu konuda yardımcı olmadıkları için isimlerini kayıt altına alamadık. Yardımseverler sayesinde örgütün çalışmaları yürütülüyor. Bu veriler mayın ve patlayıcı şehitleri ile özel bakıma ihtiyacı olanların verileridir. Özel bakıma muhtaç olanların çoğunluğu her iki cinsiyetten ve mayınlardan kaynaklanmaktadır. Bunun nedeni Pencewîn’in sınır ilçesi olması ve Irak ile İran arasında 8 yıldır devam eden savaştan kaynaklanıyor. Bütün bunlar ile birlikte hükümet özel bakıma muhtaç olan kişilere yardım etmiyor. Yardımseverler onlara yardımcı oluyor” şeklinde konuştu.
Bir ayağını mayın nedeniyle kaybetti
Mayın nedeniyle bir ayağını kaybeden 48 yaşındaki Amina Mehemedi, yaşadıklarını şu sözlerle anlattı:
“1991 yılında 20 yaşlarındaydım. O zaman evli değildim. Şiler Nehri yakınlarında bir mayına bastım ve bu nedenle bir ayağımı kaybettim. Daha sonra plastik bir ayak yaptılar. Her yıl ya da birkaç yılda bir ayağımın değişmesi gerekiyor. Değiştirilmediği takdirde ağrıyor. Mayın İşleri Yönetimi tek mayınlar konusunda uyarılarda bulunmak için buraya geliyordu. İki yıldır kimse gelmedi. Bu nedenle aile ve çocuklarımızın sorumluluğu bizim omuzlarımıza düşüyor.”
“Çocuklarımızın mayına basmasından korkuyoruz”
Geçimini sağlamak için ailesiyle birlikte 2007 yılında tarlaya gittiğini anlatan 40 yaşındaki Minure Ehmedi, çalışmak istediği sırada bir mayına bastığını ve o günden bu yana özel bakıma muhtaç olduğunu söyledi. Minure Ehmedi, “O zaman annem, babam, eşim benim yanımdaydılar. Ayağımı kaybettiğimi söylediler. O günden bu yana yaşam benim için daha zor. Dışarı çıkamıyorum. Ayaklarım ağrıyor. Çocuklarımızın da bizim gibi mayına basmasından korkuyoruz” ifadelerini kullandı.
“Hiçbir şey hissetmedim”
Pencewîn ilçesine yakın Rawgana’dan olan 55 yaşındaki Aftaw Mehmud da ayağını kaybedenlerden. 1992 yılında 20 yaşlardayken tarlaya gittiğini ve mayına bastığını söyleyen Atfaw Mehmud, “Mayın patladığında hiçbir şey hissetmedim. O zaman yaşama umudumu kaybettim. Arkadaşlarım, ailem ve eşim bana destek oldular. Evlenecektik, mayın patlayınca hastanede evlendik” diye konuştu. 4 çocuk annesi Aftaw Mehmud, hükümetin ne maddi ne de manevi olarak kendilerine yardımcı olmadığını vurguladı. Hükümete seslenen Atfaw Mehmud, hükümetin yurttaşlarının can güvenliğini sağlamasını ve mayınların temizlenmesini istedi.