BÊRÎVAN KEMAL

Süleymaniye- Tüm dünyada çocuklar oyun oynamayı çok seviyor. Bir çocuk oyuncakçı dükkanına girdiğinde büyük bir mutlulukla birçok oyuncağa sarılıyor. Çünkü oyun çocukların en büyük mutluluk kaynağı. Birçok oyun var ki çocukların sağlığını, psikolojisini ve fiziğini olumlu anlamda etkiliyor ve yeni şeyler öğrenmesine yardımcı oluyor. Amerika'daki çocukların yüzde 90'ı okula başlamadan önce oyun oynamaya başlıyor. Oyunlar bölgeye, kültüre, çocuklara ve ailelere göre geçmiş ve şimdiki zaman arasında farklılık gösteriyor. Çünkü şuan oyunların çoğunluğu teknolojik. Eskiden oyunlar çok daha sadeydi.

Çocukların beyin gelişimi üzerine çalışıyor

2012 yılından bu yana insan gelişimi ve çocuklarla çalışan bir öğretmen olan Şeni Behadin, özellikle 3-17 yaş arası çocukların beyinlerini güçlendirmek için Magic Math programı üzerinde uzun yıllardır çalışıyor. Şeni Behadin, çocuklarının her iki beyin lobunun çalışması için Apkos adlı bir aracı üzerine çalışıyor. Bu program çocukların psikolojisi için iyi bir programdır. Çocukların, özgüven ve düşünme açısından onları güçlü kılıyor ve böylece iyi bir özgüvene sahip olmalarını sağlıyor. Bu programın oyunlarının çoğunluğu düşünme programlarıdır ve çocukların zihinlerinin gelişimini sağlıyor.

“Ebeveynler çocuklarıyla zaman geçirmeli”

Çocuk ve oyun ilişkisine değinen Şeni Behadin, "Oyunlar çocuklar için özel bir sevgidir ve çocuklar genellikle evdeki birçok araç ve gereci oyuncak olarak kullanırlar. Çünkü dünya ve çocuk oyunları birbiriyle bağlantılıdır. Çocuklar kendileri için hangi oyunun iyi yada kötü olduğunu biliyorlar” dedi.

Şeni Behadin, elektronik oyunların zararlarından ise şöyle bahsetti: “Çocuklar keyfi için oyun oynuyor. Ancak elektronik araçları yasaklamak daha fazla zararlıdır. Ebeveynler çocukların faydaları doğrultusunda bunu kullanmaları gerekiyor ve oyun zamanı ve nasıl oynanacağını kendileri karar vermelidir. Her bir çizgi film izlendiğinde ebeveynler bir süre çocuklarıyla zaman geçirmeli ve filmden ne anladığını ona sormalıdır. Bu şekilde çocuk nasıl faydalanacağını öğreniyor.”

“Zihinsel oyunlar çocukları başarı noktasına ulaştırır”

Faydalı oyuncaklar hakkında konuşan Şeni Bahadır, “Anne ve babalar çocuklarını düşünmelidir. Çünkü çocuklar her zaman top ve bebek görüyorlar. Onu istiyorlar. Çocuklarına sana bebek alacam ama başka bir oyuncakta alacağım demesi gerekiyor” ifadelerini kullandı. Şeni Bahadin, çocukların zihin açan oyunları ve kullanımları ile ilgili olarak, "Başlangıçta anne-babalar zihinsel oyunların çocuklara faydalı olduğuna inanmalıdır, çünkü onları unutturur, başarı noktasına ulaştırır ve sonuca ulaştırır" ifadelerinde bulundu.

Zararlı oyuncaklar

Şu anda Kürdistan bölgesi pazarlarında silah ve tabancalar gibi şiddet içerikli oyuncaklar satılmakta. Bu tür oyuncaklar çocukların psikolojisini olumsuz anlamda etkilemektedir. Şeni Bahadin, buna ilişkin, “Patlayıcı oyuncaklar ve tabancalar çocuklara daha çok zarar veriyor. Devletin bunu yasaklaması gerekiyor. Ancak anne babalar bunları pazara getirirken dikkatli olmalı ve çocuklarına bu tür oyuncakları almamalıdır” şeklinde konuştu. 

“Annem ile oynadığım oyunları seviyorum”

Süleymaniye’de birçok çocuğa ne tür oyuncaklar sevdiklerini sorduk. Oyuncakları kendileri mi seçiyorlar yoksa ebeveynleri mi alıyor sorularını da kendilerine yönelttik. 9 yaşındaki bir çocuk olan Varin Hemin ise şu şekilde cevap verdi: "Bebek oyunlarını, bardak ve çay oyunlarını seviyorum. Oyunları harf ve sayıları öğrenmek için oynuyorum. Ama en çok annem ile oynadığım oyunları seviyorum.”

8 yaşındaki Lêwe Hewrê de, “En çok annemin telefonuyla oyun oynuyorum. Hareketli oyunları seviyorum. Kimi zaman annemle birlikte oyunları seçiyoruz kimi zaman kendim seçiyorum” dedi.

“Elektronik oyunlar zararlı”

Oyun çocukların gelişimini sağladığı için önemli rolleri var. Oyunlar yolu ile çocuklar aydınlanıyor. Şuan çocukların büyük bir kısmı elektronik oyunlar oynuyor. Bu da çocukların psikolojiklerine ve beyinlerine zarar veriyor. Elektronik oyunların çocukları olumsuz anlamda etkilediğine dikkat çeken Sazan Sadiq, “Televizyon ve telefon gibi elektronik oyunlar çocukların beyinlerine zarar veriyor. Ebeveynlerden çocuklarının elektronik oyunlarla oynamasına izin vermesinler. Kürdistan bölgesinde çocukların beyinlerini geliştirmeleri için iyi oyunlar seçilmelidir. Anneler çocuklarıyla birlikte oyun oynamalıdır” tavsiyesinde bulundu.

“İstediklerini alıyorum”

İki çocuk annesi 29 yaşındaki Dêkan Cuma, “Çocuklarım hangi oyunu seviyorsa o oyunu oynuyorlar. Oğlum toptan kızım bebekle oynamayı seviyor. Onların kalbini kırmamak için onlara istediğini alıyorum. Faydalı oyuncaklar seçmeye çalışıyorum” diye belirtti.