NUR SİRİB

Yemen - Yemenli çok sayıda kadın kaybedilen oğullarını ve eşlerini arıyor. Kayıp yakınları yıllarca şiddet sarmalı içerisinde yaşamlarını sürdürmeye çalışıyorlar. Üstelik hem kayıplarının dönüşlerinin kederli bekleyişlerini taşıyorlar hem de büyük bir belirsizlik... 

Savaş yıllarında hayatı altüst olan Yemenli kadınlardan Arwa Fadıl Muhammad Salih,  “Eşimin eve dönmesini beş yıldır bekliyorum ve onu her yerde arıyorum. Tutukluların yıllarca gizli tutulduğu mapushanelerden çeşitli kamplara kadar aramadığım, sormadığım yer kalmadı.” diyor. "Eşim kaybolmadan önce klasik bir ev kadınıydım. Bugün onu ararken insan haklarını izleme konusunda uzmanlaşmış bir kadın olup çıktım. Bazen çocuklarımla bile ilgilenecek zaman bulamayabiliyorum.” diye anlatıyor insan hakları aktivistliğine nasıl başladığını.

‘Akrabalarım dışında hiç kimseyi tanımıyordum’ diyor şimdi 744 ailesi var

Arwa, bugün çevresindeki insanlara yol yöntem gösteren biri olup çıkmış. “Akrabalarım dışında hayatta hiç kimseyi tanımıyordum ama eşimi bulma yolculuğu beni binlerce insanla tanıştırdı. Artık eşimi ya da başka kayıp birini ararken bir kampa, mapushaneye, askeri kampa elimde fotoğraflar ve belgelerle gitmekten utanmıyor, çekinmiyorum. Eskiden elimdeki fotoğrafı göstermek için uzatırken bile utanırdım, çekinirdim ve çok korkardım. Ama artık hiç bir şeyden korkum kalmadı” diye konuştu.

Eşini bulma serüveni ile kendisi gibi kayıplarını arayan ailelerle bir araya geldiğini aktaran Arwa, “Çalmadığım kapı, gitmediğin yer kalmadı. Hala da aramaya devam ediyorum.” diyor. Sadece bireysel bir aktivist olmanın da ötesinde 2016 yılından bu yana Zorla Kaçırılanların Anneleri Derneği’nde hem üye hem de dernek yöneticilerinden biri Arwa.

Arwa, çok dikkatli bir şekilde yaşadığını anlatıyor. Haberleri saniye saniye izleyerek kayıplardan iz arıyor. Mapushanelerden yeni serbest bırakılanlarla gidiyor tanışıyor, eşinin ya da ismini bildiği bir kaybın orada olup olmadığını öğrenmek için dedektif gibi çalışıyor. Eşinin erkek kardeşinin de kayıp olduğunu ve 2021 yılı başında öldüğü haberi almaları üzerine annesini de aldığı üzünç habere dayanayarak beyin kanamasından kaybettiklerini belirtiyor Arwa, “Umarım bari eşimi bulabiliriz” umudunu da hala taşıdığını aktarıyor.

Yemen hükümetini kayıplardaki sorumluluğunu almaya davet ediyor

Yemen hükümetinin, kayıpların bulunmasında daha çok çaba sahibi olmaları için görüşmeler yaptıklarını da anlatan Arwa, “Hükümet kaçırdı ya da kaybetti demiyoruz. Ancak bulunamamasından da hükümet sorumludur, kendi paylarını onlara göstermeye çalışıyoruz” diyerek duyarlılık yaratma çabalarının sürdüğünü vurguluyor. Beş yıldır arayışının sürdüğünü aktarırken “Hak ve hakikat mücadelesi asla ölmez” diyen Arwa, eşinin sağ olup olmadığını, öldüyse bir mezarının en azından olmasını istiyor. Kayıpların mücadelesini eşi bulunsa bile bırakmayacağını paylaşıyor. Arwa, dernek bünyesinde bugüne kadar 744 ailenin başvuruda bulunduğunu ve bu kadar insanın ailelerinin evlatlarının yolunu gözlediğini hatırlatıyor.