BEHARAN LEHİB

Kabil- Afganistan'da savaş ve şiddetin yaşanmasıyla birlikte kriz ve çatışmalar arasında göç önemli ölçüde arttı.  Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) gibi uluslararası kuruluşlarından elde edilen veriler, dünyadaki mültecilerin büyük bir kısmının Afgan vatandaşı olduğunu ortaya koyuyor.

Bir köy komple göç etti

Mayıs 1978'den beri Afganlar, İran ve Pakistan'a göç etmek zorunda kaldılar ve bazıları ise batı ülkelerine yönünü verdi. Afganistan'da yıllardır bitmeyen bir göç dalgası var. Ancak sadece bir köy halkı köylerini tamamen boşaltmak zorunda kaldı. Çünkü köyleri Rusya'ya karşı direniş tarafında yer alıyordu ve Rus uçakları tarafından bombalandı. Bu yüzden tüm köy halkı köyü terk etmek zorunda kaldı. İlk yıllarda çok sayıda Afgan aydın ve muhalif, Sovyet-Rus rejimi nedeniyle evlerini terk ettiler. 

Taliban katliam yaptı

Sovyet hükümetinin devrilmesiyle iktidar 2 Mayıs 1992'de cihatçıların eline geçti ve bir iç iktidar savaşı başladı. Bu sefer göç dalgası büyük şehirlere yayıldı. Özellikle Afganistan'ın başkenti Kabil'den Pakistan ve İran'a göçler yaşandı.

Taliban’ın gelmesiyle birlikte 1996 yılında kuzey Afganistan'da savaş başladı. Taliban bu bölgede çok sayıda katliam gerçekleştirdi ve insanlar bu nedenle evlerini ve topraklarını terk etmek zorunda kaldılar. Taliban sivillerin evlerini ve bahçelerini ateşe verdi ve evlerini yıktı. Zarar görenlerin çoğu yoksul kesimdi.

Göç dalgası büyüdü

Afganistan'ın ABD tarafından işgal edilmesinin ardından diktatörlük hükümeti Afganistan halkının geri dönmesi için birçok propaganda yaptı. Ancak bugün görüyoruz ki 20 yıllın ardından Afganistan’da göç azalmadı.

ABD, 2014 yılında Afganistan'daki asker sayısını azalttı. Taliban ile barış görüşmelerine başladı. Her geçen gün güvenlik durumu daha da kötüleşti. Daha sonra Ağustos 2021'de Taliban Afganistan'ın kontrolünü ele geçirdi ve bu noktada ABD hükümeti müttefikleriyle birlikte insanları Kabil Havaalanından tahliye etmeye başladı. Tahliye aşaması 15 Ağustos'ta başladı ve 1 Eylül'e kadar sürdü.

Büyük bir sayı Afganistan’ı terk etmek zorunda kaldı ve halk Ebuzebi, Katar ve Elbanya kamplarında yaşamlarını sürdürüyor. ABD sadece kamplarda yaşam kaynaklarını sağlıyor.

İç savaş ve göç

Bunun yanı sıra yüzlerce insanın hayatı günlük olarak tehlikede. Önemli bir sayı İran ve Pakistan sınırlarından kaçak yollarla giderek göç yolunu tercih ediyorlar. Özellikle İran polisi, Afgan göçmenlere insani olmayan muamelede bulunuyor. 1992-1996 yılları arasındaki iç savaş sırasında birçok aile, kadın ve genç kadınların Afganistan'daki cihatçı gruplar tarafından istismar edilmesi korkusuyla Pakistan ve İran'a göç etti.

Taliban rejiminin ilk günlerinde genç kızların ve kadınların okula gitmesine izin verilmiyordu ve ebeveynler kızlarını okutmak için Pakistan'a gitmeye zorlandı. Şimdi de birçok ebeveyn ülkelerini terk ediyor. Bunun en önemli nedeni genç kadın ve kız çocuklarını okutacak bir okulun olmamasıdır.