Tunuslu kadınların parlamentodaki varlığı seçim yasasına takıldı
Önümüzdeki ay kurulması beklenen Tunus Parlamentosu'nda kadın milletvekili sayısının çok düşük olmasına tepki gösteren kadınlar, bunun nedeninin seçim yasası olduğunu belirtti.
Tunus – Tunus’ta devrimden bu yana siyasi arenada varlıklarını koruyan kadınlar, bu alanda güçlü bir mücadele de yürüttü. Direnişleriyle önemli kazanımlar elde eden Tunuslu kadınlar, toplumsal cinsiyet eşitliğinin yasal olarak sağlanması için çalışma yürüttü. 2022 Anayasası ile birlikte siyasetten dışlanan kadınlar, meydanlara çıkarak protesto gösterileri yaparken, Meclis çalışmalarını askıya alan Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, 17 Aralık 2022'de erken genel seçime gidileceğini duyurdu. İlk tur 17 Aralık 2022’de yapılırken, ikinci tur ise 29 Ocak 2023’te olacak. Meclisin ise Mart ayında kurulması planlanıyor. Kadınlar, kazanımlarına yönelik saldırılara ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
‘Kazanımları baltaladı’
Tunus Demokratik Kadınlar Derneği Başkanı Naila Zoghlami, ülkenin içinden geçmekte olduğu ve devlet kurumlarında bir güven krizine yol açan ekonomik, sosyal ve siyasi krizi göz önüne alındığında, Tunus'ta son parlamento seçimlerine kadınların katılımının zayıf olduğunu vurguladı. Naila Zoghlami, “Cumhurbaşkanı Kays Said'in çıkardığı seçim yasası kadınlara fırsat tanımadı ve onların mücadelelerine saygı duymadı. Bu yasa yatay ve dikey eşitlik kazanımlarını baltaladı ve kadınları parlamentodan mahrum bıraktı” dedi.
‘Parlamentoda kadınların temsil oranı düşük’
Parlamentoda kadınların temsil oranındaki düşüşüyle ilgili konuşan Feminist aktivist Rajaa Dahmani, zayıflığın, anayasada yer almasına rağmen eşitlik ilkesini geri çeken seçim yasasının kaçınılmaz bir sonucu olduğunu belirtti. Feminist hareketin amacı, kadınların sorunlarını anlayabilecek, savunabilecek, çeşitli sorunları ele alabilecek ve onlara hizmet eden yasalar oluşturabilecek yegâne kişiler olduğunu ifade eden Rajaa Dahmani, seçim yasasının kadınları dışlamada belirleyici olduğunu vurguladı.
‘Nasıl bir parlamento kurulacak?’
Önümüzdeki ay resmen kurulacak ve çalışmalarına başlayacak parlamento ile ilgili değerlendirme yapan Rajaa Dahmani, “Bu parlamentonun nasıl kurulacağını, içinde kimlerin yer alacağını ve içinde yer alacak partileri de bilmiyoruz. Bildiğimiz bizi temsil etmeyen bazı siyasi partileri, akımları ve ideolojileri reddettiğimiz bir parlamento oluşacağıdır. Bugün vatandaşlığa ve inandığımız devrime saygı duyan yeni bir parlamento olacak mı diye merak ediyoruz. Parlamentodakiler özgürlük, haysiyet ve adalete inanan, devrimin yolunun devamını, sivil ve demokratik bir devleti savunacak mı? Vatanına, hukukuna, kararlı kurumlarıyla adaleti sağlayacak sivil devlete saygılı olacak mı? Bu parlamento tüm bunları başaracak mı, başaramayacak mı?” diye sordu.
Kazanımlarını korumaya çalıştılar
İnsan hakları aktivisti ve avukat Najat Al-Yaqoubi ise, “Kadınlar yokken ve dışlanmışken bu parlamento rolünü nasıl oynayabilir? Bu değişiklik Tunus toplumunu geciktirmek ve geri dönmekle eşdeğer olacaktır. Çünkü biz kadınlar olarak bir farkındalık ve karmaşıklık aşamasına ulaştık ve sonrasında hiçbir şeyi kabul edemeyiz” dedi. Najat Al-Yaqoubi, tüm dünyanın devrimden bu yana Tunuslu kadınların mücadele alanlarını korkusuzca işgal ettiklerine ve kendilerine yönelik tüm kampanyalara rağmen kazanımlarını korumaya çalıştıklarına tanık olduğunu söyledi.