Tunus'ta iktidarlar kadın kazanımlarını gasp etti

Tunus'ta kadınların mücadele ile elde ettikleri hakları, devletli erkek egemen zihniyet tarafından gasp edilmeyle karşı karşıya. Kadınlar tüm kazanımlarını ortak mücadele ile geri alacaklarını ifade ediyor.

ZOUHOUR MECHERGUİ

Tunus-Tunus'ta 17 Aralık 2010 tarihinde ruhsatsız sebze sattığı için polisin müdahalesi sonrası bedenini ateşe veren 26 yaşındaki Muhammed Buazizi'nin ölümünün üzerinden gerçekleşen protestolar sonucu 14 Ocak 2011'de devlet başkanı Zeynel Abidin Bin Ali'nin devrilmesi ile Tunus'ta ve tüm Ortadoğu'da yeni bir süreç başladı.

Halkın sokaklarda demokrasi ve özgürlük talebi, sonrasında oluşan yönetimler tarafından esas alınmadı. Her ne kadar hak ve adalet adına kimi yasalar çıkarılsa da uygulamada bunun karşılığı olmadı. Kadınlar protestoların öncüsü olurken önemli yasal kazanımları da aldılar. Fakat basın ve ifade özgürlüğünün gerilemesi, ekonomik kriz, siyasal istikrarsızlık halka baskı olarak dönerken bundan en çok kadınlar etkilendi. Tunus parlementosunda yüzde 50'yi bulan kadın sayısı 17 Aralık 2022 seçimlerinde yüzde 11'de kaldı. Yine, çıkarılan yeni seçim yasası ile de kadınlar seçilme haklarını önemli ölçüde kaybetti.

Sidi el-Beşir Belediye Dairesi Başkanı Hinda Abbas, 2011 yılından önce tek adam sisteminden kaynaklı kadınların siyasal yaşama katılımlarının sınırlı olduğuna vurgu yaparak, kadınların Tunus'un değişiminde aktif bir rol oynadığına dikkat çekti.Tunus'ta yapılan ilk gerçek belediye seçimleri olarak kabul edilen 2018 seçimlerinden sonra mevcut belediye meclislerinde kadınların sayısının artmasının kadınların mücadelelerinin bir sonucu olduğuna değinen Hinda Abbas, 2014 yılında kadınların parlamentoda varlıklarını daha görünür kılan yasalar çıkarıldığını hatırlattı. 2014'te yüzde 30'u aşan kadın sayısının, 2019 seçimlerinde yüzde 50'ye ulaştığını ifade etti. Tunus için bir ilk niteliği taşıyan bir seçim olduğunu anımsatan Hinda Abbas yeni seçim yasası ile eşitliğin tamamen ortadan kalktığını belirtti.

'Haklarımızı geri alacağız'

Hinda Abbas, bundan sonrası için kadın kazanımlarını korumak ve yeniden almak için ortak mücadelenin önemine değinerek,  “Kadınlar olarak haklarımızın geliştirilmesini ve genişletilmesini talep etmemiz gerekiyor ama bugün sanki sıfırdan başlıyormuşuz gibi hakların geliştirilmesi için değil, geri alınması için mücadele ediyoruz.  feminist, insan hakları ve aktivistler olarak kaybettiklerimizi geri getirmek için yeni bir yola çıktık. Kadınlar olarak haklarımızdan mahrum kalmamız mümkün değil” dedi.

Hinda Abbas, son olarak eşitsizliğin yaşamın her alanında olduğunu kaydederek çalışma hayatında kadının yerini şu sözlerle dile getirdi: "Kadınların emeklerinin hak ettikleri ücretlerle ödüllendirilmemesinin yanı sıra, iş bulma konusunda da erkekler kadınlara tercih ediliyor. Cinsiyetler arasında maaş konusunda da farklılıklar var."

Hinda Abbas, son olarak kazanımlarının kadın mücadelesi ile elde edildiğini belirterek, kadınlara mücadeleyi büyütüp ortakalaştırma çağrısı yaptı.