Mêrdîn- Yeşil Sol Parti Mêrdîn Milletvekili Beritan Güneş Altın, cezaevlerinin 0-6 yaş arasındaki çocukların psiko-sosyal gelişimlerine olan olumsuz etkisinin yarattığı/yaratacağı ve nesiller boyu sürebilecek ruhsal, bedensel, zihinsel ve gelişimsel problemlerin tespit edilip çözümüne dair politikaların uygulanması amacıyla Meclis’e araştırma önergesi verdi.

Araştırma önergesinde, Türkiye’deki adalet sisteminde özgürlüğün kısıtlanmasının son çare olarak uygulanmasının tam tersi olarak “keyfi tutuklamanın” artık sistematik ve sürekli bir hal almasından ötürü cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlü sayılarının her geçen gün arttığına dikkat çekildi.

‘Anneleriyle kalan çocuk mahpusların sayısı da artıyor’

Cezaevlerinde, 12-18 yaş arasında olup kendi yargılama dosyalarından dolayı veya 0-6 yaş arasında olup annelerinin yargılama dosyalarından dolayı hapsedilen binlerce çocuğun bulunduğuna işaret edilen önergede şöyle denildi:

“Sistematikleşen tutuklama yöntemine paralel olarak cezaevlerindeki 0-6 yaş arasında anneleriyle beraber kalan ‘çocuk mahpusların’ sayısı da artmaktadır. Küçük çocukların anneleri ile birlikte cezaevine konulması temel insan haklarına da çocuk haklarına da aykırıdır. Ayrıca cezaların şahsiliği ilkesine de aykırıdır. Esas olarak yetişkin erkekler için dizayn edilmiş olan cezaevlerinde çocukların yaşamlarına dair, kreş ve oyun alanı gibi alanlarda ve yine çocukların tutulma koşullarında, herhangi bir standart söz konusu değildir.”

‘Ceza infazının ertelenmesinden faydalanamıyorlar’

Önergede, çocukların bir buçuk yaşına gelene kadar annesinin cezasının infazının ertelenebilmesi söz konusu olmasına rağmen savcılıklara geniş bir “takdir” yetkisinin tanınmasından dolayı çok sayıda anne ve çocuğun bundan faydalanamadığı vurgulandı. Önergenin devamında şu ifadeler yer aldı:

“İlgili kanun maddesinde ‘3 yaşını doldurmuş olan çocukların hâkim kararıyla çocuk yuvalarına veya yetiştirme yurtlarına yerleştirilebilecekleri’ belirtilmesine ek olarak 6 yaşını doldurmuş olan çocukların annelerinin infazlarının bitip bitmediğine bakılmaksızın cezaevinde kalamamaktadır. Bu noktada hem yasal düzenlemelerle hem de gündelik yaşam pratiklerinde çocuğun bakımının salt anneye sevk edilmesi, bundan yalnızca annenin sorumlu tutulmasının toplumsal cinsiyet eşitsizliğini ve toplumsal cinsiyet rollerini pekiştirdiğini de belirtmek gerekmektedir.”