SÎBÎLÎYA ÎBRAHÎM

Minbic – Gelenekler nesilden nesile aktarılırken, bir topluma özgü ve o toplumun kültürünü yansıtan davranışlardır. Kürtlerde yaygın olarak kullanılan “Deq” geleneği veya sanatı da bunlardan biri. Yüze ve vücuda farklı materyallerle “Deq” yapma sanatı ayrıca bir şifa kaynağı olduğu da belirtilir.

Ülkeye göre farklılıklar gösterir

Yetmiş yaşındaki 9 çocuk annesi Yaza Jasêm de Minbic şehrinin güneyindeki Ebo Qelqele ilçesine bağlı Halûla köyünde yaşıyor. Deq yapımından bahseden Yaza Jasêm, “Deq’in yapımda bir kız çocuğunun annesinden süt alınır ve lamba isi kullanılır. Anne sütü ve lamba isi karıştırılır ve daha sonrasında ise dövme yapılacak bölgeye istenilen çizim yapılır. Her ülkede toplumsal yapıya, iklime, gelenek ve göreneklere göre farklı desenler kullanılır. Ancak aletler her yerde aynıdır” diyor.

Kültür ve gelenekler yaşatılmalı

Deq sanatını atalarından öğrendiğini söyleyen Yaza Jasêm, son olarak şunları belirtiyor: “Artık geçmiş zamanları kullanmıyoruz ve kadınlar Deq yapmıyor. Şimdi özel ekipmanlar kullanılıyor ancak insanlar bundan pek hoşlanmıyor. Geçmişteki dövmeler kadın güzelliğinin bir göstergesiydi. Kadınlar bu dövmelerle kendilerini farklı görüyordu. Mesajım tüm kadınlara kendi kültür ve göreneklerini yaşatmaları ve gelecek nesillere aktarmalarıdır.”