ZOUHOUR MECHERGUI

Tunus – Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu tarafından yapılan açıklamaya göre, 9 milyon 300 bin Tunuslu, 25 Temmuz'da yapılacak olan yeni anayasa referandumuna katılmaya hazırlanıyor. Ülkenin bir takım siyasi güçleri ve çatışan tarafların bir kısmı referandumu reddederken, bir kısmı memnuniyetle karşıladı. Bazı feminist örgütler de, referandumun yeni bir diktatörlük için kapı aralayacağı düşüncesinde. Cumhurbaşkanı Kays Said ise artan siyasi ve ekonomik krizler ve çatışmaların ardından ülkeyi çöküşten kurtarmak için referandumu gerekli görüyor.

“Ya boykot edeceğiz ya da katılacağız”

Önlerinde iki seçeneğin olduğunu belirten Tunus Demokratik Kadınlar Derneği Başkanı Nayla Zuxlami, “Ya boykot edeceğiz ya da katılacağız. Sivil ve feminist dernekler arasındaki çatışmalar nedeniyle karar hala soruşturma altında. Anayasa projesi, hazırlanışı, yazımı ve sunumuyla, ülkenin cumhurbaşkanına tek taraflı bir yaklaşım sergiliyor. Bu da insanları kendi kaderini ve geleceğini tartışma haklarından mahrum bırakıyor. Başkan, Anayasa Taslağını Resmi Gazete’de yayınladığı zaman feminist dinamik bunu ilk başta reddetti” dedi.

Karşı durma çağrısı

Kays Said’in yeni anayasasının meclise hakları belirleme, sınırlama ve kontrol etme konusunda mutlak yetki vereceğini dile getiren Nayla Zuxlami, insan hakları referansının önsözden silinmesini ve uluslararası sözleşmelerin özüne ve insan haklarının evrenselliğine aykırı olan Arap-İslam kültürünün ve kimliğinin özgünlüğüne odaklanmayı kınadı ve bunu tehlikeli olarak nitelendirdi. Cumhurbaşkanının tüm kurumları denetlemesine izin veren 108. maddenin ciddiyetine dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Nayla Zuxlami, “Sivil toplumu ve feministleri Tunusluların istediği demokrasiye aykırı bu projeye karşı durmaya çağırıyorum. Feminist dinamik ve çeşitli dernekler, anayasa taslağını ve referandumu reddetmeye kararlıdır. Tunus halkının talep, özgürlük, tam eşitlik, toplumsal adalet ve devrimin tüm ilkelerine saygı duyan anayasa reformlarının uygulanması için seferber olacaktır” ifadelerini kullandı.

“Halkı temsil eden bir anayasaya dönme zamanı”

İnsan hakları savunucusu Henan El-Ebbasi ise, yeni anayasanın Tunus halkının yasama, yürütme ve yargı organlarını düzenleme konusundaki isteklerine cevap verdiğini söyledi. Henan El-Ebbasi, “Cumhurbaşkanı Said, her iki cinsin de eşit olduğu ve toplumsal adaletin hakim olduğu yeni bir ülke hayalini gerçekleştirmek istiyor. Başkanlık projesine karşı çıkan sesler, İhvan partileri tarafından Tunus'un uzun süredir beklediği projeyi yıkmak için destekleniyor. Yeni anayasa, yıkılan devlet kurumlarını restore etmek, zorlu ekonomik durum ve siyasi durgunluk içinde olan ülke için bir reform fırsatı olacaktır. Tunus, on yıl boyunca baskı, adaletsizlik ve yaygın yolsuzluk yaşadı. Artık halkı temsil eden bir anayasaya dönme zamanı geldi” şeklinde konuştu.

Referandumun Tunuslular arasındaki ilişkiyi güçlendireceğini dile getiren Henan El-Ebbasi, “Referandum için sunulan anayasa ülkeyi hizbi çatışmalarından kurtaracak, yolsuzluk ve tekelleşmeye karşı mücadele edecek yeni bir hareket yaratacaktır” dedi.