HENAN HARIT

Fas- Çocuğuma Yaklaşma Derneği, Fas’ta çocuklara yönelik cinsel istismar ve saldırı konusunda aktif çalışmalar yürütüyor. Dernek Başkanı Nejat Enwer, derneğin çalışmaları ve 2021 yılında dahil oldukları davaları ajansımıza değerlendirdi.

Derneğinizin yayınladığı yıllık raporda rakamlar çok vahim. Bu vahim tabloyu siz nasıl değerlendiriyorsunuz?

Çocuğa yönelik cinsel saldırı vakaları arttı ve bu endişe verici. Derneğin, çocuk ve özel bakıma muhtaç kişilere yönelik tecavüz ve istismar olaylarına ilişkin raporu, şiddetin ciddiyetini ve riskini ortaya koyuyor. Yıllık rapor 82 mağdur ve 54 çocuk istismarı konusunda şikayetleri içeriyor. Rapor bunun gibi Fas’ta çocuğa yönelik cinsel saldırı vakalarını vurgulayan bir dizi rakama yer veriyor. Derneğin kayıt altına aldığı veriler arasında 3 ay 6 günlük bir bebeğin istismar olayı da var. Kadın cinsiyetinden mağdurların yaşı 3 ay ile 17 yaş arasında, erkeklerin yaşı ise 1 ile 16 yaş arasında. Geçen yıl genel olarak 205’i tecavüz olmak üzere 264 olay dernek tarafından kayıt altına alındı. Bunlar arasından 3’ü özel bakıma muhtaç olmak üzere 122’si kadın mağdur. Dernek, çocuklara yönelik 4 öldürme olayı olmak üzere 54 istismar dosyasını Ulusal Çocuk Hakları Gözlem Kurumu’na gönderdi.

Fas’ta çocuğa yönelik taciz ve cinsel saldırı olaylarında artış yaşanıyor. Bu tür olaylar genelde tabu olarak görülüyor. Sessizliğin kırılmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Dernek olarak medyanın ihlalleri ortaya çıkarılmasındaki kilit ve önemli rolünü inkar etmiyoruz. Sosyal medya, olayları ve ilişkileri yakından takip etmeyi mümkün kılmış durumda. Sivil toplumun tabuları yıkma mücadelesi daha da genişliyor. Utanma kavramı daha da daraltılarak, bu konu konuşulacak düzeye gelindi ve herkesin bu davalara sahip çıkmasının önünü açıldı.

Bu olgunun yaygınlaşmasının nedeni nedir?

Bu olgunun yaygınlaşmasının birçok neden ve faktörü var. Ancak eğitim sisteminin eksikliği veya çocukları cinsel istismardan, korumaya yönelik eğitim programlarının onaylama konusundaki isteksizliği söz konusu. Çocukları okul dışında, evde, sokakta, mahallede, cafe, park gözlemlemek gerekir. Korona virüsün yayılmasını önlemek için alınan karantina önlemleri kapsamında suç ve şiddet oranlarında artış yaşandığına dair çok sayıda çalışma var. Bu bağlamda insan hakları örgütleri, karantinanın kaldırılmasının ardından çocuklara yönelik tecavüz ve istismar vakalarında artış olduğu konusunda uyarılarda bulundu.

Aileler çocuklarını istismardan nasıl koruyabilir? Bu konuda önerileriniz var mı?

Bu olgunun azalması aile, okul ve toplumu korumakla bağlantılıdır. Öncelikle kanunlar uygulanmalıdır. Eğitim sisteminde cinsel eğitimin dersleri verilmeli. Ailelere koruma ve izleme görevi verilmiş. Son zamanlarda çocukların bilgisayar ve telefon kullanımı artmış durumda. Ancak bu cihazların faydalarına rağmen gözetimsiz kullanımları risk oluşturmaktadır. Bu konuda daya bilinçli olmak gerekir.

Sizce taciz ve tecavüzü önlemek için yasalar yeterli mi? Fas çocuk taciz ve saldırıları ortadan kaldırmak istiyorsa bu konuda atması gereken pratik adımlar nelerdir?

İnfaz yasalarının yeterli olduğunu ve cezanın 30 yıla kadar olduğunu söylemekte haksız değiliz. Ancak yasaların doğru uygulanması gerekiyor. Ayrıca hukukun üstünlüğüne ve uluslararası hukuka da saygı gösterilmelidir. Yasalar tüm gelişmelere göre gerektiği şekilde güncellenmeli ve değiştirilmelidir. Bu olgunun azalması için eğitim, hukuk, mahkeme ve hükümet faktörlerinin müdahalesine ihtiyaç var. Bu anlamda görüşümüzü tatmin edici bir şekilde açıkladık. Fas halkını sarsan Ednan isimli bir çocuğun olayını hatırlıyoruz. Aldatıldı, kaçırıldı, tecavüze uğradı ve öldürüldü. Tüm çocukları koruyacak adımlar geliştirmeliyiz.

Saldırı ve suçlamaları bırakın. Ölümleri durdurun. Tarudan'a ve Zakura'daki Naima Al-Ruhi adlı çocuğu unutmadığımız gibi Ednan’ı da unutmayacağız. Gelin birlikte bu sessizliği yıkalım.