HENAN HARIT

Fas- Fas’ta son günlerde üniversitelerde skandal olaylar yaşanıyor. Kimi öğretmenler yetkilerini kötüye kullanarak, kadın öğrencilerle başarı, hatta yüksek lisans ve doktora derecesi karşılığında cinsel pazarlık yapmaya çalışıyor. Bu olay Fas medyasında “Puan karşılığı seks sorunu” başlıklarıyla yer aldı. Konunun ayrıntıları, yaklaşık üç ay öncesine dayanıyor. Tacize maruz kalan öğrencilerin bir kısmı korkudan yaşadıklarını anlatamazken bir kısmı ise bu duruma sessiz kalmayarak okula şikayette bulunuyor. Ancak öğretmenler yerine öğrenciler okuldan uzaklaştırılıyor.

Öğrenciler korkuyor

Kadın öğrenciler ajansımıza konuştu. Korkan öğrenciler, “Ataerkil toplum, mağdurları kınıyor ve failleri destekliyor. Bu yüzden sessizliği tercih ediyoruz” diyorlar. Ancak bu öğrenciler arasından bulunan Nadiya X, yaşadıklarını ajansımıza anlattı. Settat kentinde Dar El-Beyda yakınlarındaki hukuk fakültesinde okuduğunu söyleyen Nadiya X, üniversitedeki öğretmeni tarafından birçok kez tacize uğradığını belirtti.

Profesör değil öğrenci okuldan uzaklaştırıldı

Yaşanan tacizleri açığa çıkaran Nadiya X, “Psikolojik yıpranmanın ardından profesörün yaptığı cinsel şantaja ilişkin sessizliğimi bozabildim. Öğretmenim tarafından şantaj ediliyordum. Ancak boyun eğmedim ve her zaman ona karşı geldim. Bu uygulamaların son bulması için üniversite başkanlığına bir suç duyurusunda bulundum ve profesörün bana yaptıklarını anlattım. Ancak ben okuldan uzaklaştırıldım. Bu durum karşısından şok oldum. Bu karar cinsel şantaja boyun eğmeyi reddetmemden sonra bir misillemeydi” dedi.

Öğrencilere çağrı

Uzun bir süre ikilemde kaldığını ve sessiz kalmak ile kalmamak arasında kaldığını ifade eden Nadiya X, “Sessizliğini bozarak bu sorunun üstesinden gelebileceğimi inandığım için konuştum. Tüm mağdur öğrencilere sesleniyorum; yaşadığımız tacizi açığa çıkarmalıyız. Çünkü bugün bizleri koruyacak yasalar var” diye ifade etti. Olayın yaşamını etkilediğini sözlerine ekleyen Nadiya X, yaşadığı olaydan kaynaklı eşinden boşandığını söyledi.

“Cinsel rüşvet için proje”

Fas Kadın Farkındalık Derneği, bu olayın açığa çıkarılması ve mağdurların yaşadıklarını anlatabilmeleri için bir grup medya ile birlikte “cinsel rüşvet” üzerinde çalışıyor. Derneğin Başkan Yardımcısı ve avukat Randa El-Elami, derneğin üzerinde çalıştığı en önemli projelerden birinin cinsel rüşvetin açığa çıkarılması olduğunu ifade etti. Randa El-Elami, “Her ne kadar cinsel rüşvet, okul, bölüm ve işyerlerinde olsa da bunu açığa çıkarma ise neredeyse hiç yok. Toplumumuzda utanç ve yasak olduğu için kadınlar yaşadıklarını anlatamıyor. Kadınlar yaşadıklarından kaynaklı suçlanıyor. Bu yüzden de sessiz kalmak zorunda kalıyorlar. Bu yüzden projemizle olayı ortaya çıkarmak istiyoruz” şeklinde konuştu. Bu kapsamda yaptıkları toplantı ile gençler ile görüştüklerini belirten Randa El-Elami, “Cinsel rüşvetin mağdurlar üzerinde psikolojik, sosyal ve ekonomik olarak değişen sonuçlarına ışık tutmak için ‘Hikayeni Anlat’ programını başlattık” dedi.

“Önlemler alınmalı”

Randa El-Elami, öğrencilerin adalete inanmadıklarını da ifade ederek, cinsel rüşvet vakalarında son zamanlarda görülen artışa rağmen, bunun Fas’daki mağdurların bu tabuyu kırabileceği anlamına gelmediğine dikkat çekti. Tüm alanlarda önlemlerin alınması gerektiğini ifade eden Randa El-Elami, bu anlamda kimi adımların atılması gerektiğini söyledi.

“Yasada cinsel rüşvet kavramı yok”

Avukat ve kadın hakları savunucusu Fatiha Chtatou da 1962 Fas Ceza Kanununda, tüm değişikliklere rağmen, cinsel rüşvet kavramından hiç bahsedilmediğini belirtti. Fatiha Chtatou, cinsel saldırı ile ilgili 503/1’inci maddenin hükümlerinin cinsel tacizi suç saydığını ve bir yıldan iki yıla kadar hapis ve beş bin ile elli bin Fas para cezasına çarptırılabileceğine dikkat çekti. Cinsel şantaj suçlarının ihbar edilmesi kültürü geliştirilmesi gerektiğini vurgulayan Fatiha Chtatou, sessizliğin kırılması gerektiğine işaret etti.