NECWA RAHİM

Cezayir– Cezayir’de kadınlar kendilerine tanınan hakların kağıt üzerinde kalmasından şikayetçi. Eşitlik ilkesini benimseyen uluslararası anlaşmalara imza atılmış olsa da kadınlar, yasaların şekilci ve gerçekçi olmadığını belirterek  pozisyonlarının genişletilmesini istiyor.

Avukat Aisha Zammit, Cezayir yasalarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Eşitlik, adalet ve fırsat eşitliğinin cinsler arasında sağlanabilmesi için yasaların uygulanması gerektiğine işaret eden Aisha Zammit, uluslararası sözleşmelerin de bu işin takibini yapması gerektiğini belirtti. Aisha Zammit, Cezayir anayasasının eşitlik ilkesine ve siyasi faaliyetlerde kadın gücünün genişletilmesine ilişkin anlaşmalar imzalayan Arap ülkelerinin anayasalarına benzediğine dikkat çekerek Cezayir’in, 1984'te ilk kadın bakanının atanmasıyla bunu kanıtlayabildiğini söyledi.

Şekilsel düzenlemeler

Kadınların 2004’te yükselen mücadeleleriyle elde ettiği kazanımlardan söz eden Aisha Zammit, devlet kurumlarında şekilsel bir düzenleme yapıldığından söz etti. Aisha Zammit, “Bu başarılar sadece şekilseldi. Eski başbakan Abdelaziz Bouteflika dönemine etki etmeden önce bakanlık rütbesi yolu oldu. Ama örneğin; kadının eğitim bakanı olarak sadece işi eğitimmiş gibi sınırlıydı. Ya da özellikle kadınların hijyen konusunda hassasiyetini düşünürsek çevre bakanı olarak da görülebilirlerdi” dedi. 

Sorun uygulamalarda

Cezayirli feministlerin talepleri önünde birçok zorluk ve engel olduğunu anlatan Avukat Aisha Zammit, yasaların olduğunu ancak uygulamalarda sorun yaşandığını belirterek “Örneğin en çok şikayet erkeğin kadına uyguladığı şiddete ilişkin gelmektedir. Ancak mekanizmaların olmayışı kadınların bu şikayetlerinden vazgeçmesine ve onlara el kaldıranların yanına dönmelerine neden olmaktadır. Bu da kadınların şikayet etme şansını azaltıyor” diye konuştu.

Kadınlar erkeklerden daha başarılı

Kadınların hak ve taleplerini korumak için ne aradığına dair sorduğumuz soruya ise Aisha Zammit şu şekilde yanıt verdi: “Haklar şekilsel ve gerçekçi değiller. Bunlar uygulanmadan önce kağıt üzerinde var. Bu nedenle zihniyet sorununun daha derin olduğunu söylemek lazım. Kadınlar hakları hakkında bilgilenmeli ve bunların farkına varmalıdır. Siyasi çalışmaları yapabildiklerini ispatlamalılar. 12 Haziran seçimleri sonuçları, Ulusal Halk Meclisi'ndeki kadınların varlığını yüzde 8 oranında azalttı. Buda anayasanın kadın haklarına önyargılı olduğunu söylememize neden oluyor. Eğer cinsiyet eşitliği olmuş olsaydı kadınlar öncü pozisyonunda olacaktı. Çünkü kadınların okul ve üniversitedeki başarı oranı erkeklerinkinden fazla ve bu da kadınların daha fazla pozisyon almaları için bir faktör.”