Sokak fotoğrafçısı Vivian Maier
Vivian Maier, 20’inci yüzyılın fotoğrafçısı olarak tanımlanıyor. Yaşarken fotoğraflarının değeri bilinmeyen Vivian Maier, yaşamını yitirdikten dikkat çekti. Tesadüfen fotoğrafları bir erkeğin eline geçen Vivian Maier’in, uzun araştırmalar sonunda arşivi kullanıldı ve seçkin fotoğrafçılar listesine adı yazıldı.
Haber Merkezi- Vivian Maier, 1 Şubat 1926’da New York’ta dünyaya gelir. Babası Avusturalyalı annesi Fransız olan Vivian Maier, çocukluğunun büyük bir kısmını Fransa’da geçirir. İlk fotoğrafını 1940 yılında Fransa’da çeker. O süreçte Brownie mahlasını kullanır. 1956 yılında New York’tan Chicago’ya giden Vivian Maier, geçimini sağlamak için Gensbur ailesinin çocuklarına dadılık yapar. Aynı zamanda fotoğrafçılık düşüncesinin peşinden giden Vivian Maier, Chicago sokaklarına çıkarak, fotoğraf çeker. Her geçen gün fotoğrafçılığa olan aşkı büyüyen Vivian Maier, Rolleiflex’in fotoğraf makinesini kullanır. Sokak fotoğrafçılığı yapan Vivian Maier, yaşadığı sürece fotoğrafçı olarak tanımlanmaz ve fotoğrafları da görülmez. Yaşamını yitirdikten sonra fotoğrafları değer kazanır. Vivian Maier’in şimdiye kadar toplamda 150 bini aştığı anlaşılan negatif fotoğrafı farklı farklı yerlerde açığa çıktı. Ancak şimdiye kadar ne kadar fotoğrafı gün yüzüne çıkmadı işte bu bilinmiyor.
Ardında binlerce fotoğraf bıraktı
30 yıl boyunca kentlerde yaşayan insanların fotoğraflarını çekti. En çok ise çocuk, yaşlı, yoksul ve toplum içerisinde görülmeyenleri fotoğrafladı. 1970 yılına kadar da siyah beyaz fotoğraf çekiyordu. Zamanla fotoğrafları renklenmeye başladı. Çektiği fotoğrafları kimseye göstermeyen Vivian Maier, ardında binlerce fotoğraf bıraktı.
Ötekine yer açmak
Çektiği negatifleri tarihlerine göre saklayan Vivian Maier, aynı tarihlerde çıkan gazeteleri de aynı kutuların içerisinde saklar. Sakladığı negatifler arasında, çektiği kişilerle yaptığı sohbetlerde yer alıyor. Kayıt ettiği sesler arasında Vivian Maier şunları söylüyor: “Hiçbir şey sonsuza kadar sürmez. Diğer kişiler için yer açmalıyız. Yaşam bir çarktır ve bu çarka bindiğinizde sonuna kadar devam etmelisiniz. Sonra da başka bir kişi binmeli. Siz de aynı şeyi yapıp ötekine yer açın.”
Vivian Maier’in arşivine ulaşır
John Maloof 2007 yılında Chicago kenti üzerine bir kitap yazar. Anlaştığı yayın evi ondan Chicago’nun kimi fotoğraflarını ister. Bir çanta içerisinde negatif fotoğraflar görür. Fotoğraflar 1930 ile 1990 yılları arasında Chicago’da çekilmiş fotoğraflardır. John Maloof, bu çantayı 400 dolara satın alır. Fotoğrafların kime ait olduğunu sorar. Bir kadının fotoğrafları çektiği ancak kirasını ödeyemediği için fotoğrafları sattığı söylenir. Çantanın içindeki bütün kartonları tek tek kontrol eden yazar bir kartonun üzerinde Vivian Maier’in ismini görür. Bunun üzerine ismi araştırmaya başlar. Vivian Maier’in dadılık yaptığı aileleri bulur. Yaptığı araştırma sonucu Vivian Maier’in topladığı büyük bir arşive ulaşır.
Çalışmaları bir erkeğin elinde
Vivian Maier’den geriye kalan yüz bin negatif, 3 bin “orijinal” fotoğraf, yüzlerce kısa filmi ve röportajları John Maloof’un elinde. Vivian Maier yaşamını yitirdikten sonra etik analiz, akademik ve yasal sorun ortaya çıkar. Vivian Maier çalışmalarına farklı bir estetik ve sanatsal gözle başlamış olması mümkün. Ancak artık bu hak bir erkeğin eline geçmiştir.
“Erkeklere güven olmaz”
Vivian Maier’i tanıyanlar şunları söylüyor: “Uzun boylu bir kadındı. Erkeklerin yanında çalışmak istemiyordu. Herkesi erkekler konusunda uyanık olmaları konusunda uyarıyordu. ‘Erkeklere inanılmamalı’ diyordu.”
Akademik fotoğrafçılar Vivian Maier’i 20’nci yüzyılın seçkin fotoğrafçısı olarak tanımlıyor. Vivian Maier, 2009 yılının kış ayında düşerek kendisini incitir. Bu düşme nedeniyle hastaneye kaldırılan Vivian Maier, bir süre hastanede kaldıktan sonra 21 Nisan 2009’da yaşamını yitirir.