Helincê Katliamı ikinci yılında: Üç güçlü kadın Mizgîn Xelîl, Emîne Weysi ve Zehra Berkel (1)
Helincê Katliamı’nın üzerinden iki yıl geçti. Burada katledilen Zehra Berkel ile Emîne Weysi’yi anlatan yakınları, her iki kadının da ne kadar güçlü bir kişiliğe sahip olduklarını ve onların kadın özgürlük mücadelesinde önemli rol aldıklarını söylüyor.
BERÇEM CÛDÎ
Kobanê- Kürdistan tarihi, Kürt kadınlarının mücadelesi, fedakarlığı ve öncülüğü ile dolu. Kadınlar, bütün dönemlerde toprağını, değerlerini, varlığını, kültürünü, kimliğini ve kadın kazanımlarını korunmasında önemli rol oynadılar. Kadınlar, 21. yüzyılda Kürdistan, Ortadoğu ve dünyada tüm kadınlar için özgür bir yaşamın yaratılmasına öncülük edebildiler. Ataerkil zihniyet, bu zihniyete karşı mücadele eden kadınları sürekli hedef aldı ve kadınlara yönelik saldırılarını sürdürdü.
Onlarca kadın hedef alındı
Bugün Kuzey ve Doğu Suriye'de farklı bileşenlerden kadınlar, Kürt kadınların öncülüğünde Kadın Devrimi’ni başlatarak demokratik ve eşit bir sistem kurdu. Türkiye ve onun desteği ile kadın kazanımları, siyasetçiler, aktivistler, komutanlar ve kadın öncüler hedef alındı ve alınmaya devam ediyor. Siyasetçi Hevrîn Xelef, Yadê Eqîde, Zehra Berkel, Hebûn Mele Xelîl, Dayika Emine Weysî, Seda El-Hermas, Hind El-Xidêr, Rojîn Îso, Nujiyan Ocelan, Viyan Kobanê, Dilar Heleb, Ronahî Kobanê, Cîhan Nidal Elî ve onlarca kadın hedef alınarak katledildi.
Mücadele günü ilan ettiler
Türkiye’ye ait İnsansız Hava Araçları (SİHA) 23 Haziran 2020'de Kobanê'nin doğusundaki Helincê köyünde bir yurtseverin evini bombaladı. Saldırıda Fırat Bölgesi Kongra Star Koordinasyon üyesi Zehra Berkel, Şêran ilçesi Kongra Star yöneticisi Hebûn Mele Xelîl, ev sahibi Emîne Weysî yaşamını yitirdi. Saldırıya birçok kesimden tepkiler geldi. Kongra Star kadınların katledildiği, 23 Haziran'ı “Kadın Siyasetçilere Yönelik Katliam Suçlarıyla Mücadele Günü” ilan etti.
Sevilen bir kişilik
Kongra Star Koordinasyon üyesi Zehra Berkel, 1987 yılında Kobanê'nin güneyindeki Berxbotan köyünde doğdu. Ailenin dördüncü çocuğu olan Zehra Berkel, 5 kız ve 4 erkek kardeşten oluşan yurtsever bir ailenin içinde büyüdü. İlk ve orta öğrenimini Kobanê'de gören Zehra Berkel, Halep Üniversitesi’nde iki yıl hukuk bölümünü okudu. Babası Bekir Berkel 2013 yılında hastalık nedeniyle yaşamını yitirdi. Bu yüzden Zehra Berkel, ailenin sorumluluğunu üstlendi. Zehra Berkel, güler yüzlü, mütevazi, sorumluluk sahibi, disiplinli gibi özelliklere sahip bir kişiydi. Bu özellikleri nedeniyle ailesi, arkadaşları ve çevresi tarafından seviliyordu.
Birçok alanda çalıştı
Zehra Berkel, Baas rejiminin politikalarının farkındaydı. 19 Temmuz Devrimi’nden önce 5 yıl boyunca yüzlerce çocuğa, gence ve anneye Kürtçe eğitim verdi. Bu renkle Zehra Berkel binlerce kadın gibi Rojava Devrimi’ne katıldı. 2012'de Mala Jin’de ve 2013'te Heyva Sor a Kurd’e çalıştı. Ancak ailesinin maddi durumu nedeniyle Zehra Berkel, ailesiyle birlikte Kuzey Kürdistan’a geçmek zorunda kaldı ve burada tarım alanında çalıştı. Zehra Berkel, aynı zamanda kadın örgütlülüğü çalışmalarında da yer aldı. Bu sırada IŞİD’in Kobanê’ye yönelik saldırıları başladı. 26 Ocak 2015'te Kobanê'nin özgürleştirilmesinin ardından Zehra Berkel’in ailesi Kobanê'ye döndü. İki yıl Adalet Meclisi'nde görev yaptı. 2017 yılında Kobanê Belediyesi Eş başkanı olarak görev yapan Zehra Berkel, bunun yanı sıra Özerk Yönetim işlerini de yürütür.
Kadın çalışmaları
Fırat Bölgesi Kongra Star 2018 yılında 8’inci konferansını gerçekleştirdi. Zehra Berkel, Fırat Bölgesi Kongra Star Koordinasyon üyesi oldu. Kadın çalışmalarını güçlü yürütmek için Cizre’de ideolojik eğitim alan Zehra Berkel, kadın kurtuluş yolculuğuna başlar. Aktif biri olduğu için Zehra Berkel, her zaman çevresine yardım ve destek verirdi. Koordinasyon çalışmalarının yanı sıra Mala Jin ve Sara Kadına Yönelik Şiddete Karşı Örgüt içerisinde de çalışma yürüttü.
Zehra Berkel’in röportajı
Zehra Berkel JINNEWS’e verdiği son röportajında şunları söylemişti: “Türk devletinin bölgeye yönelik tehdit ve saldırıları sonucunda kadınlar her gün hedef alınmakta. Ancak Türk devleti kadın örgütünü, projelerini ve planlarını yok etme ve itibarsızlaştırma çabalarında başarılı olamayacaktır. Özgür kadın mücadelesiyle örgütlüğümüzü güçlendireceğiz.”
Zehra Berkel'in inançla söylediği gibi, Kongra Star daha da büyüyerek güçlenmeye devam ediyor ve birçok kadına ulaştı. Helincê Katliamı’nın ikinci yılında Zehra Berkel’in kardeşi Dilê Berkel, onu ve mücadelesini anlattı.
Kardeşi onu anlattı
Zehra Berkel’in aile içinde büyük emeklerinin olduğunu söyleyen Dilê Berkel, “Babam sürekli hastaydı. Zehra evde büyük çocuktu. Bu yüzden tüm sorunlarla ilgileniyordu. Güçlü bir kişiliği vardı. Kendine güveniyordu. Çalışkandı. Bu yüzden anne ve babam ona daha çok değer verirdi. Zehra da buna göre hareket ediyordu. Bize doğru yolu göstereceğine inandığımız için sürekli Zehra’dan tavsiyeler alıyorduk. Zehra'nın birçok kırmızı çizgisi vardı. Ama asıl olan kadındı. Zehra hukuk okumuştu. Kadınları her türlü saldırıdan koruma arayışı üst düzeydeydi. Toplum içinde bir kadına haksızlık yapıldığında çok üzülüyordu” dedi.
“İsteğini yerine getireceğim”
Zehra Berkel’in aralarında güçlü bir bağın olduğunu sözlerine ekleyen Dilê Berkel, “Benden Kürdistan Özgürlük Hareketi saflarına katılmamı istiyordu. Ama ölmemem gerektiğini de söylüyordu. Bunu şimdiye kadar yerine getiremediğim için üzgünüm. Annemin sağlık durumundan kaynaklı şimdiye kadar durdum. Zehra anneme çok değer veriyordu, ben de buna layık olmak istiyor ve anneme sahip çıkmak istiyorum. Ama bir gün mutlaka bu isteğini yerine getireceğim” diye belirtti.
Çocuklarını doğru bir temelde büyütmeye çalıştı
Emîne Weysî 2 kız çocuğu dünyaya getirdi ve 4 oğlunu büyüttü. Helincê Katliamı’nda katledildiğine 56 yaşındaydı. Yurdunu seven, misafirperver, sıcak kalpli, bilgili gibi birçok özelliği ile tanınıyordu. Evini açtığı yurtseverler ve yurt bilincine sahip olanların yanı sıra kapısı herkese açık bölgenin sıcak bir yüzüydü. Çocuklarını yurt bilinci, sevgisi, bağı ile yetiştirdiğini tüm tanıyanlar dile getiriyor. 19 Temmuz Rojava Kadın Devrimi’nde rol alan, sokağa çıkan ilk kadınlardandı.
Yüreği ve evinin kapıları Özgürlük Hareketi’ne, kadınlara hep açıktı
Çocuklarını baskı altına alan, tahakkümünde tutan, mülkü gibi gören ve bu nedenle kendi fikirlerine sahip olmasını beklemeyen feodal bir anne asla olmadı Emîne Weysî, aksine çocuklarını şiddet-baskı cenderesinde değil özgürlük bilincinde büyütme gayreti içinde oldu. Bir de üstelik Özgürlük Hareketi ve kadınların örgütünü tanıdıktan sonra çocukları için de aynı bilinçle büyümelerini salık verdi, teşvik etti. Çocukları ile yurdunu savunmak için mücadele eden, direnen savaşçılar gibi savaşçılarla ise çocukları gibi, anneleri gibi ilgilendi.
“Türk devleti direnişçi Kürt kadın gücünü ortadan kaldırmak istiyor”
Şiddetle mücadelede bölgede önemli bir figür olan Sara Örgütü üyesi Helîm Osman, çocukların büyütülmesinde anne rolüne değiniyor burada. Ve fakat öncelikli olarak Türkiye tarafından katledilen Emîne Weysî ve arkadaşlarının bilinçli olarak hedeflendiklerinin altını çizerek şöyle başlıyor sözlerine; “Emîne ana siyasetçi bir kadın, yurtsever bir anne olarak katliam evinde gerçekleştirildi. Cinsiyetçi, ulus devletçi zihniyetin karşısında başkaldıran, mücadele eden kadınlara katliam mesaj olarak verilmek istendi” vurgusu yapıyor. Kadınların direniş ve mücadelesinin katliamlar ile yılmayacağının ve saldırganların böyle bir beklenti içinde olmaması gerektiğinin altını çiziyor Helîm Osman.
“Anaların katli ile kültür, kimlik ve Kürt varlığı bitirilmek isteniyor”
Helîncê’de meydana gelen katliam ile kültüre, analık kültürüne ciddi bir saldırının yapılmak istendiğini söyleyen Helîm Osman, “Helincê Katliamı, tüm kadınlar için büyük bir acı oldu. Bu saldırı sadece ve sadece siyasetçi kadınlara yönelik bir saldırı değildi Türk devleti Kobanê’de hedef aldığı 3 siyasetçi kadının iradesini, gücünü, kimliğini, kültürünü ve Kürt varlığını bitirilmek istendiğini ortaya koymaya çalışmıştı. Analar kültürün devamcısıdır, dilin, kimliğin devamcısıdır hedef alınmak bu anaların-kadınların temsil ettiği değerlere olan saldırıydı” dedi.
“Analar 19 Temmuz Devrimi’nin kaynağıydı...”
Helîm Osman, 19 Temmuz Rojava’da kadın devriminin anaların, kadınların öncülüğünde gerçekleştiğinin altını çizerek, “Analar-kadınlar 19 Temmuz Devrimi’nin kaynağıydı. Çünkü bilinçli analar sayesinde böylesi bir devrim yaşandı, bunu unutmamak gerek. Özellikle Kobanê’de DAİŞ çetelerine karşı annelerin belirleyici rol oynadığı biliniyor. Çocuklarını, evini, yüreğini fedaileştiren bir anne önümüzde” diyerek aslında birçok annenin kendisine örnek alması gerektiğini söylüyor Helîm Osman.
Yarın: Kongra Star Yöneticisi Hebûn Mele Xelîl’in portresi