Günün Portresi: Lavinia Lloyd Dock

"Ataerkilliğin toplumda kök saldığı düşüncesi ancak demokratik eğitimle çözülebilir" diyerek her döneme hitap eden sadece sağlıkçı değil aynı zamanda yazar, feminist ve eğitimci olarak ön plana çıkan Lavinia Lloyd Dock’un yaşamına kısaca göz atalım.

Dünyanın tüm kıtaları Covid-19 virüsü ile kıyasıya bir savaş halinde. Sağlık sistemi uzun zamandır insanlığı kasıp kavuran bu hastalığa aslında halen köklü bir çare bulabilmiş değil! Sadece pandemik Covid-19 değil, görüyoruz ki sağlık alanı 20 ila 21’inci yüzyıllarda özel bir sektöre, çıkar alanına dönüşmüş durumda olmasından da kaynaklanıyor. Ve belki de başka başka şeyler anlatıyor bize Covid-19.

Sağlığın sektöre dönüşme tehlikesini gördü

Şimdi virüsün olmadığı yıllarda yaşamış sağlıkçı ve kadın hakları aktivisti Lavinia Lloyd Dock ile ne ilgisi mi var? Çünkü uzun yıllar önce sağlığın bir “sektöre dönüşme” tehlikesini görmüş ve insanlığı bu konuda uyarmıştı Lavinia Llyod Dock. Devlet veya şirketler sağlık satıyor. İşte tam da aslında bu yüzden bu köklü bir iyileşme sağlanamıyor. Sadece bir süreliğine fiziksel acı ve ıstırabın bir kısmını azaltabilir. Yani “hasta olmama hakkınız” yoktur, sağlığınızı satın alırsınız yalnızca. İnsan ve toplum sağlığının ticaret ve sektöre dönüşmesi karşısında bu alanının içerisinden mücadele yürüttü Lavinia Llyod Dock.

İktidar karşıtı mücadeleyi teşvik eder

Lavinia Lloyd Dock, 26 Şubat 1858'de Harrisburg, Pennsylvania'da varlıklı bir ailede dünyaya geldi. Toplum özgürlüğüne bakış açısına sahip, hemşireliği politik bir uğraş olarak gören bir hemşireydi. Ona göre bir toplum özgürse tüm güç-iktidar ilişkilerinden uzak durmalıdır, o zaman sağlıklı yaşayabilir. Bu nedenle sağlık için mücadeleyi ve iktidarlar karşıtı mücadeleyi teşvik eder. Sağlık çalışmalarının yanı sıra bir yazar ve feminizmin öncüsü rolünü de oynar. Sanayi devrimini gerçekleştirmiş ABD’de proleteryanın kendisini örgütlemeye başladığı, kadınlara oy hakkı talebi gibi politik bir ortamda büyüdü.

Salgın hastalıklarla mücadele etti

Dönemin işçi sınıfının ağır yaşam koşullarını görerek; "Toplumsal sağlığın korunmasına ihtiyaç var. Bir coğrafyada sağlıksız yaşam koşulları yaratılırsa özgürlük olamaz. Kişisel sağlık yoktur, toplumun sağlığını korumalıyız, demokrasi için toplumun ihtiyaçlarının karşılanması gerekir” savını savundu. 19. yüzyılın sonunda reformist kadınlar, işçilerle birlikte Amerikan sağlık hareketinde yerlerini aldılar. Bu hareketin işi büyük ölçüde toplumun sağlığını korumaktı. Cinsel sağlık eğitimi, üreme sağlığı, hijyen, salgın hastalıklarla hem mücadele etti, hem tedavi etti hem de eğitimlerini verdi.

Hemşirelerin örgütlenme sorunlarına odaklandı

Lavinia Lloyd Dock ve meslektaşları, işçi sınıfı mahallelerinin sağlık sorunlarını çözmek için işçi mahallelerinde çalışmaya gönüllü oldular. 1893'te arkadaşları Lilian Wald ve Mary Brewster, New York'un bir banliyösünde bir sağlık evi açtılar. 1896'da Lavinia Lloyd Dock’un kendisi çalışmalarına katıldı. Sağlıklı, özgür ve demokratik bir toplum inşa etmek istediler. Lavinia Lloyd Dock, hemşirelik de dahil olmak üzere tıp hakkında farmakoloji üzerine bir kitap yazdı ve hemşirelik sorununun kadın sorunundan bağımsız olmadığını savunuyordu. Hemşirelik tarihi ile ilgili seminerler, eğitim, ekonomi ve kadınların oy hakkı gibi sosyal konuları ele aldı. Kadınların oy hakkı mücadelesine katıldı, mitinglere katıldı ve birkaç kez tutuklandı. Hemşilerilerin örgütlü mücadele yürütmesi için de uzun uğraşılar sarfetti.

98 yaşında hayata veda etti

Lavinia Lloyd Dock, mücadelesini ve sağlık görevini dengede tuttu. Uluslararası hemşirelik örgütlerinin kurulmasına öncülük etti. 1910'da cinsel yolla bulaşan hastalıklar üzerine çalışma hazırladı. Lavinia Lloyd Dock, 17 Nisan 1956'da 98 yaşında Chambersburg, Pennsylvania'da vefat etti.