Günün Portresi: Bilim için ölen kadın: Marie Curie

Marie Curie, Fizik’te Nobel Ödülü’nü kazanan ilk kadın olarak tarihe geçti. Nobel Kimya Ödülü ile Nobel tarihinde iki kez ödüle değer görülen ilk bilim insanı oldu. Bu başarılara imza atarken aynı zamanda erkek egemen bilim dünyasıyla da mücadele etmek zorunda kaldı. Marie Curie Madam Curie olarak anıldı.

Haber Merkezi - Marie Curie, 7 Kasım 1867’de Maria Skolodowska adıyla Polonya’da doğdu. Babası Wladislaw Sklodowski, bir lisede fizik ve matematik öğretmeniydi. Annesi Bronislawa Sklodowski ise bir yatılı okulun yöneticisiydi. Marie, annesinin erken ölümün ardından babasının da etkisiyle bilime büyük ilgi duydu.

Fakat o yıllarda Çarlık Rusya yönetimi altındaki Polonya’da da kız çocuklarının bilimsel alanlarda eğitim almasına olanak tanınmıyordu. Curie 1891’de, 24 yaşındayken, Paris’e gitti. Sorbonne Üniversitesinde eğitimine başladı. Kendisini bilimsel çalışmalara adadı. 1893’te Fizik, 1894’te de Matematik bölümünü başarıyla bitirdi. Endüstriyel Fizik ve Kimya Okulu laboratuvarının başkanı 35 yaşındaki Fransız Fizikçi Pierre Curie Pierre Curie ile evlendi.

Marie Curie, doktora konusu olarak “Becquerel ışınımı”nı seçti. Toryum elementinin uranyum ile aynı ışınları saldığını saptadı ve bu ışınıma bir ad verdi: Radyoaktiflik. Maden filizlerini deneyden geçirerek benzer özelliklere sahip yeni bir radyoaktif madde daha keşfetti. Bu yeni elemente de Polonya’dan esinlenerek “polonyum” adını verdi. 1898 yılında polonyum ve radyumu keşfetti. Radyumun keşfi Curie’lere büyük ün kazandırdı. O hiçbir zaman para ile ilgilenmedi.

Pierre Curie 1906’da Paris’te bir kazada yaşamını yitirdi. Pierre’in ölümünden sonra Sorbonne Üniversitesindeki görevi Curie’ye teklif edildi. Böylece Fransa’da ilk kez bir kadına profesörlük unvanı verildi. Curie, kendini bilimsel çalışmalara adadı ve arı metal halinde radyumu elde etmeyi başardı. Bu başarısı ona 1911’de Nobel Kimya Ödülü’nü de kazandırdı. Nobel tarihinde iki kez ödüle değer bulunan ilk bilim insanı oldu. 1914 yılında Paris Üniversitesinde Radyum Enstitüsü kuruldu ve Curie ilk müdür olarak atandı. Hayatı boyunca radyumun tıptaki önemine dikkat çekti.

Fransa'da 4 Temmuz 1934 tarihinde henüz 66 yaşındayken kan kanserinden hayatını kaybetti. Hastalığına, çalışmaları sırasında maruz kaldığı radyasyonun yol açtığı düşünülüyor. Bu yüzden ona "bilim için ölen kadın" deniliyor.