Günün Olayı: 10 Mayıs/Kodları mücadeleden gelen Anneler Günü kutlamaları

Anneler günü anneleri onurlandırmak ve onlara olan sevginin gösterilmesi için aslında dünyada farklı tarihlerde kutlanıyor. Ancak il çıkış ya da resmiyet tarihi diyelim 10 Mayıs 1908. Peki bu gün nasıl ortaya çıktı? Pazarlama ürünü olan günlerden biri mi?

Anneler Günü, uzun bir tarihi içinde barındırıyor. Dünyanın farklı yerlerinde farklı tarihlerde kutlanan Anneler Günü’nün kökleri mitolojiye kadar uzanıyor. Yunan mitolojisinde Zeus'un annesi Rhea için ilkbaharda kutlamalar yapıldığı belirtiliyor. Bunun yanında payen geleneklerine göre ilkbaharda doğanın yeniden canlanması da kutlanıyor. Yunan mitosunda Rhea’nın, Antik Roma’da Kibele’nin 250 yıl boyunca kutsallıkları şölenlerle kutlanmış.

Anneler için özel kutlama

Hristiyanlıkta Paskalya döneminde, 40 gün boyunca hayvansal gıdaları yememek kaydı ile tutulan oruç yani 'Lent'in dördüncü pazarında anneler için özel bir kutlama yapılıyor. Tüm aile halkı pazar ayinini en yakın kiliseye gitmek yerine bölgenin en önemli ve büyük katedraline giderek kutluyor. 'Kilise Ana' adı verilen kutlama sayesinde yılda en azından bir kere tüm aile fertlerinin bir araya gelmesi sağlanmış oluyor.

Kodları kadın mücadelesinden

Anneler Günü'nün kaynağını kadın hareketleri oluşturdu. Amerika Birleşik Devletleri'nde Julia Ward Howe 1870'de 'Anneler Günü Açıklaması'nda bulundu ve tüm anneleri dünyada barış sağlanması için bir araya gelmeye çağırdı.

Günümüze yansıyan biçimiyle Anneler Günü’nün yaratıcısı ise Anna Jarvis’tir. 1908 yılından bu uyana kutlanmaktadır. Anna Jarvis Amerikan İç Savaşı'nın her iki tarafında da yaralı askerlere bakan bir barış aktivisti olarak tanınıyor. 1905 yılında yaşamını yitiren Anna Jarvis, yaşamını yitirdiğinde kızı tarafından her yıl anılmaya başlanıyor.

Anna Jarvis’in yaklaşık olarak 20 yıl boyunca öğretmenlik yaptığı kilisede öğrencileri ile yapılan ilk anma töreni 1908 yılında gerçekleşiyor. Kilisede yapılan anma töreninde 407 çocuğun yanı sıra anneleri de anmaya katılarak Anneler Günü’nün kutluyor. Anmaya katılanlara beyaz karanfiller dağıtılıyor. Başlangıç itibariyle barış aktivisti olan Anna Jarvis’e adanan günün barışı sembolize etse de Anneler Günü olarak kaldı. Anna Jarvis’in kızı ise Anneler Günü’nün bir süre sonra ticarileşmesine tepki göstererek Anneler Günü’nün protesto ettiği biliniyor.

1914 yılında uluslararası bir gün olarak günümüze kalıyor.

Türkiye'de ilk Anneler Günü

Türk Kadınlar Birliği’nin girişimleri ile 5 Mayıs 1955 tarihinde, Mayıs ayının ikinci Pazar gününün tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de 'Anneler Günü' olarak kutlanmasına karar verildi. O yıl, yılın annesi olarak 93 harbi kahramanı 98 yaşındaki Erzurumlu Nene Hatun seçildi.

Farklı tarihlerde kutlamalar

Türkiye'de Mayıs ayının ikinci pazar günü kutlanan Anneler Günü, ABD, Avustralya, Brezilya Yeni Zelanda, Kanada ve Almanya'da da yine aynı tarihte anneler için bir araya geliniyor. İngiltere ve İrlanda ise 'Anneler Pazarı' adını alan kutlama, Paskalya kutlamalarından 3 hafta önce gerçekleştiriliyor. Yani anneler hediyelerini Mart ayında alıyor. Birçok Orta Doğu ülkesinde ise tarih mart ekinoksuna göre belirleniyor. İspanya, Portekiz ve Macaristan'da ise Mayıs ayının ilk haftası kutlama yapılıyor. Polonya'da her 26 Mayıs Anneler Günü olarak sabitlenmiş. Fransa ve İsviçre'de ise bu tarih Mayıs’ın son pazarına denk getiriliyor.