FATİMA REŞAD

Aden- Yemen’in Aden kentinde düzenlenen 8. Kadın Zirvesi, 8 Aralık günü iki gün süren çalışmaların ardından sona erdi. Zirvede, Yemenli kadınların karşı karşıya kaldığı siyasal dışlanma, şiddet, yoksulluk ve adaletsizlik başta olmak üzere birçok temel sorun ele alındı.

Katılımcılar, zirvenin Yemenli kadınların yaşadığı zor gerçekliği yansıttığını ve kadınların meşru haklarının geri kazanılması, adalet ve istikrar sürecinde etkin rol almaları açısından önemli bir adım olduğunu ifade etti. Görüşmelerde, ülkedeki karmaşık siyasi ortamda kadınların geçiş dönemi adaletine nasıl dahil edileceğine yönelik politika önerileri üzerinde duruldu.

‘Yıllık buluşma kadınların sesini birleştiriyor’

Zirveye katılan isimlerden Amal el-Şemiri, kadın zirvesinin Yemen’in kuzeyi, güneyi, doğusu ve batısından geniş bir katılımla gerçekleştirildiğini belirterek, “Bu yıllık buluşma, kadın liderlerin ve sivil toplum aktivistlerinin sesini bir araya getiriyor. Umudumuz, burada çıkan tavsiyelerin gerek Yemen içinde gerekse bölgesel ve uluslararası düzeyde somut adımlara dönüşmesidir. Barışın, güvenliğin ve istikrarın sağlanmasını istiyoruz; Yemen’e karşı yürütülen bu savaşa artık ‘yeter’ diyoruz” dedi.

Geçiş dönemi adaleti vurgusu

Zirvenin kuruluşundan bu yana organizasyonda da yer alan Sudanlı katılımcı Nesibe el-Hasan ise bu yılki başlıkların yalnızca Yemen için değil, Arap dünyasındaki tüm kadınlar için önemli dersler içerdiğini söyledi. Nesibe el-Hasan, geçiş dönemi adaletinin ülkeleri barış ve istikrara taşıyan temel bir süreç olduğunu vurgulayarak, “Bu adalet mekanizması doğru uygulanırsa bizi güvenli ve istikrarlı bir geleceğe ulaştırabilir” diye konuştu.

Kadının siyasette ve ekonomide güçlendirilmesi

Zirvede sunum yapan Eşvak Taha da farklı şehirlerden, partilerden ve toplumsal yapılardan kadınların bir araya gelmesinin büyük önem taşıdığını belirtti. Eşvak  Taha, zirvenin kadınların liderlik pozisyonlarına erişimini güçlendirmeyi hedeflediğini vurgulayarak, kadınların toplumun yarısını oluşturduğunu ve kalkınmanın temel aktörlerinden biri olduğunu söyledi.

Bu yıl zirveye ilk kez katılan sunucu Münye Mesud ise girişimcilik temasının programa dahil edilmesine dikkat çekti. Küçük işletme sahibi kadınların zirveye katılımının, kadınların özellikle hane ekonomisindeki rolünün giderek artmasının bir göstergesi olduğunu ifade etti.

Tavsiyeler

Zirvenin sonuç bildirgesi, Yargıç İşrak el-Mıktari tarafından okundu. Bildirgede, geçiş dönemi adaletinin toplum ile devlet kurumları arasında güvenin yeniden inşası için hukuki ve ahlaki bir zorunluluk olduğu belirtildi. Kalıcı barışın ancak güçlü ve istikrarlı bir ekonomiyle mümkün olacağı vurgulandı.

Tavsiyelerde ayrıca kadınların geçiş dönemi adaletinin tüm aşamalarına dahil edilmesi, hak ihlallerinin hesap sorulabilir şekilde ele alınması, kadınların tam haklarının tanınması ve ulusal düzeyde kadınları kapsayan etkili bir mekanizma kurulması çağrısı yapıldı. Kırsal bölgelerdeki kadınların mayın ve çatışma hatları konusunda bilinçlendirilmesi de öneriler arasında yer aldı.

Kadınlar  barışın özneleri olmakta ısrarlı

Zirvede ele alınan tüm başlıklar, savaşın ağır yüküne rağmen Yemenli kadınların barışın aktif öznesi olma kararlılığını ortaya koydu. Katılımcılar, zirvenin savaş ekonomisinden ve ataerkil yapıdan kaynaklanan dışlanmaya karşı, kadınların siyasal, toplumsal ve ekonomik hayatta eşit ortaklık talebinin güçlü bir ifadesi olduğunu vurguladı.