ASMAA FATHI

Kahire- Kadına yönelik şiddet, taciz ve tecavüz vakalarının yıllardır hız kesmeden arttığı Mısır’da kadınlar kendi oluşumları ve mücadeleleriyle bu duruma karşı çalışmalar yürütüyor.

Avukat Salwa Beşir, kadınlar için çalışma yürüten isimlerden biri. Salwa Beşir, kadınları hukuki açıdan desteklemek, yargıda karşılaştıkları krizleri aşmalarına yardımcı olmak ve prosedürlerini kolaylaştırmak amacıyla İskenderiye şehrinde Safina Girişimini başlattı. Girişim, Mısır'da ve özellikle İskenderiye şehrinde çalışmalarını yürütürken, Avukat Salwa Bashir, girişimin faaliyetleri ve hedefleri hakkında ajansımızın sorularını yanıtladı.

*Girişimin hedefleri arasında neler var ve kadınlara ne gibi hizmetler sunuyor?

Girişimden sorumlu olanlar, İskenderiye kentindeki kadınlara, basit istişarelerden dava takibine kadar çeşitli şekillerde özellikle hukuki destek sağlıyor. Prosedürler, özellikle mali haklarını talep eden kadınlar için çok pahalı. Evlendikten sonra hayatlarının uzun bir dönemini evlerinde geçiren kadınlar bir süre sonra kendilerini sokakta bulabiliyor ve en temel haklarından mahrum kalabiliyorlar. Bu da kadınlara yardım için insan hakları ve yasal müdahale gerektiriyor.

İskenderiye şehri sakini olmamız nedeniyle başlattığımız girişim kadınlara destek sağlama sürecini kolaylaştırdı. Çalışma ekibimizin ağırlıklı olarak kadın avukatlardan oluşması nedeniyle çalışmalarımızı hukuki boyuta odakladık ve bu hizmet 2013 yılında başladı. Konu yalnızca dava prosedürleriyle sınırlı değil, girişim aynı zamanda mağdurun haklarını garanti altına alan belgelenmiş bir anlaşma imzalayarak bazı anlaşmazlıkların dostane bir şekilde çözülmesine de müdahale ediyor.

*Kahire'deki merkezileşme diğer şehirleri nasıl etkiliyor?

Gerçekten de bu merkezileşmenin, özellikle bağlamları hukuki çözümlere bağlı olmayan sorunlar üzerinde önemli bir etkisi var. Kahire'de olduğunuzda dava süreçlerinde medya ve diğer unsurlardan geri dönüş olabiliyor. Diğer şehirlerde ise durum büyük ölçüde değişiyor. Hizmet eksikliği de var, çoğu durumda dosyalar Kahire'deki kurumlara gönderiliyor. Merkezileşme durumu diğer şehirlerdeki yoksulluğu artırdı.

*Safina Girişimi özel bir yapıya sahip bir şehri hedef alıyor, burada kadınların yaşadığı en belirgin krizler neler?

Yaz-kış turistlerin sürekli burada olması kadınların yaşadığı krizlere çeşitlilik katıyor ve kadınların yaşadığı en önemli sorunlardan biri de dijital taciz ve sonrasında farklı eğitim düzeyindeki kız çocuklarına yönelik yapılan şantajları içeriyor. Bununla başa çıkmak için uygun mekanizmaların devreye sokulması gerekiyor. Kadınların maruz kaldığı diğer taciz, saldırı ve ihlal biçimlerinin yanı sıra neredeyse sürekli olarak meydana gelen bu durum, bölge sakinlerinin kız çocuklarından korkmasına, hareketlerinin kısıtlanmasına ve çoğu zaman geleceklerini etkilemesine neden oluyor. İskenderiye'de de bir kısmı Yukarı Mısır'dan, bir kısmı da kırsal mahallelerden gelen çok sayıda gurbetçi var, bu nedenle hakim kültür buralardan pek farklı değil. Kadınlar şiddete, sosyal baskıya maruz kalıyor ve çoğu zaman bu durum eğitimlerini ve çalışma yaşamlarını etkiliyor.

*Uzak şehirlerdeki kadın kuruluşlarının çalışmalarının eksikliği telafi edilebiliyor mu?

İskenderiye'deki feminist örgütler mümkün olduğunca arenada yer almaya ve özellikle kadınlar ve çocuklarla ilgili toplumsal sorunlarla ilgilenmeye çalışıyor. Buradaki gönüllüler aslında yerel toplumun doğasını, ihtiyaçlarını, üyelerinin geleneklerini ve yaşam tarzlarını öğrenirler ve bu onların kısa ve uzun vadede etki yaratmasını sağlar.

*Özellikle kadınlara destek sağlama konusunda gelecek planlarınız neler?

İster girişimin gönüllü personeli ister ortaklara yönlendirme yoluyla olsun, kadınlara her açıdan destek sağlamak amacıyla kadın kuruluşları ve genç girişimlerle birçok ortaklığımız var. Bu yıl da Bar Aman Girişimiyle birlikte atölye çalışmaları yapmayı sabırsızlıkla bekliyoruz ve çalışma programlarımızdan biri olan şiddet mağdurlarına psikolojik destek sağlamak amacıyla bir psikologla iletişime geçtik. Ayrıca, dava ve şikayet yolunu seçmeyenlere hukuki bilgi sağlamak ve usule ilişkin farkındalık oranını artırmak amacıyla kadınlara yönelik bir hukuki kültür salonu hazırlamak amacıyla diğer ortaklıklarla da işbirliği yapmaya hazırlanıyoruz.

*Son olarak kadın avukatların iş hayatında karşılaştıkları en belirgin krizler nelerdir?

Bu krizlerin çoğunu bu mesleği yapan kadın olduğumuz için yaşıyoruz, kadınların bu alanda çalışma kabiliyetini azaltan bir kültür var. Toplumda kadın avukatları damgalayan, onlara zarar veren pek çok fikir var ve davalarında bize başvuran kadınlar, sanki kadın avukatların bu meslekte yeterli bilgisi yokmuş gibi davranılıyor. Kadın avukatlar genellikle mahkemelerde, karakollarda, hatta vatandaşlarla doğrudan görüşmelerde birçok ihlale maruz kalıyor.