İBTİSAM AXFİR

Bingazi- Libya’ da kadınlara karşı uygulanan cinsiyetçi yaklaşımlara ve hak ihlallerine karşı kadınların mücadelesi gelişiyor ve büyüyor. Kadınlar toplumsal cinsiyetçi bakış açısına karşı rollerini her yerde oynuyor.

Sivil toplum aktivisti Aya Al-Lubaidi Libya'daki kadınların, her türlü şiddete ve özellikle cinsiyet ayrımcılığına maruz kalmalarına rağmen, karar alma merkezlerine ulaşmak ve toplumu geliştirmek için çabaladıklarını vurguladı. Aya Al- Lubaidi, çoğu Libyalının, kadınların bakanlıklar ve üst düzey pozisyonlarda varlığının yalnızca yüzeysel olduğunu düşündüğünü belirterek, “Kadınlar buna karşı kendilerinin etkili olduğunu ve karar sahibi olduklarını düşünüyor” dedi. Aya Al-Lubaidi, üst düzey ve lider pozisyonlarda kadınların varlığının çok önemli olduğunu belirterek, bu pozisyonları elde etmek için gereken hedeflere ulaştıklarını ifade etti.

‘Kadınlar işlerini yaparken şiddete maruz kalıyor’

Aya Al- Lubaidi, Libya'da kadınların işlerini yaparken maruz kaldıkları şiddete, özellikle de cinsiyet ayrımcılığına dikkat çekerek, bu durumun kadınların gelecekte karar alma pozisyonlarında yer almalarını ve eğitim almalarını engellemediğini belirtti.

Sivil toplumda yer alarak, kadınların bakanlıklar ve üst düzey pozisyonlardaki varlığının çok önemli olduğunu yineleyen Aya Al- Lubaidi, 2011 sonrası bu öneminin daha da belirgin hale geldiğini belirtti. Bu alandaki farklı pozisyonlardaki kadın örneklerine dikkat çekerek, “Şu anda bu alanda Kadın İşleri Bakanı Intisar al-Abboud ve Temsilciler Meclisi'nde aktif bir rol oynayan Milletvekili Aisha Tablaqi gibi birçok başarılı kadın örneği var. Daniel Kasırgası'ndan sonra insanlara yardım etmede çok aktif bir rol oynayan Naima al-Araibi'ye sahibiz” dedi.

‘Fırsat ve yasa gerekli’

Kadınların etkin ve verimli rollerinin her zaman geçerli olduğunu vurgulayan Aya Al- Lubaidi, bazı kadınların etkisiz olduğunu ancak bu sayının az olduğunu belirtti. Aya Al- Lubaidi birçok kadının, varlıklarını kanıtlamak ve iş yaşamında, siyasi alanda rol oynamak için sıkı bir şekilde çalıştığını ifade ederek, “Kadınların siyasi katılımlarını arttırmanın yollarından biri eğitim ve öğretim fırsatlarını yaratmaktır. Ayrıca cinsiyet eşitliğini hedefleyen yasaların oluşturulması gerekir” şeklinde konuştu. 

‘Kabilelerin kadınlara desteği çok önemli’

Aya Al- Lubaidi erkeklerin aday olması durumunda öncelikli olarak tercih edilmesine yol açtığını belirterek, bunun sadece tecrübesizlikten kaynaklanmadığını, sadece kadın olmalarından kaynaklandığını vurguladı. Aya Al- Lubaidi “Libya'da kabilelerimiz var ve onlardan ayrılamayız, bu nedenle kabilelerin kadınlara desteğinin çok önemli olduğuna inanıyorum. Kadınlar hala eşleri, babaları ve hatta erkek kardeşleri tarafından zincirlenmiş durumda, bu da hareketlerini kısıtlıyor ve yüksek mevkilere gelmelerini engelliyor” diye belirtti.

‘Libya’da bazı kadınlar hala eğitimden yoksun’

Çeşitli kurum ve bakanlıklarda ortaya çıkan kadın destek ve güçlendirme ofislerinin işlevi konusunda Aya Al- Lubaidi şunları söyledi: “Bu ofisler ve kurumlar etkili bir role sahip, zira kurumlarda kadınlara iyi fırsatlar sağlamak ve onları her konuda desteklemek için görev yapan kadınlarla tanıştım.”

Libya'da kadınların pek çok zorlukla karşı karşıya olduğunu dile getiren Aya Al-Lubaidi, bazı kadınların hala eğitim ve öğretimden yoksun olduğunu, kendi kendilerine yetmelerini sağlayacak ekonomik fırsatlardan yoksun olduklarını hatırlattı.

Sonuç olarak Aya Al-Lubaidi, Libya'daki kadınların siyasi temsilinin hala zayıf olduğunu belirterek bunun, genç kadınların gelecekte siyasi alanda yer alma isteğini olumsuz etkilediğini ifade ederek, “Ancak eğitim ve destekle birlikte bu durumun değişmesini umuyoruz” dedi.