JUAN KERAMİ

Kirmanşah–Kadın hakları her geçen gün gasp edilen İran’da hükümet çıkardığı yeni yasa ve artırdığı cezalarla kadınlara yaşam alanı bırakmazken, kadınlar özgür bir yaşamın mümkün kılmak için ‘Jin jiyan azadi’ felsefesiyle direnmeye devam ediyorlar. İran hükümetinin kadın düşmanı ataerkil yaklaşımları toplum içinde erkek zihniyetini ve yoz yaklaşımlara da zemin oluyor. Rojhilat Kurdistan’ın Kirmanşah kentinde yalnız yaşayan kadınlar, kiralık ev bulmakta zorlanıyor. Yalnız yaşayan kadınlara “komşular istemiyor” bahanesiyle kiralık ev vermeyen bazı emlak danışmanları ve ev sahipleri, kimi zaman da cinsel ya da sözlü tacizde bulunuyor.

‘Hakkım olan şey için yalvarmak zorunda kalıyorum’

Ev bulmakta zorlanan kadınlardan H.G., kiralık ev ararken karşılaştığı sorunları anlatarak, yalnız yaşayan kadınların neden ev kiralayamadığını sordu. Komşular istemediği bahanesiyle yalnız yaşayan kadınlara ev verilmediğini dile getiren H.G., “Bazen insan olarak hakkım olan şey için yalvarmak zorunda kalıyorum. Parasını ödeyeceğim ev için dilenmek zorunda kalıyorum ve insanın onuru zedeleniyor” şeklinde konuştu.

‘Defalarca tacize uğradım’

Görmeye gittiği kiralık evlerde karşılaştığı sorunlardan birinin de emlak danışmanlarının ya da ev sahiplerinin cinsel ve sözlü tacizleri olduğunu vurgulayan H.G., şunları dile getirdi:

“Defalarca sözlü taciz ve rahatsız edici söylemlerle karşılaştım. Bu yüzden bazen evi yakından görmeyip bir tanıdığımı ya da kardeşimi göndermek zorunda kalıyorum. Aradığımda bile sözlü tacize uğruyorum. Örneğin dolaylı olarak ‘istersen daha az kira ödeyebilirsin’ diyorlar. Ya da kira fiyatını düşürebileceklerini söylüyorlar. Bu tekliflerin arkasında gerçekten can sıkıcı bir talebin olduğu açık. Aslında kadını bir meta olarak görüyorlar ve ona bir fiyat biçiyorlar. Hatta çoğu zaman emlak danışmanları ya da ev sahipleri aramamdan sonra kısa mesaj göndermeye, uygunsuz sözler ve sorular göndermeye başlıyorlar ki bu da mahremiyetimin ihlalidir ve bir tür tacizdir.”

‘Kiralık ev fiyatları yüksek oranda arttı’

Serbest piyasa koşulları nedeniyle kiralık ev fiyatlarındaki artışın da kadınları zorladığına vurgu yapan H.G., “Yüksek kiraları ödeyemeyen kiracılar üzerinde baskı var. Yalnız yaşayan kadınların çoğu bu yüksek kiraları ödeyemiyor. Bu da karşılaştığımız sorunlardan biri. Emlakçılara kiralık evleri olup olmadığını sorduğumda ‘ne kadar kira ödemek istiyorsunuz’ diye soruyorlar. Söylediğim fiyata ise ‘bu fiyata tavuk kümesi bile bulamazsınız’ diyorlar! Küçük şehirlerde de bu sorun hızla artıyor” dedi.

‘Yalnız yaşamak tercihim’

Bazen ev bulabilmek için fazladan ödeme yapmak zorunda da kalındığını dile getiren H.G., “Bir arkadaşım ev bulamadığı için tüm eşyalarını ailesinin evine taşımak zorunda kaldı. Sonunda bir ev bulana kadar uzun süre ailesiyle yaşamak zorunda kaldı. Ev sorunu birçok kadının cesaretini kırıyor. Yeniden ailesinin yanına dönen kadınlar, bazen kendi istekleri dışında evlendirilebiliyor” diye konuştu.

Yalnız başına yaşamayı tercih ettiğini “kadınsın” denilerek yoluna çıkarılan engellerle mücadele edeceğini söyleyen H.G., “Bu yolu yürümeyi ben seçtim ve kimsenin engellemesine izin vermeyeceğim” dedi.