Haber Merkezi- Kayıp yakınları ve İnsan Hakları Derneği (İHD) Amed Şubesi, "Kayıplar bulunsun, failler yargılansın" eyleminin 804’üncü haftasında bir kez daha Yaşam Hakkı Anıtı önünde toplandı. Eylemde 5 Temmuz 1991’de evinden gözaltına alınmak için götürülen ve cansız bedeni Xarpêt’in Maden ilçesi sınırlarında bulunan Halkın Emek Partisi (HEP) Amed İl Başkanı Vedat Aydın’ın failleri soruldu.

Eyleme, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Sûr Belediye Eşbaşkanı Adnan Örhan, 5 Temmuz 1991’de katledilen HEP Amed İl Başkanı Vedat Aydın’ın ailesi ve çok sayıda kişi katıldı.

‘Devlet aklı değişmedi’

Eylemde ilk olarak konuşan İHD Amed Şube Başkanı Ercan Yılmaz, Vedat Aydın’ın ölüm hikayesine değinerek 33 yıl geçmesine rağmen devlet aklının değişmediğini vurguladı. Ercan Yılmaz, Kürt siyasetçiler, insan hakları savunucuları ve gazetecilerin ürettikleri çözümden dolayı ‘cezalandırıldığını’ söyledi.

Şükran Aydın: Devlet Vedat Aydın’ın ölüm kararını verdi

Vedat Aydın’ın eşi Şükran Aydın da Vedat Aydın şahsında yaşamını yitirenleri anarken eşinin kaybedildiği günü şu sözlerle anlattı:

“Ben kendim Vedat Aydın’ı Diyarbakır Emniyetine teslim ettim. İlk günden bu yana ifadem aynıdır. Vedat Aydın’ı gözaltına alanlar Diyarbakır Emniyet polisleriydi. Sadece ‘ifadesi var’ dedi. Devlet Vedat Aydın’ın ölüm kararını verdi, 4 polis vermedi. Verilen karar yukarıdan geldi. Başbakan, Cumhurbaşkanı, Genel Kurmay Başkanı bunların hepsinin haberi vardı. Talimat oralardan gelip ve polisler de öldürmek için aldılar. Bizim için failler kaybolmadı, buradadır. Faillerin kimler olduğunu biliyoruz. Hayatımızın sonuna kadar kayıplarımızın davasını sürdüreceğiz. Çektiğimiz acılara rağmen isteğimiz bize bunu çektirenler aynı acıları çeksin. İlk günden bugüne dediklerimizi tekrar ediyorum; bütün faili meçhullerin kararı yukardan verilip, aşağıdan uygulandı.”

 ‘Failli belli bir cinayet ‘

Vedat Aydın’ın kardeşi Veysi Aydın da 33 yıl geçmesine rağmen siyasi bir cinayetin aydınlatılmamasının da devletin kararı olduğunu belirterek topluma mesaj verilmek istenildiğini dile getirdi. Veysi Aydın “Bu nedenle bu dava politik bir davadır. Bu davanın faillerini devlet de, biz de biliyoruz. Bu nedenle failli belli bir cinayet diyoruz. Bu da Kürt sorunu ile alakalıdır. Kürt sorunu çözülmeden bu cinayetler saklı kalır. Bir kez daha diyoruz ki, bu kadar kan, bu kadar kayıp, bedel yeter. Biz katilleri biliyoruz, mahkemeler sonlansa, zamanaşımı sağlansa da bizim için fail bellidir. Yaşamını yitirenlerin emekleri mücadelemize ışık olacaktır” şeklinde konuştu.

Konuşmaların ardından Vedat Aydın’ın katledilme hikayesini İHD Amed Şubesi Yönetim Kurulu üyesi Avukat Berfin Elçi okudu.

Failler yargı önüne çıkarılmadı

Vedat Aydın’ın katledilme hikayesinde şu ifadeler yer aldı:

“Vedat Aydın, 1953 yılında Amed’in Bismil ilçesine bağlı Kürthacı köyünde dünyaya gelir. 1979 yılında Diyarbakır Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü'nden mezun olan Vedat Aydın, 12 Eylül 1980 askeri darbe döneminde tutuklanıp, 4 yıl hapis yatar. Aydın, 28 Ekim 1990 tarihinde Ankara'da gerçekleşen İHD 3’üncü Olağan Genel Kurulu'nda yaptığı Kürtçe konuşma nedeniyle tekrar tutuklanır. Hakkında açılan soruşturma kapsamında bir süre hapiste kalan Vedat Aydın, ardından 1991 yılı Haziran ayında yapılan Halkın Emek Partisi (HEP) İl Kongresi’nde Amed İl Başkanı seçilir.

 İfadeye çağrıldı

5 Temmuz 1991 gecesi silahlı, elinde telsiz bulunan ve kendilerini polis olarak tanıtan kişilerce ‘ifaden alınacak' denilerek gözaltına alınır. Ailesi ve avukatlarının girişimlerine rağmen, emniyet tarafından gözaltına alındığı kabul edilmez. 7 Temmuz 1991 tarihinde, Xarpêt ili Maden ilçesi yakınlarında bir köprü altında vahşice işkence edilmiş halde cesedi bulunur.

10 Temmuz 1991 tarihinde cenazesinin getirildiği Amed’de yüzlerce araçlık konvoy ve on binlerce kişi tarafından karşılanır. Cenazeye katılanlara paramiliter güçler tarafından silahlı saldırı gerçekleşir. Saldırı sonucu en az 8 kişi yaşamını yitirir. Aralarında milletvekilleri ve gazetecilerin de bulunduğu yüzlerce kişi ise yaralanır.

 Dosya kapatıldı

İtiraflarıyla gündeme gelen JİTEM elemanı Abdülkadir Aygan’ın 2000’li yıllarda Aydın cinayeti konusunda verdiği bilgilere rağmen faillerin kimliği ‘tespit edilmez’. 2021 yılında ise Vedat Aydın cinayet soruşturması ‘zamanaşımı’ gerekçesiyle kapatılır. İşkenceci failler yargı karşısına çıkarılmaz ve cezalandırılmaz.”

 Açıklamanın ardından kayıplar için oturma eylemi yapıldı.