RAJA KHAYRAT

Fas- Faslı kadınlar parlamentoda daha fazla kadın temsilinin olması için mücadelelerini sürdürüyor. Fas'ta yasama döneminin ikinci yarısında Danışma Meclisi’nin seçim sonuçları, kadın temsilinin zayıf olması yönünden eleştiriliyor.

Federal Kadın Hakları Birliği Üyesi Latifa Bouchoy, Fas’ta erkek egemen zihniyetin parlamento olmak üzere yaşamın diğer alanlarına yönelik yansımasını değerlendirdi. Danışma Meclisi’nde kadın temsiliyetinin zayıf olmasının Fas'ta kadınların insan hakları alanındaki kazanımlarıyla çeliştiğini aktaran Latifa Bouchoy, “Kadın Hakları Birliği Federasyonu'nda Danışma Meclisi'ndeki komitelerde kadınların temsilinin zayıf olduğundan bahsetmiştik. Kadınların parlamentodaki temsiliyeti çok zayıf ve bu Anayasa'nın eşitlik ilkesini öngören 19’uncu maddesini göz ardı ediyor. Kadınların bu konuda bir direnişi söz konusudur. Fas anayasası kadın hakları konusunda bir ilerleme kaydetti ve bu nedenle eşitliğin sağlanmasına yönelik güçlü bir siyasi irade ortaya konulmalıdır” ifadelerinde bulundu. 

‘Seçim sistemi yeniden gözden geçirilmeli’

Ülkede cinsiyet eşitliğinin sağlanmasına yönelik girişimleri yetersiz bulan Latifa Bouchoy, sözlerine şöyle devam etti: “Sendikalar, siyasi partiler, sanayi ve ticaret odaları olmak üzere çeşitli kurumlara yöneliyoruz. Özellikle siyasi partilerde eşitliğin sağlanması yönünde net bir adım yok. Kadınlar için öngörülen oranlardaki temsile saygı gösterilmiyor. Önümüzdeki seçimlerde Temsilciler Meclisi, Danışma Meclisi, bölge ve bölgesel grup konseyleri, seçilmiş tüm siyasi organlar düzeyinde yasaların ve genel olarak seçim sistemi yeniden gözden geçirilmelidir.”

‘Anayasada belirtilenlerle pratik arasında çelişkiler var’

Siyasi Partiler Yasasına ilişkin bazı ihtiyati tedbirlerin alınması gerektiğini dile getiren Latifa Bouchoy, “En azından eşitliğe atıfta bulunması gerekiyor. Tüm siyasi organlarda eşitliğin olması gerekiyor. Eşitlik yasalarında bazı hususların netleştirilmesi önemlidir. Siyasi parti yasası başta olmak üzere seçim yasalarına ilişkin müzakerelerin kadınların katılımından yoksun olması endişe vericidir. Buna karşı tüm siyasi ve diğer çevrelerde kapsamlı bir seferberlik olmalı. Kadınlar olmadan eşitlik ve demokrasi de olmaz. Kadınlar Fas'ın birçok alanında önemli roller üstleniyor ve ciddi bir deneyime sahip. Ancak buna rağmen kadınlar siyasette arka planda tutuluyor. Seçim süreçlerinde kadınlar en ön saflarda çalışmalar yürütüyor, ancak seçimlerin ardından dışlanıyorlar. Bu durum kadınlara yönelik bir tür siyasi şiddetin devam etmesine neden oluyor. Anayasa'nın (2011) yayımlanmasından 13 yıl sonra bugün hâlâ eşitlikten uzak olmamız eleştirilmesi gereken bir konudur. Fas Anayasası’nda belirtilenlerle pratik arasında ciddi çelişkiler var” dedi.