NORŞÎN ABDİ

Kobani- Kuzey ve Doğu Suriye’de 19 Temmuz Devrimi’yle birlikte kadınlar mücadele alanlarının en ön saflarında yer alarak, tarihi direnişler sergiledi. Yaşamın tüm alanlarında örgütlenen kadınlar, siyasetten sanata, toplumsal çalışmalardan ekonomiye önemli başarılar elde etti. Ayrıca kadınların uzun soluklu mücadelesiyle gelenek adı altında hayata geçirilen erkek zihniyetinin ürünü kimi uygulamalarda değişti. Bunlardan biri de berdel evlilikler oldu. 

Berdel, ailelerin karşılıklı olarak hem oğullarını hem de kızlarını evlendirmeleri anlamına geliyor. Bir aile diğer bir ailenin kızını kendi oğluyla evlendirirken kendi kızını da karşı tarafın oğluyla evlendiriyor. Bu evlilikler genellikle rızasız ve görücü usulü ile gerçekleştiriliyor. Evlilik sonrasında bir çiftin boşanması ya da sorun yaşaması durumunda diğer çift de aynı ölçüde sorunun sonuçlarını yaşıyor.

‘Bu evlilikler kadını daha da geriletiyor’

Kuzey ve Doğu Suriye’nin Fırat Bölgesi'nde yer alan Kobanê kentinde Mala Jin (Kadın Evi) Sözcüsü Samira Muhammed Alî, konuyla ilgili ajansımıza değerlendirmelerde bulundu. Kadın Evi çalışmaları ile genç yaşta evlendirmelere karşı çalışmalar yürüttüklerini kaydeden Samira Muhammed Alî, “Ortadoğu toplumunda genel olarak köhnemiş gelenek ve göreneklerin bir sonucu olarak çeşitli evlilik yöntemleri uygulamaktadır. Tarihe dönüp bu konuyu araştırdığımızda, yıllar ve toplumlar boyunca bu tür evliliklerin aslında kabul edilmediğini, berdel evlendirmelerinde İslam hukukunda bir gerçeklik olmadığını görüyoruz. Bu tür evlilikler kadınların entelektüel düzeyinin gerilemesine, aile ve evlilik sorunlarının yayılmasına neden olmakta, bu da toplumun yıkımına ve parçalanmasına yol açmaktadır” şeklinde konuştu.

Farkındalık yaratıyorlar

Kuzey ve Doğu Suriye bölgelerinde Rojava Devrimi sonrasında kadınların her alanda yer alma fırsatı yakalayarak lider olduklarını ve tüm kurumlarda iz bıraktıklarını dile getiren Samira Muhammed Alî, kadınların toplumda farkındalık yaratarak bu durumun ortadan kaldırılması için çalıştıklarını kaydetti. Samira Muhammed Elî, “Çünkü toplumlarda dengenin temellerinden biri sağlıklı bir aile kurmaktır; bu da entelektüel, kültürel ve politik açıdan bilinçli, ileri bir toplum inşa edilmesine ve bu toplumun entelektüel gerilemeyi hedefleyen eski geleneklerden kurtulmasına katkıda bulunacaktır” dedi.

‘Devrimle birlikte berdelin önüne geçildi’

Berdel evlilik olgusunun toplumda, iki aile arasında eşitliğin olmayışı, birbirini anlayamama, aralarındaki kültür farklılıkları, istikrarsızlık gibi pek çok sorunu beraberinde getirdiğini aktaran Samira Muhammed Alî, "Kuzey ve Doğu Suriye'nin tüm bölgelerinde mücadeleyle, yasaların çıkarılmasıyla kadınlar bu olgunun azaltılması için çalışabildiler. Devrim öncesi berdel evlilikler yaygındı. Aileler bu şekilde kadınları evlenmeye zorluyordu. Devrimin başlamasıyla birlikte kadın yasaları çıkarıldı ve bu tarz evliliklerin önüne geçildi. Bu sayede günümüzde kadınlar bu olguyu sınırlayıp ortadan kaldırabildiler, varsa bile bu oran yüzde 1'i geçmiyor” diye kaydetti.

‘Kadınlar toplumda değişimin gücüdür’

Kadınların toplumun düzeyini yükseltmek için güzel adımlar attığını vurgulayan Samira Muhammed Alî, sözlerini şöyle tamamladı: "Kadınlar direniş ve mücadele yoluyla özgür ve entelektüel açıdan bilinçli bir toplum inşa etmek için çalıştılar ve ilerlemelerine engel olan olguları azaltmayı başardılar. Bağımsızlığını inşa edebilen ve ilerleyebilen bilinçli bir nesil yetiştirmek için sağlam adımlar attılar. Bizler Rojavalı kadınlar olarak mücadelemizi hızlandırmalı ve tüm kadınların özgürlüğünü kazanmak, kadınları köhne gelenek ve görenekler çatısı altına hapseden gerici ideolojiyi ortadan kaldırmak için çalışmalıyız. Kadınlar toplumda değişimin gücüdür."