MEDYA HAWAR

Şengal- IŞİD çeteleri, 3 Ağustos 2014'te Şengal’e yönelik soykırım saldırısı gerçekleştirdi. Ezidilerin 74’üncü ferman olarak tanımladığı soykırım gününe kadar Şengal’i 12 bin peşmerge, 6 bin Irak askeri koruyordu. Fakat 3 Ağustos günü Şengal’i terk ederek, Ezidileri soykırım saldırıları ile karşı karşıya bıraktılar.

Katliamda 12 bin 855 Ezidi katledildi. Kadın ve çocukların da olduğu 6 bin 417 kişi ise kaçırıldı. 3 bin 504 kadın, 2 bin 869 erkek ve bin 59’u çocuk olmak üzere 7 bin 432 kişi ise hala kayıp. Ayrıca binlerce Ezidi kadın ve kız çocuğu tecavüze maruz bırakıldı, satıldı. Katliamın bir boyutu da Ezidilerin kutsal mekanlarına yönelik gerçekleştirildi. Birçok kutsal mekan yerle bir edildi.

3 bin 568 kişi kurtarıldı

Suriye Demokratik Güçleri (QSD), YPG ve YPJ güçleri yaptıkları operasyonlarla, soykırım saldırıları sırasında kaçırılan bin 213 kadın, 339 erkek, bin 59 kız çocuğu, 957 erkek çocuğu olmak üzere 3 bin 568 kişiyi IŞİD’den kurtardı. Kurtarılan kadınlardan 150'si Şengal'de yaşıyor. Küçük bir kısmı Güney Kürdistan'daki kamplarda, büyük bir kısmı da Avrupa'ya yerleşmiş durumda. 360 bin Ezidi ise göçe zorlandı.

Toplu mezarlar

Bölge genelinde 202 toplu mezarın bulunduğu tahmin ediliyor. Şu ana kadar tespit edilen 89 toplu mezardan sadece 46’sı açıldı. Açılan mezarlardan bin 32 cenaze çıkarıldı. Sadece 201 kişi yapılan DNA testi sonucu ailelerine teslim edildi.

IŞİD katliamını soykırım olarak kabul eden ülkeler

Şengal’deki katliamı Amerika, Avustralya, İrlanda, Portekiz, Hollanda, Belçika, Lüksemburg, Almanya, Ermenistan, İskoçya ve Fransa soykırım olarak kabul etti. Ezidilere yönelik ülkelerin aldığı kimi kararlar şöyle:

*2015-2016'da Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliği raporunda IŞİD'in Ezidilere karşı planlı bir şekilde "soykırım" gerçekleştirdiği belirtildi.

*2016 yılında Avrupa Parlamentosu Ezidi soykırımını tanıma kararı aldı.

*2016 yılında ABD bir açıklama ile Ezidi ve diğer azınlıklara yönelik soykırımı tanıdığını duyurdu.

*2017 yılında Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM), Avrupa ülkelerini Irak ve Suriye'de Ezidiler, Hristiyanlar ve Sünnilere karşı işlenen soykırımı resmen tanımaya çağırdı.

*2018 yılında Ermenistan Parlamentosu Ezidilere karşı işlenen suçları soykırım olarak kabul etti.

*2018'de Kanada, Ezidilere yönelik soykırımı sadece "kimliklerin silinmesi" şeklinde başlattı ama soykırım olarak adlandırmadı. Kanada, IŞİD'den kurtulan Ezidi kadınlar için özel bir politika yürütüyor.

*2018'de Avustralya Parlamentosu Temsilciler Meclisi, IŞİD'in Ezidi toplumuna karşı yaptığı katliamı soykırımı olarak belirten bir yasa tasarısını kabul etti. Faillerin soruşturulması ve yargılanması çağrısında bulundu.

*2019'da Portekiz Parlamentosu soykırımı tanıdı.

*2021'de Belçika Parlamentosu, IŞİD’in Ezidi cemaatine karşı işlediği suçları soykırım olarak kabul etti. Katliamı soykırım olarak tanıyan Belçika da anlaşmayı 9 Ekim'de onayladı.

*2021'de Hollanda Parlamentosu, 2014'te Ezidi cemaatine karşı işlenen suçları soykırım olarak kabul etti.

*2022'de İngiliz Hükümeti IŞİD'in Ezidilere yönelik vahşetini kınadı ancak suçları soykırım olarak tanımadı. Kararın ağır ceza mahkemesinde uygulanacak bir politika içerdiğine dikkat çekti.

*2022'de Lüksemburg Parlamentosu Ezidilere karşı yapılanları soykırım olarak kabul etti.

*2023 yılında Alman Parlamentosu, IŞİD'in Ezidi cemaatine karşı işlediği suçları soykırım olarak kabul etti.

‘IŞİD Çetelerinin yargılanmasına ilişkin karar alındı’

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi, IŞİD çetelerinin bitme noktasına getirildiği Baxoz Savaşı’nın sona erdiği ilk günlerden bu yana uluslararası kurum ve kuruluşlara, ülkelere tutuklu IŞİD çetelerinin yargılanması konusunda çağrıda bulunuyor. Uluslararası bir yargılamanın yapılması talebi ile birçok yere başvuru yapıldı.

IŞİD çetelerinin ortaklarıyla birlikte farklı inanç, kültür ve dilden insanlara karşı işlediği suçlar belgelendi ve kamuoyuna sunuldu. Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi, 60 ülkeden 10 binden fazla tutuklu bulunan IŞİD üyesini 10 Haziran’da yargılama kararı aldı. Ezidi toplumu kararı memnuniyetle karşılayarak, yargılama dönemine dahil edilmeyi bekliyor.