HANAN HARET

Fas – Faslı kadınların çalışma hayatına katılımı giderek düşüyor. Planlama Yüksek Komisyonu’nun son verilerine göre; geleneksel, kültürel ve sosyal faktörler nedeniyle ülkede kadınların önemli bir bölümü işgücünde yer almıyor.  Evli erkeklerin yüzde 3,1'i, evli kadınların ise yüzde 81,9'u aktif çalışma hayatında yer almıyor. Çalışmayan 25-34 yaş arası genç kadınlarda bu oran yüzde 79,4 iken genç erkeklerde yüzde 3,3.

‘Rakamlar gerilemeyi yansıtıyor’

Eşitlik Koalisyonu Üyesi Amina Toubali, rakamların Faslı kadınların ekonomik yaşama katılımındaki bir gerilemeyi yansıttığını vurguladı. Amina Toubali, "Kadın hareketleri olarak, Fas toplumunda kadınların statüsünü iyileştirmek için gösterilen çabalara rağmen, işgücü piyasasında ayrımcılıkla karşı karşıya olduğumuzu gösteren bu rakamlarla karşılaşmaktan üzüntü duyuyoruz" dedi.

‘Pandemi sürecinde kadınların çoğu işsiz kaldı’

Koronavirüs salgını ile özel sektörde çalışan kadınların çoğunun, çalıştıkları kurumların iflas etmesi nedeniyle işsiz kaldığına işaret eden Amina Toubali, “Pandemi süreci çalışma yaşamındaki kadınların oranının düşmesine sebep oldu. Özellikle de birbirini izleyen kuraklık, fabrikaların olmadığı veya tarımın daha yaygın olduğu küçük kasabalarda gelenekler, baskılar ve kültürel etkiler de kadınların iş bulma oranını etkiliyor” diye konuştu.

‘Kadınlar ile erkekler arasında büyük bir uçurum var’

Amina Toubali, Planlama Yüksek Komisyonu'nun tespit ettiği verilerin, kadınlara yönelik eşitsizliği ve ayrımcılığı gösterdiğini belirterek, “Çalışma hayatında kadınların haklarını güvence altına alan bir yasa bulunmuyor” dedi. Fas'ta kadınların yüzde 82'sinin çalışma hayatına girmediğine işaret eden Amina Toubali, “Kadınlarla erkekler arasında da büyük bir uçurum var. Bu, ulusal ekonomiyi ve hammadde dokusunu etkileyen korkutucu bir rakam” dedi. Amina Toubali, bu eşitsizliğin ekonomik dokuyu, aileyi ve bir bütün olarak toplumu olumsuz etkilediğini kaydetti.

‘Hükümetin sosyal olgularla mücadelesi zayıftır’

Bazı ailelerin, erkekleri eğitimlerini sürdürmeye teşvik ederken, kadınların eğitim ve öğretim hakkını reddettiğine dikkat çeken Amina Toubali, “Bu durum, kadınların büyük bir bölümünün okula gidemediği ve çok yaşta evlendirildiği kırsal alanlarda daha fazla görülüyor. Hükümetin bu sosyal olgularla mücadelesi zayıftır" şeklinde konuştu. Eşitliği sağlamak için uzun bir mücadele vermeleri ve radikal çözümler geliştirmeleri gerektiğini vurgulayan Amina Toubali sözlerini şöyle sürdürdü:

 “Faslı kadınların statüsünü ilerletecek ve işgücü piyasasındaki varlıklarını arttıracak çözümler ancak önyargı ve ayrımcılığı destekleyen yasaları değiştirerek gerçekleşebilir. Her alanda cinsiyet eşitliğini öngören Anayasa'nın 19. Maddesini harekete geçirerek, kalkınmayla bağlantılı çözümler sunmak önemlidir. Kadınları Fas'ın ekonomik dokusuna katılmaya teşvik etmek için her bölgenin veya alanın ihtiyaçlarını ayrı ayrı dikkate alan iş fırsatları yaratmak gerekiyor. Kadınlar ve erkeklerin aynı statüde olduğunu herkesin anlaması gerekiyor."