HANAN HARITE

Fas- Kadına yönelik şiddetin ve katliamların arttığı ülkelerden biri de Fas. Son zamanlarda art arda yaşanan olaylar, tepkilerin daha da büyümesine neden oldu.

Fas’ın Al Jadida kentine bağlı Al-Salam Mahallesi’nde 14 Aralık’ta bir apartman dairesinde iki kız çocuğu katledilirken, 15 Aralık’ta ise El Jadida kentinde yol kenarında bir kadın cenazesi bulundu.  Her iki katliamın açığa çıkarılması için soruşturma başlatıldı.  Ayrıca Fas’ın farklı noktalarında yine farklı tarihlerde de kadın katliamı haberleri geldi. Kazablanka kentinin Ain Sebaa Mahallesi'nde bir erkek, evli olduğu kadını ve annesini işkence ile katletti. Azru kentinde, 28 yaşındaki bir erkek, 7 yıldır evli olduğu 25 yaşındaki eşini katletti. Genç kadının hamile olduğu öğrenildi. Ülkede geçtiğimiz Mayıs ayında bir evin buzdolabında kadın cenazesi bulunmuştu. Katliamlara tepki gösteren kadın hakları savunucuları, kadınlara gerekli korumayı sağlamak için yasal bazı değişikliklerin yapılmasını ve faillere caydırıcı cezaların verilmesini istedi.

‘Katliamlar en ağır ihlal biçimi’

Kadın Hakları Birliği Federasyonu Üyesi Hatice Tikren, konu hakkında değerlendirmelerde bulundu. Kadın katliamlarını kadınlara karşı uygulanan en korkunç şiddet türü olarak tanımlayan Hatice Tikren, katliamların kadınların yaşam hakkına karşı en ağır ihlal biçimi olduğunu kaydetti. Fas’ta son dönemde yaşanan kadın katliamlarının endişe verici olduğunu dile getiren Hatice Tikren, acilen çözüm bulunması gereken konuların başında yer aldığını ifade etti. Hatice Tikren, “Kadına karşı her türlü ayrımcılık ve şiddetle mücadele edecek ve kadın katliamlarını durduracak çözümler bulunmalı” dedi.

‘Müdahale zamanı geldi’

Kadınlara dair uluslararası sözleşmelerin yerine getirilmesi çağrısında bulunan Hatice Tikren, “Kadınların maruz kaldığı şiddeti durdurmak için müdahale zamanı geldi. Fas'ta 2018 yılında kabul edilen yasa kadınlara ne ölçüde gerekli korumayı sağlıyor? Kadına yönelik şiddetle mücadeleye ilişkin çıkarılan yasada kadın katliamlarına dair bir hüküm bulunmuyor. Bu yüzden yasada acilen bir değişikliğe gidilmesi gerekiyor. Kadınların canına kıyılmasına ve bu tür suçların işlenmesine izin verilemez. Harekete geçilmeli. Şiddet ve katliamlar durdurulmalı” şeklinde konuştu.

‘Eylemler genişletilmeli’

Kadın Hakları Birliği Federasyonu’nun daha önceki bir açıklamasını hatırlatan Hatice Tikren, “Şiddete karşı kadınların korunmamasını eleştirmiştik ve ciddiyetle ele alınmasını istemiştik. Kamusal ve özel alanlarda kadınlara yönelik herhangi bir korumanın bulunmadığına işaret edilerek acil müdahale çağrısında bulunmuştuk. Toplumsal cinsiyete dayalı şiddetin en tehlikeli biçimi olan kadınları katletme olgusunu durdurmaya yönelik eylemler genişletilmeli” diye belirtti. Kadın Hakları Birliği Federasyonu'nun daha önceki bir raporuna da değinen Hatice Tikren, intihar adı altında yaşanan ölümlerin yanı sıra 2019-2021 yılları arasında 16 kadın katliamının yaşandığını kaydetti.

‘Kapsamlı ve bağımsız bir yasa talep ediyoruz’

Kadın Eylem Birliği üyesi, avukat ve insan hakları savunucusu Aişa Lakhmas ise yaklaşık beş yıl önce çıkarılan kadına yönelik şiddetle mücadele yasasını gözden geçirmenin gerekliliğini vurgulayarak, bu yasanın şiddet olgusunu sona erdirmek için yetersiz olduğunu söyledi. Aişa Lakhmas, faillerin hesap verme ve cezadan kaçmamasını sağlayacak kapsamlı bir yasanın çıkarılması için çalışmanın ve savunuculuğun önemine dikkat çekti. Aişa Lakhmas, "Mevcut şiddet karşıtı yasa, ceza hukukunda yapılan basit bir değişikliktir. Bu nedenle de kadına yönelik şiddet gibi bir olgu karşısında yetersiz kalıyor. Kapsamlı ve bağımsız bir yasa talep ediyoruz. Kadınlara ve kızlara karşı şiddetle mücadele konusunun sürdürülebilir bir bütçeye dayalı kapsamlı kamu politikalarının uygulanması gerekiyor. Bütçe olmadan, politikalar olmadan, uzman insanlar olmadan ve eğitim olmadan, şiddeti ortadan kaldıramayız” dedi.